To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
WŁAŚCIWOŚĆ SĄDU
Każdy sąd jest powołany do rozstrzygania właściwego zakresu spraw. Ten zakres nazywamy jego właściwością. Odróżniamy:
właściwość rzeczową,
właściwość miejscową.
Właściwość rzeczowa pozwala ustalić, czy sprawa w pierwszej instancji powinna być rozstrzygnięta przez sąd rejonowy czy sąd wo- jewódzki.
W tym względzie obowiązuje zasada, że sądami pierwszej instancji dla spraw cywilnych są sądy rejonowe. Jako wyjątek do tej zasady kodeks postępowania cywilnego wymienia rodzaje spraw, które podlegają roz- strzygnięciu przez sąd wojewódzki jako sąd pierwszej instancji. Do spraw tych należą: 1) sprawy o prawa niemajątkowe i łącznie z nimi dochodzone prawa majątkowe, oprócz spraw o ustalenie i zaprzeczenie ojcostwa i macierzyństwa oraz o przysposobienie, 2) sprawy o ochronę praw autorskich, praw wynikających z opatentowania wynalazków lub rejestracji wzorów użytkowych, zdobniczych oraz znaków towarowych, 3) sprawy o roszczenia wynikające z prawa prasowego, 4) sprawy o prawa mająt- kowe, w których wartość przedmiotu sporu przewyższa 15000 zł (oprócz spraw o alimenty, naruszenie posiadania i zniesienie wspólności mająt- kowej małżonków), 5) inne.
Właściwość miejscowa pozwala określić, który z rejonowych lub wojewódzkich sądów na terenie kraju jest właściwy do rozstrzygnięcia sprawy.
W ramach właściwości miejscowej odróżniamy: a) właściwość ogólną, b) właściwość wyłączną, c) właściwość przemienną.
Właściwość ogólna formułuje generalną zasadę, według której do rozpoz- nania i rozstrzygnięcia sprawy powołany jest sąd, w którego okręgu pozwany ma miejsce zamieszkania. Gdy pozwanym jest osoba prawna, powództwo wytacza się według miejsca jej siedziby.
Od tej generalnej zasady przepisy pozwalają niekiedy odstąpić (właś- ciowość przemienna), a w kilku przypadkach wyznaczają inny sąd miejscowo właściwy (właściwość wyłączna). Ma to miejsce tylko w sprawach wyraźnie wymienionych w kodeksie postępowania cywilnego (art. 31-42 k.p.c).
Właściwość wyłączna jest, jak wspomniano, właściwością obowiązującą strony, a wskazującą inny sąd, aniżeli wynika z właściwości ogólnej. Na przykład powództwo o własność nieruchomości i inne prawa z nią związane można wytoczyć tylko przed sąd, w którego okręgu nieruchomość jest położona, powództwo ze stosunku członkostwa spółdzielni wyłącznie według siedziby spółdzielni, powództwo ze stosunku małżeństwa wyłącznie przed sąd, w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie wspólne miejsce zamieszkania.
Właściowość przemienna zachodzi wówczas, gdy przepisy kodeksu po- stępowania cywilnego pozostawiają powodowi swobodę co do decyzji, czy
wytoczyć powództwo według właściwości ogólnej, a więc przed sąd miejsca
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)