Dokument ma 8 stron i porusza zagadnienia takie jak: badanie udarności metali, próby udarności, maszyny do badań udarowych, metoda Charpy'ego, metoda Izoda, próbki, schemat młota wahadłowego, schemat działania młota. Notatka porusza również zagadnienia takie jak: miara udarności badanego materiału, przykładowe zapisy wyników próby udarności, interpretacja, przełomy próbek, przełom kruchy, przełom rozdzielczy, przełom z rozwarstwieniem, próba Izoda, inne metody pomiaru udarności, próba kafarowa.
UDAROWA PRÓBA WYTRZYMAŁOŚCIOWA
Udarność jest odpornością materiału na pękanie przy obciążeniach udarowych (odporność materiału na złamanie przy uderzeniu).
Materiały kruche mają małą udarność, a materiały plastyczne i ciągliwe - dużą.
Badanie udarności metali
Ponieważ znaczne zwiększenie szybkości odkształcania w wyniku dynamicznych obciążeń istotnie wpływa na własności metali, więc stosowane są próby udarnościowe. Badania tego typu prowadzone są głównie dla oceny zachowania się materiału w warunkach sprzyjających kruchemu spękaniu, wywołanych obecnością karbu, obniżoną temperatura, obróbką cieplną, starzeniem itp.
Najczęściej przeprowadzane są: próba udarowego zginania próba udarowego rozciągania, rzadziej: próby udarowego ściskania próby udarowego skręcania.
W praktyce najczęściej stosuje się udarową próbę zginania, która nosi popularną nazwę próby udarności. Znalazła ona zastosowanie m.in. przy badaniu stali i staliwa w celu kontroli obróbki cieplnej oraz przy badaniu jakości spoin spawanych.
Cechą charakterystyczną badań udarowych jest fakt, że pozwalają one na dokładniejsze określenie zmian własności wytrzymałościowych materiału poddanego procesom technologicznym niż pozwalają na to próby statyczne.
Maszyny do badań udarowych
Do wykonywania prób udarowych stosuje się wiele typów urządzeń w zależności od rodzaju próby oraz wymaganej prędkości przyłożenia, obciążenia. Ogólnie urządzenia te umożliwiają przyłożenie siły w bardzo krótkim czasie i nazywane są młotami udarowymi. Duże trudności w pomiarze stanu naprężenia i odkształcenia w czasie prób udarowych sprawiają, że przebieg doświadczenia sprowadza się do oceny bilansu energetycznego próby. Stosowane są dwie próby udarowego zginania:
Metodą Charpy'ego - próbka stanowi belkę dwustronnie swobodnie podpartą, a udarność jest obliczana ze stosunku pracy zużytej na złamanie do pola przekroju poprzecznego w miejscu karbu. Metodą Izoda - próbka stanowi belkę jednostronnie utwierdzoną, a miarą udarności jest praca zużyta na złamanie próbki.
W Polsce znormalizowana jest tylko próba Charpy'ego, gdyż jest ona próbą popularniejszą
Próbki
Do próby udarności używa się próbki w kształcie prostopadłościanów o wymiarach 10 x 10 x 55 mm z wykonanym karbem w miejscu, w którym przewidziany jest przełom. Próbki: Charpy'ego U (a) i Charpy'ego V (b) oraz schemat ich ułożenia (c) podczas badań udarności (w próbie Charpy'ego).
Oznaczenia:
(…)
… analizuje się jej przełom
Rozróżnia się trzy charakterystyczne rodzaje przełomówpróbek poddanych udarowemu zginaniu:
przełom kruchy - próbka pękła nie wykazując widocznego odkształcenia plastycznego, nie obserwuje się widocznego odkształcenia trwałego.
przełom rozdzielczy - próbka została zgięta, pęknięcie nastąpiło po przekroczeniu granicy plastyczności, tj. przy znacznym odkształceniu trwałym
przełom…
… na uderzenia wyrobów stalowych walcowanych, kutych i odlewanych stosowana na przykład w kolejnictwie: szyn, osi, kół, obręczy, łubków. Próbę kafarową przeprowadza się pod specjalnym młotem spadowym o masie bijaka 1000 kg (dla kół staliwnych 500 kg), przy wysokości spadku do 12m. Próbę kafarową prowadzi się do określonej liczby uderzeń, mierząc uzyskana strzałkę ugięcia i sprawdzając powierzchnię w miejscu…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)