Dodatkowo w notatce znajduje się bibliografia.
„Ludwik Krzywicki - teoretyk rozwoju społecznego”
Dzieje życia Ludwika Krzywickiego można by śmiało wpisać w kilka różnych epok, z których każda pełna była istotnych wydarzeń polityczno-społecznych i naukowych.. Należał do pokolenia urodzonego pod carską niewolą, aktywnie uczestniczył w od samego początku w tworzeniu się i stopniowym rozwoju polskiego ruchu robotniczego, był świadkiem odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918r. i upadku państwa po tragicznej klęsce września 1939 roku. Zaczynał pracę naukową, gdy nauki społeczne dopiero torowały sobie drogę do miana równorzędnych z innymi, od dawna uznawanymi dyscyplinami. U kresu jego życia socjologia miała już ugruntowaną pozycję, okrzepła teoretycznie, uszczegółowiono jej zakres zainteresowań oraz zebrano ogromny materiał empiryczny.
W dziejach polskiej socjologii Ludwik Krzywicki zajmuje szczególną rolę. Odegrał bowiem olbrzymią rolę w umacnianiu pozycji socjologii w Polsce, a jego działalność badawcza, publicystyczna i pedagogiczna sprawiły, że nadał wielu dziedzinom nauki wysoką rangę i zjednał liczne rzesze entuzjastów, zaś publikacje jego autorstwa obejmujące bardzo szeroki obszar zjawisk społecznych znajdują się we wszystkich niemal pismach naukowych jakie wydawano w naszym kraju do chwili wybuchu II Wojny Światowej.
Ludwik Krzywicki urodził się 21 sierpnia 1859 roku w Płocku na terenie ówczesnego Królestwa Polskiego. Pochodził ze średnio zamożnej rodziny ziemiańskiej. Kiedy miał dwa lata, zmarł jego ojciec Tadeusz i od tej pory Ludwik wychowywał się w domu swojego dziadka Franciszka Iwanickiego. Było to w jego życiorysie wydarzenie o tyle ważne, że kontakt z dziadkiem - powstańcem listopadowym, odegrał znaczną rolę w kształtowaniu się osobowości oraz postawy obywatelskiej Krzywickiego, a także jego podejścia do nauki. Patriotyzm i postępowość Iwanickiego, jego brak uprzedzeń oraz liberalne podejście wychowawcze wpłynęły silnie na przyszłe przekonania i postawę zaangażowania społecznego wnuka.
Początkowo Krzywicki pobierał edukację w domu, później zaś uczył się w płockim gimnazjum gubernialnym. Nie brakowało mu ani zdolności, ani wytrwałości, zaś lektura, którą wówczas pochłaniał daleko wykraczał poza szkolny program. W gimnazjum właśnie zainteresowały Krzywickiego modne wówczas idee pozytywistów, który to rys pozostał w pewnych fragmentach jego twórczości na bardzo długo. Mając lat kilkanaście podjął się tłumaczenia „Filozofii pozytywnej” Comte'a, zaczął też publikować krótkie prace w szkolnych pisemkach. Jednocześnie powoli zaczęły kształtować się jego ideały społeczno polityczne wiążące go w znacznym stopniu z socjalizmem i ruchem robotniczym. Wyniesiona z młodzieńczego okresu zdolność do samokształcenia oraz zainteresowanie nie tylko naukami o ugruntowanym statusie, lecz również nowymi lub będącymi dopiero w fazie kształtowania się umożliwiła Krzywickiemu zdobycie szerokiej wiedzy w wielu różnorodnych dziedzinach. W roku 1878 podjął on studia matematyczne na Uniwersytecie Warszawskim zaś cztery lata później rozpoczął tam studiowanie medycyny. W międzyczasie na skutek zetknięcia się ze Stanisławem Krusińskim oraz Bronisławem Białobłockim zbliżył się do kręgów socjalistycznych i rozpoczął działalność w socjalistycznej organizacji studenckiej znanej jako „Krusińczycy”. Postawa politycznego zaangażowania spowodowała w konsekwencji wydalenie z uczelni i ucieczkę z terenów Królestwa w obawie przed aresztowaniem. Kilkuletni ok
(…)
… podstawą i bodźcem rozwoju społeczeństwa terytorialnego jest rozwój sił wytwórczych odzwierciedlany we wzroście wydajności pracy. W pojęciu rozwoju społecznego zawiera się całe sztuczne środowisko stworzone przez człowieka i pośredniczące między nim, a przyrodą. Rozwój społeczeństwa terytorialnego ma charakter żywiołowy, co jest nieodłączną konsekwencją istnienia prywatnych form własności. Żywiołowość rozwoju polega na tym, że składa się on z szeregu drobnych działań jednostek zwanych przez Krzywickiego „różniczkami”, a które razem w nieuświadomiony sposób powodują zmiany w siłach wytwórczych. W ten sposób swój udział w procesie rozwojowym mają zarówno te jednostki które tego świadomie pragną, jak i te które mu się sprzeciwiają. Żywiołowe i mechaniczne gromadzenie drobnych zmian prowadzi po pewnym czasie do powstania nowej warstwy społecznej, która podejmuje świadome wysiłki celem rozpropagowania nowych urządzeń i sił wytwórczych, napotykając przy tym na opór ze strony starych warstw społecznych zainteresowanych w utrzymaniu dotychczasowego stanu rzeczy. Wśród warstw dla których nowe siły wytwórcze oznaczają podniesienie poziomu życia i zwiększenie dobrobytu rodzi się wskutek tego oporu…
…. W przypadku teorii rozwoju społecznego chodzi mu głównie o to, co nazwać można mianem idei ustrojowych, przy czym ważne są w zasadzie jedynie te idee, które zyskują szerokie rozpowszechnienie i mogą stać się programem masowych ruchów politycznych. Tylko one są bowiem wypowiedzeniem realnych potrzeb społecznych. Przeciwieństwem idei ustrojowych są utopie społeczne, którym brak jest oparcia w podłożu rzeczowym…
… w Szwajcarii i Francji. Jego zaangażowanie polityczne rosło - nawiązał kontakty z polską i niemiecką emigracją socjalistyczną, nie zaniedbał jednak kształcenia - podjął studia z zakresu antropologii, etnologii i archeologii. W Zurichu poznał też swoją przyszłą żonę Rachelę Ludwikę Feldberg, którą w 1886 roku poślubił.
W 1888 zakończył się dla Krzywickiego okres przymusowej emigracji - powrócił zatem do Królestwa i początkowo zamieszkał w Płocku, potem zaś w Warszawie, gdzie pozostał do 1891r. Czas ten wypełnił intensywną pracą naukową oraz działalnością oświatową, publicystyczną i polityczną. Prowadził wówczas wykłady na tzw. Latającym Uniwersytecie, dotyczące etnologii, ekonomii, historii, historii kultury i gospodarki, a wreszcie socjologii. Ta mnogość dziedzin najlepiej chyba świadczy o jego wielkiej…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)