To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
TARCIE I PRAWA TARCIA
Tarciem nazywamy zjawisko powstawania sił stycznych do powierzchni styku dwóch ciał. Siły te nazywamy siłami tarcia. Siły oporu można zdefiniować jako siły oporu zapobiegające ruchowi, który by powstał, gdyby nie było tarcia. Są więc one siłami biernymi i składowymi reakcji, które wystąpią dla zachowania równowagi stykających się ciał.
Przyczyną powstania sił tarcia jest chropowatość powierzchni ciał, które pod wpływem obciążeń zewnętrznych wykazują tendencję do przesunięcia się względem siebie. Jeżeli wartość liczbowa chropowatości maleje (wpływ obróbki mechanicznej i smarowania), to również maleją siły tarcia.
TARCIE ŚLIZGOWE
• Doświadczenie Culomba
Dla początku ruchu oc=p wtedy T = Tg (graniczne) oraz P = Pmax Rys.1
ZP* = P-T = 0 ZPiy = N - G = 0 Stąd
N = G Zależność między siłą tarcia T a działającą siłą P (rys. 2)
Rys. 2
Zależność między graniczną wartością siły tarcia a naciskiem N określają prawa tarcia, ustalone na podstawie doświadczeń wykonanych przez Culomba i Morena dla różnego rodzaju stykających się powierzchni:
Siła tarcia jest niezależna od wielkości powierzchni stykających się ze sobą ciał a zależy jedynie od ich rodzaju.
Wielkość siły tarcia dla ciała znajdującego się w spoczynku może zmieniać się od zera do granicznej wartości, proporcjonalnej do całkowitego nacisku normalnego.
Gdy ciało ślizga się po pewnej powierzchni, siła tarcia jest zawsze skierowana przeciwnie do kierunku ruchu i jest mniejsza od granicznej wartości.
Na podstawie tych praw można określić zależności między siłą tarcia T a naciskiem normalnym N. W przypadku ciała pozostającego w spoczynku na chropowatej powierzchni siła tarcia wyraża się zależnością:
T
(…)
… prędkości ciała, wg krzywej przedstawionej na rysunku 3.
Rys.3 Zależność kinetycznego współczynnika tarcia od prędkości względnej ciała V
Materiał
Współczynnik tarcia ślizgowego
statycznego
kinetycznego ^
żeliwo po żeliwie
0,22
0,1
Cegła po suchej glinie
0,5
Metal po drewnie
0.4 • 0.6
kamień po kamieniu
0.6 • 0.7
Stal po lodzie
0.03
0.015
0
(d)
P = T
(39)
1
…
… w spoczynku na chropowatej powierzchni siła tarcia wyraża się zależnością:
T < juN
gdzie u-współczynnik tarcia ślizgowego (statycznego), zależny od rodzaju materiałów trących się ciał, wartości chropowatości i stanu ich powierzchni (suche, wilgotne zimne gorące).
Jeżeli siła tarcia osiągnie swą graniczną wartość, czyli tarcie jest całkowicie rozwinięte, w powyższym wzorze należy przyjąć znak równości
Tg…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)