Teoria i praktyka propagandy - wyklad z dn. 22.02.2011

Teoria i praktyka propagandy (w), 22.02.2011 r. Temat: Propaganda jako forma komunikowania masowego i jako ideologia. Propaganda jako forma komunikowania- modele.
Propaganda a ideologia.
Pojęcia propagandy.
1. Komunikowanie się oznacza pozostawanie w relacji, w związku z czymś, uczestniczyć w dialogu. Lata 60. i 70. w Polsce- propaganda jako komunikacja międzyludzka. Przestawano posługiwać się tym ujęciem, kiedy komunikacja zaczęła bardziej kojarzyć się z transportem.
Pojęcie komunikowania było zarezerwowane dla działalności Kościoła.
W PRL chwalono propagandę socjalistyczną, krytykowano burżuazyjną.
Wg McQuaila propaganda jest synonimem władzy; wszyscy się nią posługujemy.
Model Tchakhotine' a uzależnia skuteczność przekazu od jego zgodności z ludzkimi popędami i wielokrotnego powtarzania każdej informacji. Model aktu perswazyjnego (zwany też modelem analizy aktu komunikowania) Harolda Laswella- nie tylko ludzkie popędy decydują o poddawaniu się treściom przekazu propagandowego. Model krytykowany za ujęcie komunikowania w sposób linearny- każdy propagandzista powinien umieć zareagować na zachowanie odbiorcy (brak sprzężenia zwrotnego). Na ten efekt powinien długo czekać (długofalowość działania propagandowego). Za wyjątek można tu uznać reakcję USA na propozycję nacjonalizacji Kanału Panamskiego. 2. Zanikanie zależności między ideologią a propagandą- polityka działań Lenina i Hitlera.
Apogeum kojarzenia propagandy z ideologią nastąpiło w polityce, nie w Kościele.
Sposoby wykorzystywania ideologii:
a) stymulowanie- wykorzystywanie sloganów, słów głęboko zakorzenionych w społecznej świadomości, kojarzących się pozytywnie; ma na celu uruchomienie społecznych odruchów- `państwo', `demokracja', `sprawiedliwość społeczna'- umiejętne posługiwanie się tymi terminami. b) mitologizowanie- wykorzystanie pewnych elementów ideologii i jej transformacji w mit- odwoływanie się do mitów z przeszłości.
c) uzasadnienie działań- odwoływanie się do masowych sądów, kolektywnych poglądów, mając na uwadze, że zgodność naszego poglądu z resztą grupy daje poczucie komfortu psychicznego; tu celem propagandzisty jest racjonalizacja usprawiedliwienia działań jednostki. 3. Różne definicje pojęcia propagandy:
„Działalność zmierzająca do wykreowania wroga na tak wielkiego potwora, iż traci on prawa istoty ludzkiej.” (gen. Ian Hamilton, 1921).
Lenin nie mógł powiedzieć, że Marks się mylił- cała rewolucja opierała się bowiem na marksizmie. Sam Karol Marks przewidywał, że nastąpi ona w jednym z rozwiniętych krajów Europy Zachodniej. Lenin argumentował więc w sposób następujący: rewolucja jest możliwa w biednych krajach, jeśli bieda dostrzega swego wroga. Pod pojęciem wroga rozumiał Armię Białych (Anton Denikin, Nikołaj Judenicz), jako grupę stanowiącą największe zagrożenie dla bytu klasy robotniczej.

(…)

….
Inni autorzy definicji propagandy: Stanisław Kuśmierski, Michał Szulczewski, Igor Borkowski. Jacques Ellul: propagandę można podzielić na: akcji psychologicznej- metody modyfikowania postaw; wojny psychologicznej- zmierzającej do zniszczenia wroga; reedukacja, pranie mózgu; promowanie i afirmacja wartości i sprzyjanie postawom konformistycznym. „Celowa i systematyczna próba kształtowania percepcji…
… rządu.
Odbiorca nie jest w stanie określić źródła przekazu; przekazywane informacje nie są precyzyjne; zazwyczaj propaganda szara używana jest w trakcie lub po konfliktach wojennych.
Całkowite zakamuflowanie nadawcy; treść przekazu całkowicie fałszywa, stąd nadawca niemożliwy do zidentyfikowania; wojna psychologiczna, mająca na celu zniszczenie przeciwnika; dekonspiracja powoduje niepowodzenie, fiasko…
… na zachowania wyborców.
Propaganda- technika sterowania poglądami i zachowaniami ludzi polegająca na celowym, natarczywym, połączonym z manipulacją oddziaływaniu na zbiorowość (wg SJP). Reguła wzajemności- najbardziej rozpowszechniona metoda wpływania na opinię publiczną; zobligowanie odbiorcy pewnego dobra do zrewanżowania się w podobny sposób. Społeczny dowód słuszności- skoro większość respondentów oddałaby…
... zobacz całą notatkę