To tylko jedna z 6 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
WŁASNOŚCI HYDROGEOLOGICZNE SKAŁ - objętość wolnych przestrzeni w skałach wskazuje na ilość wody jaką dana skała może magazynować; wymiar i kształt wolnych przestrzeni określa przepuszczalność skały (zdolność do przepływu). Podstawową właściwością skał, dzięki której możliwe jest występowanie i przepływ wody jest porowatość lub szczelinowatość. Nie wszystkie skały mają jednakowe zdolności do akumulowania i przewodzenia wody. Zdolności te zależą od hydrogeologicznych własności skał, do których należą: 1.Zdolność do gromadzenia wody –wynika ona z istnienia w skale wolnych przestrzeni o różnym kształcie i wielkości. Związane są z nią dwie cechy: porowatość i szczelinowatość 2.Zdolność do przewodzenia wody wolnej (przepuszczalność hydrauliczna lub wodoprzepuszczalność) – wynika z różnicy ciśnień a zależy od stopnia skomunikowania ze sobą porów lub szczelin i wielkości wolnych przestrzeni (im są one większe tym lepsza wodoprzepuszczalność). Stopień przepuszczalności jest najczęściej określany jako objętość wody przepływająca w jednostce czasu przez masyw skalny przy określonej różnicy ciśnień hydrostatycznych. Miarą przepuszczalności jest bardzo ważny parametr hydrogeologiczny – współczynnik filtracji k. 3.Zdolność do pochłaniania wody przez skałę (wodochłonność) 4.Zdolność do oddawania wody (odsączalność) przez skałę nasyconą w wyniku siły grawitacji. Własności hydrogeologiczne skał mogą być: -pierwotne – wynikają z warunków powstawania ośrodka skalnego -wtórne – wynikają z późniejszych procesów działających na skałę POROWATOŚĆ – występuje w luźnych skałach okruchowych i zależy od wymiaru i kształtu ziaren, ich wzajemnego ułożenia i stopnia różno ziarnistości. Może być pierwotna i wtórna. czynniki decydujące o porowatości: - jednorodność uziarnienia – równo ziarniste mają większą porowatość niż różno ziarniste - kształt ziaren - większa dla skały zbudowanej z ziaren okrągły niż z ziaren ostro krawędzistych, płytkowych czy tabliczkowych - sposób ułożenia ziaren - wiek osadów - piaski młode leżące blisko powierzchni ziemi mają większą porowatość niż te leżące niżej, bo uległy kompakcji - porowatość maleje wraz ze wzrostem głębokości - stopień scementowania ziaren - spoiwo wypełnia pory i powoduje zmniejszenia ich objętości WSPÓŁCZYNNIK POROWATOŚCI [ n ] – stosunek objętości porów [Vp] do objętości całej skały [ V ] Vp n = ------- * 100 % [ % ]
(…)
… z pustek biorących udział w przepływie
wody. Ilościowo wyraża się ona:
WSPÓŁCZYNNIKIEM POROWATOŚCI EFEKTYWNEJ (AKTYWNEJ)
[ ne ] - stosunek objętości porów biorących czynny udział w przepływie wody
[ Ve ] do objętości całkowitej skały [ V ]
Ve
n e = ------- * 100 % [%]
V
Pory w hydrogeologii dzielimy na:
• Nadkapilarne - o średnicy > 0,5 mm, w których zachodzi ruch wody wolnej pod wpływem sił
grawitacji…
… w wyniku wietrzenia fizycznego
Odprężeniowe – powstają na skutek zmian ciśnienia w górotworze
WODOPRZEPUSZCZALNOŚĆ ( WODONOŚNOŚĆ ) - zdolność utworów skalnych do
gromadzenia, przewodzenia (przepuszczania) i oddawania wody wolnej.
Zależy od wielkości i ilości porów, kształtu ziarn skalnych , lepkości i temperatury wody.
Skały dzielimy na:
przepuszczalne - żwiry, piaski, pospółki, skały lite silnie…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)