To tylko jedna z 8 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
TRANSFORMACJA POST-SOCJALISTYCZNA I STRUKTURY INSTYTUCJONALNE INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ
Transformacja gospodarcza
Transformacja ustrojowa jako wielka zmiana instytucjonalna:
gruntowna zmiana podstawowych instytucji gospodarczych i politycznych
przejście od systemu socjalizmu państwowego do systemu kapitalistycznego - zmiana ustroju politycznego Upadek komunizmu na początku lat 90:
zniszczenie większości formalnych ram instytucjonalnych
przetrwanie wielu nieformalnych reguł (normy, zwyczaje)
Teoretycznie transformacja zakończyła się w 2004 roku, wraz z wejściem do UE.
Okres przygotowania też wpływał znacząco na proces transformacji: wola przystąpienia do Unii sprawiła, że u nas proces przebiegał inaczej niż w innych krajach postsocjalistycznych. Charakterystyczna cecha rynku lat 90tych: brak wiedzy, jak stworzyć efektywne rynki polityczne, które zawierają:
zbiór reguł formalnych,
uzupełniające normy,
mechanizmy wspierające reguły.
Transformacja polskiej gospodarki jako proces zmian instytucjonalnych
Instytucjonalne cechy socjalizmu państwowego:
własność kolektywna (państwowa i spółdzielcza) o trudno identyfikowalnych uprawnieniach własnościowych (spółdzielnie dopiero w latach 90tych zostały automatycznie zmienione na jednostki prywatne); planowanie centralne jako podstawa systemu regulacji (plan zamiast rynku) - szereg instytucji ustalających jakie będą ceny i jaka będzie produkcja;
brak rozdzielenia strefy publicznej od strefy prywatnej;
wszechogarniająca rola państwa, kierowanego przez partię komunistyczną;
brak „trójpodziału władzy”;
zamknięty charakter gospodarki społeczeństwa i państwa, np. problem ze zdobyciem paszportu.
Znaczenie umowy społecznej „okrągłego stołu”:
pokojowy charakter „rewolucji systemowej”;
rewolucja bez „jakobinizmu” (czyli bez używania siły, terroru) - znaczenie utrzymania encompassing interests [grup „trzymających władzę”] w nowych warunkach systemowych, uniknięcie radykalnych rozwiązań (M. Olson);
wkomponowanie ruchu „Solidarności” w proces transformacji ustrojowej - początkowo, w latach 90tych, kiedy były wprowadzane najtrudniejsze reformy to były one akceptowane, bo były powiązane z ruchem Solidarności; strajki zaczęły się później.
Urynkowienie i liberalizacja gospodarki (najważniejsze zmiany wprowadzone, zmiana „reguł gry”):
uwolnienie cen i likwidacja luki popytowej;
otwarcie granic
(…)
…, Europejski System Banków Centralnych, Komitety Zarządzające);
Europejski Bank Inwestycyjny (działający od 1958 r.);
Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (powstał w 1990 r.);
Europejski Bank Centralny (1998 r.)
7. Integracja europejska - jako zmiana instytucjonalna Powinna być rozumiana jako:
Europejska umowa społeczna,
Nowa konstytucja europejska - spór o ład instytucjonalny UE,
Suwerenność rozwiązań…
… i prywatyzacja kapitałowa, jako najważniejsze formy prywatyzacji. Brak powszechnej reprywatyzacji (reprywatyzacja - oddawanie majątku dawnym właścicielom) - w Polsce nie wprowadzono powszechnej reprywatyzacji, mimo że kolejne rządy starały się tego dokonać - nie udało sie ze względu na historyczne zaszłości, ziemie należałoby oddać głównie Niemcom, a kraje reprywatyzujące nie pozwalają na oddawanie swoich ziem obcokrajowcom.
Wolne tempo prywatyzacji „socjalistycznych przemysłów” - uwarunkowania społeczne i polityczne.
Fiasko ograniczonego Programu Powszechnej Prywatyzacji 1995r - wyceniono majątki i przyznano obywatelom możliwość odbioru swoich własności poprzez udział we własności państwowej - fiasko, bo udziały były niewielkie.
Prywatyzacja jako wynik przetargu politycznego - nie można analizować procesu reform…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)