Gerrymandering - praktyka stosowana w USA od początku XIXw.
- E. Gerry – gubernator stanu Massachuset.
- Wymyślił w 1812r. procedurę, która umożliwiała podzielenie stanu na okręgi wyborcze w
taki sposób, żeby w kolejnych wyborach zapewnić demokratom jak największe profity
wyborcze.
- Była stosowana w intencji pozbawienia praw wyborczychludności kolorowej, jeżeli
znajdowało się skupisko tejże ludności to żeby uniemożliwić im uzyskanie reprezentacji w
legislaturze stanowej to skupisko było dzielone pomiędzy kilka okręgów wyborczych, było
rozpraszane.
- Takie działanie powodowało, że grupa była wszędzie w mniejszości i nie mogła uzyskać
nigdzie wystarczającego wsparcia i w konsekwencji miejsca w legislaturze stanowej.
- Granice okręgów wyborczych często przebiegały wzdłuż ulic w dzielnicach, w których
skupiona była ta ludność kolorowa, przeciwko której była wymierzona taktyka
garrymanderingu.
- W 1936r. stosowano tą taktykę wobec mniejszości wyznaniowej żydowskiej.
- Alternatywną nazwą garrymanderingu jest Kalambur Rusella. Jeden z okręgów
wyborczych znajdujących się w centralnej części stanu miał kształt mitycznej salamandry,
Rusell powiedział, że to jest garrymandra.
- Jeżeli stosując taktykę garrymanderingu większość w legislaturze stanowej dąży do
ograniczenia albo rozproszenia siły głosu mniejszości wyborców przez
nieproporcjonalne zgrupowanie mniejszości w 1 lub niewielu okręgach, co oznacza, że w
tych okręgach na skutek tego rozproszenia będą mieli decydujący wpływ, ale jednocześnie
taka koncentracja głosów pozbawi ich głosów w pozostałych okręgach wyborczych (tą
taktykę nazywamy pakowaniem) to zdaniem Sądu Najwyższego jest to niekonstytucyjne.
- Druga niekonstytucyjna sytuacja to rozpakowywanie – następuje rozproszenie grupy
mniejszościowej pośród możliwie największej liczbie okręgów gwarantując, że wszędzie
ta grupa będzie w mniejszości i nigdzie nie uzyska swojej reprezentacji.
- Sąd Najwyższy stwierdził, że jeżeli określenie granic okręgów będzie zmierzać celowo do
zagwarantowania by w pewnych okręgach mogła powstać większość wyborców np.
murzyńskich i czyni się po to, aby nie pozbawić tej ludności siły głosu to takie
postępowanie ustawodawcy nie może być uznane za naruszenie XIV czy XV poprawki do
konstytucji USA i pozostaje w zgodzie z federalnym ustawodawstwem w kwestii praw
wyborczych.
- Taktyka garrymanderingu była stosowana również od 1958r. we Francji, kiedy
wprowadzano V Republikę.
- Stosowano ją w intencji utrzymania reprezentacji komunistów na możliwie najniższym
poziomie.