To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Transakcyjna teoria stresu Lazarusa i Folkman Człowiek w przeciwieństwie do zwierząt ma zdolność do antycypacji stresu oraz planowania i przewidywania przyszłych zdarzeń. Antycypacja zagrożenia jest ważnym elementem teorii.
TRANSAKCYJNA = obustronnie-relacyjna, interakcyjna, otoczenie oddziałuje na człowieka, ale człowiek też oddziałuje na otoczenie
Stres psychologiczny - szczególny rodzaj relacji między człowiekiem, a otoczeniem, które to otoczenie człowiek ocenia jako nadwerężające lub przekraczające jego zasoby i zagrażające jego dobrostanowi. Ważnym elementem tej teorii jest subiektywna (i dynamiczna poznawczo) ocena zagrożenia.
Różnice indywidualne w radzeniu sobie ze stresem wyznacza ocena poznawcza zagrożenia, która może być:
- ocena pierwotna : czy bodziec to stresor czy nie (czy jest przekraczającym moje zasoby zagrożeniem?). Jeśli to stresor - powstaje napięcie i zmiany psychofizjologiczne. Ocena ta decyduje o intensywności i rodzaju reakcji emocjonalnej na transakcję (brak stresu - emocje pozytywne, stres- negatywne).
Są 3 rodzaje stresorów:
1. Krzywda i strata - coś, co już powstało
2. Zagrożenie - coś, co jeszcze realnie nie zaistniało, ale może zaistnieć
3. Wyzwanie - ocenia się własne możliwości poradzenia sobie, opanowania, często jako niewystarczające
Na ocenę pierwotną może oddziaływać refleksja osobista (przewartościowanie) lub ocena wtórna
- ocena wtórna : wartościowaniu podlega nie bodziec, a same możliwości poradzenia sobie ze stresorem (np. podjęłam wysiłek radzenia sobie ze stresorem, ale się nie udało, więc oceniam swoje możliwości jako niewystarczające, a ocena stresora się nie zmienia).
Oceny pierwotna i wtórna są współzależne.
Radzenie sobie ze stresem - stale zmieniające się (dynamiczne) poznawcze i behawioralne wysiłki mające na celu opanowanie określonych zewnętrznych i wewnętrznych wymagań, ocenianych przez osobę jako obciążające, lub przekraczające jej zasoby. Radzenie sobie może przybierać dwie formy:
Zwalczanie stresu - bardziej efektywne (człowiek osiąga swoje cele)
Działania obronne - mało skuteczne gdyż prowadzą do zaniechania osiągania celów (ucieczka, agresja)
Ocena strategii radzenia sobie może być np. w oparciu o koszty i prowadzić do zmiany strategii.
Radzenie sobie ze stresem oceniamy obserwując emocję, fizjologię, motorykę
Fenomenologiczno-cybernetyczna teoria stresu M.J. Aptera (Napięcie vs. Wysiłek) Są dwa aspekty stresu, oba można interpretować w kategoriach pobudzenia. Ponieważ człowiek ma swój optymalny poziom pobudzenia
Napięcie-stres - niepokój związany z niezgodnością między preferowanym, a aktualnym stanem motywacji (zmian organizmu, zbyt dużym lub za małym poziomem pobudzenia) (to doświadczanie sytuacji kryzysowej). Uruchamia przez sprzężenie zwrotne: wysiłek-stres.
(…)
…, zabawnym traktowaniem rzeczywistości.
Są więc 4 typy stresu: stres-napięcie teliczne, stres-napięcie parateliczne, stres-wysiłek teliczny, stres-wysiłek parateliczny.
Symptomatologia stresu:
Duży wysiłek, niskie napięcie w stanach telicznych - unikanie pobudzenia, prowadzi do choroby wieńcowej, migreny, neurastenii
Duży wysiłek, niskie napięcie w stanach paratelicznych - poszukiwanie pobudzenia, prowadzi…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)