POJĘCIE I RODZAJE UMÓW OBROTU GOSPODARCZEGO (umowy handlowe)
Termin „umowy handlowe” nie jest pojęciem normatywnym, podobnie jak jest to w przypadku czynności handlowych. Sformułowanie to ma oznaczać nawiązanie do tradycji Kodeksy handlowego, choć w istocie odnosi się do umów gospodarczych.
Umowy handlowe (gospodarcze) dzieli się na dwie grupy: umowy dwustronnie handlowe (obrót profesjonalny) i jednostronnie handlowe (obrót konsumencki). W pierwszym przypadku chodzi o takie umowy, w których po dwóch stronach czynności prawnej występują osoby zajmujące się prowadzeniem działalności gospodarczej.
Umowy jednostronnie handlowe to te, w których tylko po jednej stronie umowy występuje przedsiębiorca, a po drugiej - osoba, która w zakresie dokonanej czynności nie jest profesjonalistą, zaś co do zasady jedynie konsumentem.
Umowy niehandlowe to takie, w których w zakresie dokonanej czynności prawnej żadna ze stron nie występuje w stosunku do siebie w charakterze przedsiębiorcy, tj. podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą.
Umowy w obrocie gospodarczym można podzielić na:
konsensualne (dochodzą do skutku przez samo oświadczenie woli stron) i realne (dochodzą do skutku dopiero po wydaniu rzeczy - przedmiotu świadczenia),
zobowiązujące, rozporządzające i upoważniające,
jednostronnie zobowiązujące (jedna strona jest tylko dłużnikiem, a druga tylko wierzycielem) i dwustronnie zobowiązujące (każda ze stron jest jednocześnie dłużnikiem i wierzycielem),
odpłatne (gdy obie strony uzyskują korzyść majątkową) i nieodpłatne (gdy tylko jedna ze stron uzyskuje korzyść majątkową) oraz wzajemne (każda ze stron jest zobowiązana do świadczenia wobec drugiej strony, przy czym świadczenie jednej jest uznawane za odpowiednik świadczenia drugiej strony),
kazualne i abstrakcyjne,
swobodnie negocjowane oraz adhezyjne itd.
W większości umów handlowych są to umowy o charakterze dwustronnie zobowiązującym, odpłatnym, konsensualnym, wzajemnym.
Szczególne znaczenie dla umów w obrocie gospodarczym ma (umów handlowych) ma ich podział na umowy długo- i krótkoterminowe. Można je także dzielić ze względu na przedmiot. W prawie cywilnym dość powszechny jest podział umów na umowy dotyczące:
przeniesienia praw,
używania rzeczy i praw,
świadczenia usług,
stosunków kredytowych itd.
Podziału umów obrotu gospodarczego można również dokonać na podstawie innych kryteriów:
umowy krótkoterminowe (współdziałanie krótsze niż rok),
umowy długoterminowe (kryterium czasu, na jaki zostały zawarte),
umowy ramowe i wykonawcze,
umowy adhezyjne (przez przystąpienie do treści ustalonej jednostronnie przez stronę umowy),
umowy zawarte w trybie oferty, negocjacji, przetargu i aukcji.
(…)
…, transportowe itd. Umowy można podzielić na:
nazwane,
nienazwane.
Konkretną umowę, którą można przyporządkować jakiemuś ustawowemu typowi umowy - ze względu na to, że ma ona cechy charakteryzujące dany typ umowy - określa się mianem umowy nazwanej. Umowy nazwane są to umowy, które są normatywnie określone w Kodeksie cywilnym lub przepisach szczególnych.
Zgodnie z zasadą swobody umów strony mogą także zawierać umowy, których nie da się przyporządkować jakiemukolwiek typowi ustawowemu. Umowy takie określa się mianem umów nienazwanych. Umowy nienazwane to te, które nie są określone normatywnie, tj. gdy ich treść nie jest przewidziana w żadnych przepisach. O ich treści decydują strony umowy na podstawie art. 3511 KC (zasada swobody umów). Umowy takie mogą stać się na skutek ich powtarzalności umowami, które ustawodawca zechce określić w jakimś akcie prawnym. Do umów nienazwanych mają zastosowanie przepisy ogólne prawa cywilnego, dotyczące czynności prawnych i umów oraz przepisy regulujące najbliżej usytuowany typ normatywny umowy. Umowami nienazwanymi są takie umowy jak:
factoring,
forfaiting,
franchising,
sponsoring,
know-how.
Umowy te są cechą zmian gospodarczych, jaką jest występowanie coraz większej liczby…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)