To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Teoria decyzji - co to takiego, czym sie zajmuje, przykłady problemów,
podział systematyczny, terminologia, podejscie normatywne
i deskryptywne, etc.
Definicja
Teoria decyzji zajmuje się zagadnieniami wyboru optymalnego rozwiązania z uwzględnieniem ryzyka, na jakie narażony jest decydent. Zastosowanie
kognitywistyka, matematyka, statystyka, psychologia, socjologia, ekonomia, zarządzanie, filozofia, informatyka oraz medycyna.
Przez ryzyko rozumie się zwykle możliwość poniesienia straty. Działanie w warunkach ryzyka w badaniach operacyjnych oznacza sytuację, gdy każdej możliwej do podjęcia decyzji odpowiada kilka (co najmniej dwa) wzajemnie się wykluczających wyników (efektów) rzeczowych, a osoba mająca podjąć decyzję jest w stanie określić w tej sytuacji (bezpośrednio lub pośrednio):
• liczbę tych wyników,
• ocenę finansową każdego wyniku rzeczowego,
• prawdopodobieństwo wystąpienia każdego efektu rzeczowego.
Wzajemnie wykluczające się wyniki rzeczowe są niezależne od decydenta i dlatego nazywa się je stanami natury. Oczekiwany efekt finansowy
Optymalną decyzję w warunkach ryzyka znajduje się przy użyciu wartości oczekiwanej. Wartość oczekiwana jest w teorii decyzji wykorzystywana jako kryterium decyzyjne - maksymalizowane lub minimalizowane w zależności od natury problemu decyzyjnego. Jeśli decydent ma do wyboru i decyzji (możliwości, strategii), oblicza dla każdej z nich wartość oczekiwaną
Drzewo decyzyjne
Problem z zakresu teorii decyzji znacznie łatwiej jest rozwiązywać przy użyciu wykresu zwanego drzewem lub dendrytem decyzyjnym. Jego użyteczność praktyczna polega na tym, że na jednym schemacie zestawione są wszystkie zdarzenia, jakie mogą zaistnieć w wyniku podjęcia poszczególnych decyzji i wystąpienia poszczególnych stanów natury. Drzewo decyzyjne jest szczególnie użyteczne w przypadku występowania większej liczby decyzji i stanów natury. Drzewko decyzyjne składa się z dwu rodzajów węzłów i gałęzi łączących te węzły ze sobą. Rozróżnia się węzły decyzyjne (oznaczone prostokątem), w których decydent dokonuje wyboru, oraz węzły natury (oznaczone kółkiem), w których zachodzi losowe działanie przypadku.
Przykład
Przedsiębiorstwo ma możliwość uruchomienia produkcji i sprzedaży produktu luksusowego lub produktu popularnego. Dla każdej opcji decyzyjnej określono - na podstawie prognoz i analiz danych statystycznych - prawdopodobieństwa uzyskania sprzedaży dobrej, średniej i miernej oraz efekty finansowe tych wyników.
(…)
… kroku należy ustalić cel i warunki ograniczające decyzję, w rezultacie buduje się zbiór decyzji dopuszczalnych. Wyodrębniamy wszystkie istotne kryteria oceny decyzji i dokonujemy oceny każdej decyzji na podstawie kryteriów. Następnie budujemy model decyzyjny, czyli sposób wybrania decyzji optymalnej lub wystarczającej.
Ze względu na posiadane informacje, możemy podzielić problemy decyzyjne na trzy…
….
Terminologia
Podstawowe pojęcia związane z teorią decyzji:
sytuacja decyzyjna
problem decyzyjny
model decyzyjny
proces decyzyjny
decydent
decyzja
przestrzeń decyzyjna
kryterium oceny decyzji
decyzja dopuszczalna - oznaczające taką decyzję, która spełnia wszystkie warunki ograniczające decyzję. Zbiór wszystkich takich decyzji nazywamy zbiorem decyzji dopuszczalnych.
decyzja optymalna
warunek ograniczający…
… się:
analizą decyzji - rozpatruje się konkretny przypadek decyzji podjętej przez osobę lub grupę osób. Analiza polega na wyznaczeniu decyzji optymalnej oraz, jeśli podjęta decyzja nie była optymalna, znalezieniu przyczyn pomyłki.
wspomaganiem decyzji - próbą wyznaczenia rozwiązania najlepszego przy danym zasobie wiedzy i informacji o możliwych konsekwencjach. Dotyczy to również podejmowania decyzji grupowych…
….
Przykłady problemów
Metody teorii decyzji wykorzystuje się wszędzie tam, gdzie podjęcie decyzji jest z pewnych powodów trudne. Przykładowo przyczynami mogą być:
duża liczba możliwych wariantów - np. wybór najlepszego kandydata na dane stanowisko
skomplikowana sytuacja decyzyjna - np. opracowanie takich tras i rozkładów jazdy autobusów, aby zapewnić wysoki poziom obsługi przy jak najniższym koszcie…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)