SZWECJA
system szwedzki wspólny dla całej Skandynawii
przechodziła z rąk do rąk
zasady:
- Szwedzi, podobnie jak Włosi nie przejmują się systemem politycznym, tylko, że we Włoszech nic nie działało, dlatego wszystko rozwiązywano na poziomie regionalnym, a w Szwecji instytucje regionalne są wpisane do konstytucji
- tam gdzie jest rząd, tam musi być monarcha, bo inaczej przestaje być monarchą!!! (inaczej niż we wszystkich krajach) - obrona przeciwko różnym zakulisowym rozgrywkom, kiedy monarcha chciałby coś dla siebie ugrać przeciwko parlamentowi
- Szwecja jest w zasadzie neutralna
- konstytucję przyjmowano bardzo długo
- system oparty na stopowaniu czasu, ustawy przyjmowane są b. długo, żeby ustawa weszła w życie, musi być przyjęta przez parlament następnej kadencji (→ żeby decyzje były dobre dla kraju, a nie dla opcji politycznej), czas oczekiwania na ustawę: 2 - 8 lat, ale parlament następnej kadencji nie musi przyjąć ustawę, nie ma też ograniczeń czasowych (jak się Szwecja zastanawiała, czy przyłączyć się do IIWŚ, to się wojna skończyła :D - stąd neutralność Szwecji w czasie IIWŚ)
czynniki, które wpłynęły na system:
-tarcia między monarchą a parlamentem
- monarcha nic nie może
- rozbicie polityczne i administracyjne Szwecji wynikające z geografii - większość ludności mieszka na południowym krańcu
administracja
- podział na okręgi (coś jak województwa lub okręgi)
- bardzo tolerancyjna religijnie, przyjmowała uchodźców z wojen religijnych
- generalnie: kraj luterański, konstytucyjnie zagwarantowana równość religii, ale Szwecja ma problem z zaakceptowaniem meczetów
- kraj bardzo socjalny, duża pomoc państwa
1995 - przystąpienie do UE, liczy się bo jest bogata
wysokie podatki, ale za to wszystko mają zapewnione: darmowe szkolnictwo, opieka zdrowotna, pomoc społeczna, pomoc mieszkaniowa, ale wysokie koszty utrzymania - drogi kraj
ropa naftowa, gaz - wydobywane na Morzu Północnym - rynek alternatywny dla ropy i gazu rosyjskiego
wysokie PKB i dochody - jedne z najwyższych na świecie
bardzo małe zadłużenie, tylko wewnętrzne (gmina jak chce jakąś inwestycję to wypuszcza obligacje i społeczeństwo je kupuje i to jest to zadłużenie)
z krajów EU to tylko Norwegia i Szwecja mają nadwyżki finansowe, a taka WB, Niemcy są najbardziej zadłużone
(pułapka systemu finansowego z Breton - Woods?) Kształtowanie się systemu Szwecji 1720 - status monarchii konstytucyjnej
(…)
… w Szwajcarii - ]
regionalne systemy parlamentarne w WB: który kraj nie ma parlamentu - Anglia, bo nie ma swojego parlamentu, Izba Gmin - parlament angielski, ale wybory są przeprowadzane w całej WB
…
… = reprezentacja narodu = parlament
- 4 lata kadencja (jak wszystko)
- rząd kieruje królestwem, odpowiedzialny przed parlamentem
b. wysokie podatki, b. dużo ich, ale Szwedzi chętnie je płacą, bo za to mają dobrobyt
jedno z najbezpieczniejszych państw na świecie - nie opłaca się kradziejować l. 70 - 1szy kryzys naftowy, odejście z Breton - Woods, załamanie funta i dolara
Monarcha
Karol XVI nie ma rodziny…
…, ale komuniści mają wsparcie ZSRR, duży wpływ kościoła → konstytucja; komunisci - prawa socjalne, faszysci i kościół - rodzina itd., Włochy stoją w miejscu pod pewnymi względami: rozwód, aborcja - 1993 - nowa ordynacja wyborcza
- plan Marshalla - komunisci zwyciezali wybory, ale nie mogli utworzyc rzadu, bo by im Amerykanie odcieli kasę
junty (?) - gremia doradcze
SZWAJCARIA
- demokracja bezposrednia
- 1291…
…)
4. ombudsman
Gustaw III (1771-2) - przewrót, wzmocnienie władzy monarszej
wojna rosyjsko-szwedzka, ale Katarzyna przegrała
w. XIX:
- ingerencja wojującej Francji
- Dania też mąci (dołączyła się do Francji), ale Szwecja znów wygrała → unia szwedzko-norweska: wspólność korony do dnia dzisiejszego, do 1905 r. jednolite państwo
od 1814 Szwecja nie uczestniczy w wojnach, bo nie ma po co
rozszerzenie…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)