Problem stałej normy przedstawicielstwa

- Stała (jednolita) norma przedstawicielstwa może być określana w różnych krajach w różny

sposób: - Emmanuel-Joseph Sieyès wyznaczył normę przedstawicielstwa w proporcji: 1 mandat winien przypadać na 50 tyś. obywateli. W tym samym czasie, w USA Alexander Hamilton wyznaczył normę w proporcji: 1

mandat na 30 tyś. obywateli. W Polsce po II w.ś. norma przedstawicielska obowiązywała do 22 XII 1960r. poczym została zastąpiona tzw. jednolitą normą przedstawicielstwa, która to norma w ordynacji wyborczej z 1990r. wynosiła 98 361. Dzielono liczbę mieszkańców poprzez mandaty obsadzane z list okręgowych (69 mandatów było obsadzanych w trybie

krajowej listy wyborczej). Dzisiaj jest już inna.

- Ustalenie ilości mandatów, które przypadają na okręg wyborczy przy zastosowaniu normy

przedstawicielskiej niewątpliwie sprzyja, przybliża do zapewnienia równej siły głosu

każdemu wyborcy.

- Jest to ważne, kiedy ma się doczynienia z okręgami 1-mandatowymi.

- Powinno zależeć ustawodawcy na tym, żeby okręgi były równe.

Wielka Brytania:

- Z dawnych czasów istnieje reguła, że Izba Gmin dokonuje podziału kraju na okręgi

wyborcze raz na 15 lat, wówczas pod przewodnictwem spikera izb zbiera się komisja

graniczna (od 1917r.) i dokonuje podziału kraju na okręgi wyborcze. Ta reguła zwyczajowa miała sens, kiedy nie było dużo ludności i ich mobilność była

niewielka. Okręgi wyborcze powinny być sobie równe dla zapewnienia równej siły głosu,

tymczasem są 3 kategorie okręgów wyborczych (okręgi maleńkie, średnie i wielkie).

Problem wyznaczania granic okręgów wyborczych.

- Podzielnie kraju na okręgi wyborcze odbywa się w oparciu o różne kryteria: terytorialne,

etniczne, gospodarcze, religijne.

- Współcześnie podział jest dokonywany przez legislatywę.

- Najczęściej dokonuje się takiego podziału w ordynacjach wyborczych.

- Granice okręgów wyborczych mogą automatycznie pokrywać się z granicami podziału

administracyjno-terytorialnego państwa, ale mogą być specjalnie określane dla

potrzeb poszczególnych wyborów albo są dokonywane przez specjalny organ do tego

powołany.

- Może być tak, że cały kraj stanowi 1 okręg wyborczy (Holandia, Izrael, w Polsce w

wyborach prezydenckich).

- W kontekście ruchów migracyjnych należy pamiętać, że granice okręgów wyborczych

powinny być stale dostosowywane od stopnia intensywności migracji ludności.

Mechanizmyumożliwiające deformowanie wyników wyborów.

Bywa, że praktyce ustrojowej towarzyszą manipulacje w prawie wyborczym w intencji

zapewnienia jak najlepszego stanu posiadania przez tę większość, która ma aktualnie

przewagę w legislaturze i która będzie darzyć do tego, aby stworzyć sobie jak najlepsze

wyjście do kolejnych wyborów.

Taką praktykę deformowania wyników wyborczych spotkać można w różnych państwach.