Problem krajowych list wyborczych

- Występowała kontrowersja czy istnienie listy krajowej nie narusza zasady

bezpośredniości, ponieważ polegają one na tym, że: wprowadza się do parlamentu

deputowanych na których wyborcy nie głosowali bezpośrednio. W Polsce 391 było

obsadzane w okręgach wyborczych, a 69 z listy krajowej.

- Głos oddany w okręgu wyborczym na kandydata wprowadzanego na daną listę partyjną

w istocie rzeczy był zaliczany nagrupę kandydatów z tej partii.

- Zarzut, że lista taka narusza zasadę bezpośredniości zwykle oddalano kontrargumentem,

że wyborca z góry zdaje sobie sprawę, że ten głos oddany na listę okręgową będzie

zaliczony dla tego samego ugrupowania, które wystawi listę krajową w skali kraju. Pod

warunkiem, że te listy ogólnokrajowe:- nie miały charakteru anonimowego - były kształtowane przed wyborami - były upublicznione - kandydaci jednoznacznie określeni

Zarzuty stawiane krajowej liście wyborczej:

- 69 mandatów w stosunku do 460 mandatów w parlamencie to 15%, które zostały wyjęte de

facto z normalnej, demokratycznej procedury wyborczej.

- Uznano, że wprowadzenie tej 15% krajowej listy wyborczej to były ustawowe, niczym

nieuzasadnione przywileje pozwalające na wprowadzanie do Sejmu przez czołowe partie

osób, które nie zyskały koniecznego poparcia w swoich okręgach wyborczych albo nawet

wbrew woli własnego elektoratu

- Posłowie mają obowiązek utrzymywania więzi z elektoratem. Takiego elektoratu nie ma

poseł z listy krajowej, wobec tego można powiedzieć, że posłowie z tych list w istocie

rzeczy nie byli tyle wybierani, co mianowani przez własną partie, zatem te listy były

niedemokratyczne.

- Lista krajowa stawała się systematycznie niczym nieuzasadnioną preferencją dla

polityków niepopularnych i jednocześnie te listy były ewidentnym wyrazem braku zaufania

do dojrzałości wyborców.

- Służyły wzmacnianiu i tak silnych ugrupowań w parlamencie.

Zasada tajności głosowania

- Istotą tej zasady jest dążenie do zagwarantowania wyborcy, który uczestniczy w akcie

wyborczym warunków dla podjęcia decyzji wyborczej w atmosferze całkowitego

spokoju, swobody, dyskrecji, w sposób wolny od nacisków zewnętrznych i w sposób

uniemożliwiający szykanowanie tego wyborcy za treść jego decyzji wyborczej.