To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Tomasz Bigaj - „Przyszłość, determinizm i trójwartościowość”
Autor definiuje determinizm metafizyczny jako stanowisko uznające, że zdarzenia przyszłe stanowią fragment realności, to znaczy, że można w teraźniejszości orzekać o nich którąś z wartości logicznych (prawdę bądź fałsz). Stanowisko przeciwne określa autor mianem indeterminizmu metafizycznego. Skrajny indeterminista metafizyczny twierdzi więc, że o żadnym zdaniu odnoszącym się do przyszłości nie można stwierdzić, że jest prawdziwe. Na gruncie logiki dwuwartościowej, w oparciu o którą zbudowany jest klasyczny rachunek zdań, będzie więc musiał stwierdzić, że każde takie zdanie (to jest: zdanie, które nie jest prawdziwe) musi być fałszywe, z czym również się przecież nie zgadza. Indeterminista musi w tym miejscu odrzucić zasadę dwuwartościowości logicznej i przyjąć istnienie trzeciej wartości logicznej - możliwości (niezdeterminowania). Należy pamiętać, że zdanie w teraźniejszości niezdeterminowane przyjmie w przyszłości jedną z dwóch pozostałych wartości logicznych - prawdę bądź fałsz. „W przyszłości”, czyli najpóźniej w momencie, gdy zaistnieje zdarzenie, o którym mówi to zdanie.
Założenie umiarkowanego indeterminizmu stało się podstawą dla nowego rodzaju logiki, logiki trójwartościowej. Autorem takiej logiki był Jan Łukasiewicz. Niestety przyjęcie trzeciej wartości logicznej nie pozostaje bez wpływu na aparaturę formalną logiki, na przykład na tradycyjny rachunek zdań:
Łukasiewicz odrzucił zasadę dwuwartościowości, gdyż, jego zdaniem, prowadzi ona do fatalizmu, ścisłego determinizmu. Dodał trzecią wartość logiczną - możliwość (lub nieokreśloność), oznaczaną symbolem ½.
tabela negacji w logice trójwartościowej wygląda tak:
p
∼p
1
0
0
1
½
½
koniunkcja (p∧q):
p/q
1
0
½
1
1
0
½
0
0
0
0
½
½
0
½
alternatywa (p∨q):
p/q
1
0
½
1
1
1
1
0
1
0
½
½
1
½
½
Wobec powyższych zmian, przestają być prawami logiki zasada wyłączonego środka i zasada sprzeczności.
implikacja (p→q):
p/q
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)