Trzy Polski- Instytucjonalny kontekst strategii dostosowawczych- M. Marody
W latach 90 panowała tendncja do podziału społ. Polskiego na przegranych i wygranych.
„Wygrani” mali tendencję do silniejszego popierania reform rynkowych, podczas gdy „przegrani”
częściej wspominali z nostalgią okres realnego socjalizmu. Podział na „wygranych” i „przegranych”
staje się ostatnio coraz mniej użytecznym narzędziem analizy procesów społecznych ponieważ
pozostawia on poza kwalifikacją- w zależności od użytych wskaźników- od dwóch trzecich do
czterech piątych polskiego społeczeństwa.
W 1997r Krystyna Milczarek wyróżniła sześć kategorii społ- „wygranych”(5%), „stabilnych” (38%),
„dynamicznych”(6%), „rozczarowanych”(13%), „przegrywających”(16%) oraz „przegranych”(15%).
Z kolei Andrzej Rychard proponuje podział na 4 kategorie: „wygrywających wygranych”(21,7%),
„wygrywających przegranych”(22,7%), „przegrywających wygranych”(7,4%) oraz „przegrywających
przegranych”(20,0%).
Wygrywają ci, którzy wierzą, że wygrają, przegrywają zaś ci, którzy uważają, że przegrali.
Sektor państwowy nie jest w tym układzie prostym odpowiednikiem występującego w
społeczeństwach zachodnich sektora publicznego.
„Trzy Polski” charakteryzują się odmiennymi sposobami pozyskiwania dochodów.
~ sektor instytucji prywatnych tu podstawą pozyskiwania dochodu są indywidualnie lokowane
kapitały (ekonomiczne, kulturowe, społeczne), wyceniane zgodnie z zasadami rynkowymi.
~ sektor instytucji publicznych tu dochód jednostki zależy bardziej od rodzaju etatu niż od
wykonywanej przez nią faktycznie pracy.
~ instytucje zabezpieczenia społecznego, w których podstawą wypłat jest spełnienie przez jednostkę
formalnych kryteriów uprawniających do pobierania danego typu świadczeń.
Polska „sprywatyzowana” jest wyznaczana przez mechanizmy rynkowe, celem
jednostki staje się sprzedanie swych zasobów (dotyczy to zarówno dóbr stricte materialnych, jak i
wykształcenia, ogólnych kwalifikacji, szczegółowych kompetencji) za możliwie najwyższą cenę.
Dwie podstawowe zasady gospodarki: po pierwsze, że zasoby jakimi rozporządza jednostka stają się
towarem nie wtedy, gdy spełniają jakieś obiektywne warunki, ale gdy znajdą kupca; po drugie, że
wartość danego zasobu jest wciąż od nowa weryfikowana.
Podstawowe zasady funkcjonowania Polski „państwowej” zostały ukształtowane w
ramach państwa socjalistycznego i przez ostatnie dziesięć lat- ulegały tylko powierzchownym
zmianom. Decydują tu względy formalne (posiadanie określonych kwalifikacji potwierdzone
dyplomem ukończenia określonego typu szkoły) oraz polityczne (członkowstwo lub powiązanie z
ugrupowaniem). Istnieją tu dwie istotne cechy różniące ,, etatystyczny’’ system pozyskiwania
dochodów od systemu kapitałowego :
~ekonomiczne wartościowanie poszczególnych stanowisk pracy regulowane jest nie przez rynek, lecz
przez instytucję.
~Po drugie, znosząc czy też osłabiając oddziaływanie kryteriów merytokratycznych, system
„etatystyczny” likwiduje rynkowe sprężenie zwrotne między
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)