Tradycje badawcze: dają inny styl interpretacji osobowości. Pervin: wyróżnia tradycję kliniczną, eksperymentalną i statystyczną (korelacyjną). Kliniczna - kluczem do zrozumienia osobowości jest podejście idiograficzne, jednostkowe, skupione na metodach jakościowych.. Charcot i Janet tworzą szkoły w tej tradycji oraz M. Prince. Wychodzą od zaburzenia żeby zrozumieć człowieka. Również Freud kreślił kliniczny portret człowieka.. Ten obraz zawsze będzie zniekształcony. Potem zaczęto szukać raczej wyjścia z psychologii zdrowia. Prince: z jego szkoły wywodzi się teoria H. Murraya. Eksperymentalna - nie wniosła zbyt dużo ale ukazała nowe perspektywy. Zajmowała się pewnymi prawami zachowania, jak przebiega proces uczenia się. Pozwalała na tworzenie innego zupełnie modelu wyjaśniania zachowania się. Najpierw nastąpiło zanegowanie osobowości jako czegoś czego nie da się zbadać. To sytuacja kreuje człowieka. Zachowanie zależy od sytuacji. W. Mishel zanegował pojęcie cech, osobowości. Z tego wywodzą się teorie interakcyjne. Korelacyjna (statystyczna) - pomiar i precyzja pomiaru były ważne. Nomotetyczne podejście: wszyscy posiadamy cechę ale w różnym nasileniu. Stosowano różne narzędzia aby korelować ze sobą różne cechy i tworzyć wiązki cech - czynniki. (np.: Wielka Piątka.)
Tradycje dają szansę zrozumienia dlaczego każda teoria inaczej patrzy na człowieka. Ważne zrozumienie historii, wiedza z jakiego podejścia teoria się wywodzi i czego można się po niej spodziewać. Jakie kryteria musi spełniać teoria osobowości i czemu jest ich tak dużo. Ważne jest tutaj przyjęcie określonych założeń. Od aspektu, który psycholog rozważa zależy jego teoria. Nikt nie potrafi pojąć istoty osobowości. Ma tu często projekcja własnych cech, własnej teorii osobowości, wiedzy potocznej. Tak jak życie Freuda, Adlera wpłynęło na interpretację i wyjaśnianie osobowości u człowieka. Trzeba ustanowić pewne kryteria aby obronić się przed wpływem potocznej wiedzy w nauce.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)