To tylko jedna z 5 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
TREŚĆ WŁADZY OJCOWSKIEJ Charakterystyka patria potestas - stanowiła jednolite silne władztwo, świeckie prawo właściwie nie ingerowało w nie.
Ograniczenia nadużyć patria potestas - początkowo wynikały tylko z prawa sakralnego i zwyczaju. Surowe kary i sankcje sakralne.
Sacer - wykluczony ze wspólnoty sakralnej i oddany zemście bogów, za ciężkie przewinienia. Sacer był wyjęty spod prawa i mógł być przez każdego zabity
Z czasem ograniczenie sankcji sakralnych , na rzecz nadzoru cenzorskiego .
Rozporządzenia cesarskie - właściwe regulacje patria potestats przez prawo świeckie. Zwłaszcza za dominatu pod wpływami hellenistycznymi i chrześcijańskimi.
Tendencja by rozdzielić patria potestas na odrębne stosunki prawne, powstanie nowych stosunków prawnorodzinnych niezależnych od patria potestas .
Pojawienie się nielicznych obowiązków i praw matki (np. co do ustanowienia posagu). Stosunki prawnorodzinne między rodzicami a dziećmi były słabo rozwinięte.
Ochrona patria potestas : do pryncypatu - poprzez dozwoloną pomoc własną w drodze manus iniectio ( położenie ręki - symbolizowała realizację władztwa nad daną osobą wczesna republika - manus iniectio a także vindicatio ( skarga rzeczowa m.in. dla ochrony władztwa) dzieci rodziny oraz żony in manu . Późna republika: Oprócz w/w środków także praeiudicium , pretorska skarga o ustalenie czy ktoś podlegał patria potestas powoda. Interdykt pretora - ekshibitoryjny interdictum de liberis exhibendis o okazanie dzieci przed sądem w celu ich identyfikacji Interdykt pretora - prohibitoryjny interdictum de liberis ducendis o nie przeszkadzanie w zabraniu dzieci od siebie.
Prawo karcenia przez patria potestas - najcięższe sankcje wymagały decyzji sądu domowego (iudicium domesticum) - najbliżsi krewni i sąsiedzi.
Postępowanie podobne do postępowania przed sądami państwowymi Zmniejszająca się rola iudicium domesticum Za dominatu ojciec miał prawo karcenia młodzieży podległej jego władzy, ale ciężkie przewinienia były karane sądownie. Prawo zabicia podległego władzy - początkowo jako vitae necisque potestas , potem ius vitae necisque (prawo zabicia). Wymagane były odpowiednie podstawy potwierdzone w postępowaniu przed sądem domowym.
Jeżeli wymogi nie były spełnione ojciec odpowiadał za zabójstwo . Pryncypat - ius vitae necisque wyszło prawie użycia, jeżeli go nadużyto karano go
(…)
… zysku)
Konstantyn Wielki - możliwa sprzedaż nowonarodzonych dzieci, ale z możliwością ich odkupu
Justynian - prawo sprzedaży tylko w wypadku nędzy
Rola ojca rodziny przy małżeństwie i zaręczynach (patrz odpowiednie części)
Zasada jednolitości majątkowej, podmiotem był tylko pater familias, z czasem odstępstwa od tego
Dzieci rodziny nie miały zdolności majątkowej, z czasem w ograniczonym zakresie ją nabyły. Pełnej zdolności nie miały nawet za Justyniana.
Peculium (peculium profecticium) - od wczesnej republiki; masa majątkowa przekazana do zarządzania i pobierania z niej dochodów. Udzielano jej:
niewolnikom
synom rodziny
potem także innym dzieciom rodziny
Właścicielem peculium był pater familias lub pan niewolnika. Ustanawiane było na podstawie swobodnej woli (concessio peculi)
W każdej chwili…
… lub za zgodą pater familias
formalne czynności, ale tylko manumissio vindicta dokonana pater familias na rzecz dzieci rodziny
Nieważne były darowizny pater familias na rzecz dzieci rodziny. Od okresu późnoklasycznego dopuszczono jednak konwalidację np. w przypadku śmierci ojca rodziny bez odwołania darowizny.
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)