To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Wojna iracko-irańska - zwana również Pierwszą wojną w zatoce, wojna między Irakiem i Iranem w okresie od 22 września 1980 do 20 sierpnia 1981.
Wojnę rozpoczął Irak atakiem w rejonie podzielonego w 1975 r. Szatt al-Arab - wspólnego ujścia Tygrysu i Eufratu. Wojska irackie wdarły się w głąb Iranu, ale szybko zostały wyparte gdy Irańczycy przeszli do kontrataku. W wyniku równowagi sił ustaliła się 480-kilometrowa linia frontu, a działania miały charakter wojny pozycyjnej. Irakijczycy stosowali na masową skalę broń chemiczną (głównie iperyt i tabun), również przeciwko buntującym się Kurdom. W 1988 roku wojnę przerwano, podpisując w sierpniu zawieszenie broni w oparciu o zasadę status quo ante.
Wojna przyniosła ogromne straty. W jej czasie zginęło ponad milion ludzi, a straty materialne ocenia się na ponad 400 mld dolarów. Wojna ta spowodowała gwałtowne wzmocnienie Iraku popieranego przez państwa zachodnie (w tym Stany Zjednoczone, które pomagały Irakowi poprzez pomoc w uzyskiwaniu broni oraz wsparcie specjalistów wojskowych, Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i kraje arabskie, które obawiały się rozprzestrzenienia się irańskiej rewolucji islamskiej.
Irak rozpoczął inwazję na Iran 22 września 1980 roku. Irakijczycy chcąc powtórzyć izraelski sukces z 1967 roku (Wojna sześciodniowa) przeprowadzili szereg nalotów na irańskie bazy lotnicze, nie niszcząc jednak żadnego samolotu. Iran w kilkanaście godzin po inwazji kontratakował, atakując lotniska i instalacje naftowe na terenie całego Iraku. Jednocześnie na całej granicy (poza zrewoltowanym Kurdystanem) do akcji przystąpiły irackie wojska lądowe. Głównym celem natarcia była bogata w ropę irańska prowincja Chuzestan. Iracka armia pomimo, posiadanej przewagi, nacierała bardzo powoli i ostrożnie. Już 5 dnia wojny zamarło irackie natarcie w północnym Chuzestanie powstrzymane przez Irańczyków nad brzegiem rzeki Kharekh. W południowym Chuzestanie wojska irackie poczyniły większe postępy. Udało im się zbliżyć na odległość kilkunastu kilometrów do stolicy prowincji, Ahwazu. Jednak w tym rejonie działania irackie paraliżowała skuteczna obrona Susansgredu. Bardziej na południe celem irackiego natarcia stały się położone nad brzegiem Szatt al-Arab miasta Chorramszahr i Abadan. Po pierwszym nieskutecznym ataku na Chorramszahr wojska irackie przystąpiły do ostrzału miasta. Ostatecznie dopiero po miesiącu krwawych walk ulicznych armia iracka zdobyła to miasto. Położony dalej na południowy wschód Abadan został odcięty od reszty Iranu po tym, jak Irakijczycy przeprawili się na początku października na prawy brzeg rzeki Karun. Położone na wyspie miasto było oblężone, zaopatrzenie dostarczano śmigłowcami i łodziami po zmroku. Jednak Irakijczycy, ze względu na spodziewane ciężkie walki uliczne, nie zdecydowali się na szturm miasta. Na innych odcinkach frontu Irakijczykom udało się dotrzeć jedynie do podnóża masywu gór Zagros, które zaczynały się tuż za granicą iracko-irańską. Ostatnie irackie próby ataku podjęte w listopadzie zakończyły się fiaskiem. Armia iracka weszła maksymalnie 80 kilometrów w głąb irańskiego terytorium. 7 grudnia 1980 roku Saddam Husajn ogłosił wstrzymanie wszelkich działań ofensywnych wojsk irackich.
(…)
… armia podjęła pierwszą, nieudaną próbę kontrataku (operacja Nasr). We wrześniu Irańczycy przeprowadzili pierwszą udaną operację (kryptonim Samen), wypierając Irakijczyków z prawego brzegu rzeki Karun, i tym samym znosząc oblężenie Abadanu. Następnie pod koniec 1981 roku w kolejnej udanej operacji Tariq ol-Quds odbili miasto Bostan zajmując ważną drogę łączącą północny i południowy Chuzestan. W 1982…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)