Ubezpieczenia Społeczne w UE

Dr Bartosz Szeliga
UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE W UNII EUROPEJSKIEJ - zakres podmiotowy i przedmiotowy wspólnotowej koordynacji zabezpieczenia społecznego
Zakres podmiotowy wspólnotowej koordynacji zabezpieczenia społecznego
W myśl art. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 unijną koordynacją systemów zabezpieczenia społecznego objęte są: osoby będące obywatelami jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej,
bezpaństwowcy lub uchodźcy zamieszkali na terytorium jednego z państw członkowskich UE,
członkowie rodzin w/w osób, osoby pozostałe przy życiu po w/w osobach (np. małżonek, dzieci).
Unijna koordynacja dotyczy też osób pozostałych przy życiu po osobach, które nie były obywatelami państw członkowskich UE, ale które pracowały w państwach członkowskich, jeśli osoby pozostałe przy życiu są obywatelami państwa członkowskiego bądź bezpaństwowcami lub uchodźcami zamieszkałymi na terytorium jednego z państw członkowskich.
Zakres przedmiotowy wspólnotowej koordynacji zabezpieczenia społecznego
Zgodnie z art. 3 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 wspólnotowa koordynacja zabezpieczenia społecznego stosowana jest do całego ustawodawstwa odnoszącego się do następujących działów zabezpieczenia społecznego:
- świadczenia chorobowe,
- świadczenia macierzyńskie oraz równoważne świadczenia ojcowskie,
- świadczenia inwalidzkie,
- świadczenia emerytalne,
- świadczenia dla osób pozostałych po śmierci żywiciela,
- świadczenia z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych,
- zasiłki pogrzebowe,
- świadczenia dla bezrobotnych,
- świadczenia przedemerytalne,
- świadczenia rodzinne.
Nie ma znaczenia charakter prawny systemu, z którego świadczenia te przysługują, gdyż w myśl art. 3 ust. 2 rozporządzenia 883/2004 jego przepisy mają zastosowanie dla powszechnych i szczególnych systemów zabezpieczenia społecznego, składkowych i bezskładkowych, jak również do systemów nakładających na pracodawcę lub armatora zobowiązania w dziedzinie wymienionych świadczeń.
Zakresem wspólnotowej koordynacji obejmuje się także określone w art. 70 ust. 2 rozporządzenia 883/2004 tzw. specjalne nieskładkowe świadczenia pieniężne, których zakres podmiotowy, cele i przesłanki nabycia prawa łączą w sobie cechy charakterystyczne zarówno dla ustawodawstwa dotyczącego zabezpieczenia społecznego, jak i dla pomocy społecznej. Pod pojęciem specjalne nieskładkowe świadczenia pieniężne rozumie się świadczenia:
1. służące zapewnieniu uzupełniającej, zastępczej lub dodatkowej ochrony w przypadku wystąpienia rodzajów ryzyka objętych ochroną realizowaną przez działy zabezpieczenia społecznego określone w art. 3 ust. 1 rozporządzenia 883/2004, które mają na celu zagwarantowanie dotkniętymi tymi rodzajami ryzyka osobom minimalnego dochodu zapewniającego im środki utrzymania, pozostającego w związku z sytuacją gospodarczą i społeczną danego państwa członkowskiego,
... zobacz całą notatkę