3. Widoki i przekroje 3.1. Wiadomości wstępne Wykonanie rysunku technicznego nie jest oparte jedynie na sporządzeniu sześciu rzutów, ponieważ tak wy- konany projekt byłby mało czytelny, a sposób jego wykonania nieekonomiczny. Dlatego też przy stosowaniu rzutów prostokątnych w rysunku technicznym stosuje się widoki i przekroje. Ich wykorzystanie daje czytelny obraz rysowanego przedmiotu wraz ze wszystkimi jego cechami, a także zaoszczędza czas konstruktorom. Rzutami przedmiotów mogą być nie tylko widoki, przedstawiające ich zewnętrzne kształty, ale także przekroje, które pokazują budowę wewnętrzną przedmiotów wydrążonych lub przedmiotów zawierających otwory. Przekrój powstaje wskutek przecięcia przedmiotu wyobrażalną płaszczyzną, określaną mianem płaszczyzny przekroju i odrzucenie tej części przedmiotu, która znajduje się przed tą płaszczyzną. W ten sposób odsłonięta zostaje część wnętrza przedmiotu, znajdująca się poza płaszczyzną przekroju. Przekrój ma zadanie przedstawić zarys figury, leżącej w płaszczyźnie przekroju oraz widoczne zarysy i krawędzie przedmiotu, leżące za tą płaszczyzną. Na rysunku 3.1 pokazano widok z góry przedmiotu i wykonany na nim przekrój. Rys. 3.1. Przedstawienie przedmiotu w postaci widoku i przekroju [1, 2]. Przy rysowaniu przedmiotów w rzutach prostokątnych stosowane są pewne zasady, będące kanonami ry- sunku technicznego : 1) Liczba rzutów rysowanego przedmiotu powinna być ograniczana do minimum, które jest niezbędne do jednoznacznego przedstawienia kształtów przedmiotu i zwymiarowania go. Dlatego też wszystkie sześć rzutów wykonuje się jedynie wtedy, gdy przedmiot ma bardzo skomplikowaną budowę, której nie można pokazać na dwóch rzutach i przekroju (rys. 3.2). Zdarzają się jednak przypadki, gdy występuje koniecz- ność zwiększenia ilości rzutów ponad sześć. Wymagane jest wówczas narysowanie kilku widoków i kil- ku przekrojów przedmiotu o bardzo skomplikowanych kształtach. W większości przypadków wystarczają trzy rzuty (najczęściej A, B i C ), dwa lub jeden – rzut główny, który nie może być pominięty na żadnym rysunku, niezależnie od liczby rzutów. Przy rzutowaniu meto- dą europejską - E przekroje umieszcza się na miejscach odpowiednich widoków (gdy widoki te nie są potrzebne) lub na dowolnych wolnych miejscach na arkuszu, ale w taki sposób, aby rysunek techniczny wciąż był wyraźny. 44 Elementy zapisu konstrukcji - Marcin Graba Jeżeli jednego z widoków nie można umieścić na arkuszu zgodnie z metodą rzutowania E, to można go przesunąć równolegle na dowolne miejsce na arkuszu, oznaczając odpowiednio przesunięcie
(…)
… na rysunkach 3.23d i 3.23e,
przekrój cząstkowy powinien obejmować tylko taki obszar, jaki jest potrzebny do pokazania żądanego
szczegółu budowy przedmiotu,
jeżeli przedmiot jest symetryczny względem płaszczyzny prostopadłej do płaszczyzny rzutu, to przekrój
może obejmować całą jego szerokość.
Na rysunku 3.25 pokazano błędne i poprawne przedstawianie części maszyn w przekrojach.
a)
b)
Rys. 3.24. Przykłady…
… powiększany szczegół numer tego arkusza (rys. 3.26c).
57
Marcin Graba - Widoki i przekroje
a)
dobrze
źle
dobrze
źle
b)
c)
dobrze
źle
d)
źle
e)
źle
dobrze
dobrze
Rys. 3.25. Przedstawianie w przekrojach części maszyn – błędne i poprawne: a) nit; b) sworzeń (kołek); c) połączenie
rozłączne – śruba z łbem sześciokątnym, podkładka i nakrętka; d) połączenie rozłączne – wał, wpust, koło
zębate; e) połączenie…
… rodzaje kładów przekroju:
kład miejscowy, otrzymywany przez obrót przekroju o 90° dokoła śladu jego płaszczyzny (rys. 3.27),
kład przesunięty, otrzymywany przez obrót o 90° i przesunięcie wzdłuż osi obrotu poza obszar widoku
(rys. 3.28).
a)
b)
Rys. 3.27. Kłady miejscowe.
Przekrój obraca się dokoła śladu płaszczyzny w ten sposób, aby część przekroju leżąca nad osią obrotu obracała się w prawo, gdy ślad…
… co do ich kształtu. W miejscu przerwania obie części rzutu ogranicza się linią falistą lub zygzakowatą. Polska Norma dopuszcza ukośne położenie linii przerywania. W specyficzny sposób przerywa się przekroje, co
pokazano na rysunku 3.31f.
a)
b)
c)
d)
e)
g)
f)
h)
j)
Rys. 3.31. Sposoby przerywania i urywania przedmiotów na rysunkach technicznych.
Można również, zamiast części środkowej, pominąć na rysunku końcową…
… jest pionowe, można rysować w położeniu poziomym, pamiętając, aby dolną część przedmiotu umieścić z prawej strony rzutu,
przedmioty, których położenie użytkowe nie jest ani poziome, ani pionowe (rys. 3.5) oraz które
przyjmują różne położenia podczas użytkowania (np. korbowody) rysuje się w położeniu poziomym
lub pionowym.
a)
b)
Rys. 3.5. Różne sposoby przedstawienia przedmiotu w położeniu użytkowym…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)