To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
dr hab. Konstanty A. Wojtaszczyk. Notatka składa się z 2 stron.
Republika Czeska - nawiązuje do liberalnego dorobku prawnego I republiki (międzywojnie). Posiadali najbardziej liberalną konstytucję wśród państw bloku wschodniego. Do lat 60 XX wieku trwał proces jej socjalizacji który zakończył się próbą powrotnej jej liberalizacji. Skutkiem tego była interwencja wojsk państw Układu Warszawskiego w 1968 roku. Od 1 stycznia 1993 suwerenne państwo powstałe z podzielenia Czechosłowacji - wcześniej od 1991 państwo Czechosłowackiej republiki federalnej oraz Czeskiej i Słowackiej Republiki Federalnej. Głównym filarem konstytucji jest Karta Praw i Wolności z 1991 roku regulująca m.in. kwestie własności i wolności obywatelskich. Zgodnie z konstytucją Czechy są republiką parlamentarną. Głową państwa jest prezydent, władza ustawodawcza jest domeną dwuizbowego parlamentu, natomiast władzę wykonawczą sprawuje rząd. Na czele państwa stoi prezydent , który jest wybierany przez parlament na pięcioletnią kadencję. Reprezentuje on państwo na arenie międzynarodowej. Prezydent podpisuje ustawy, powołuje i odwołuje premiera oraz członków rządu, ma prawo rozwiązać Izbę Deputowanych, powołuje sędziów oraz członków Rady Czeskiego Banku Narodowego. Swą funkcję może pełnić najwyżej przez dwie kadencje. Prezydent jest naczelnym dowódcą sił zbrojnych, a także ma za zadanie reprezentować państwo na zewnątrz. Prezydent posiada wyłączną kompetencje odwoływania rządów i rozwiązywania izby poselskiej. Mianuje on także premiera rządu lub w ostateczności akceptuje kandydata zaproponowanego przez Przewodniczącego Izby Poselskiej. Obecnie prezydentem jest Vaclav Kalus. Co prawda prezydent cieszy się dość dużymi kompetencjami to jednak organem, z którym prezydent musi ściśle współpracować jest rząd. Decyzje prezydenta (np. w sądownictwie) często wymagają kontrasygnaty premiera lub wskazanego przez premiera ministra, co w praktyce oznacza ograniczenie wpływu prezydenta na możliwość kreowania polityki w państwie. W podobny sposób pośrednio ograniczane są kompetencje prezydenta w zakresie jego prawa do wetowania ustaw. Prezydent może być poddawany presji ze strony parlamentarzystów, gdyż przy powtórnym głosowaniu w Izbie Poselskiej niedopuszczalne jest wnoszenie poprawek, co często oznacza wszczęcie nowej procedury legislacyjnej i znacznie wydłuża proces ustawodawczy. Warto zwrócić także uwagę na fakt, iż prezydent ma prawo rozwiązać Izbę Poselską, jak również sam parlament dysponuje podobną kompetencją w stosunku do prezydenta. W konstytucji widnieje zapis, że parlament z ważnych przyczyn ma prawo uznać głowę państwa za nie mogącą piastować urzędu. Co ciekawe, nie są podane konkretne przyczyny, na podstawie których parlament mógłby coś takiego orzec.
Czeski parlament składa się z dwóch izb: Senatu oraz Izby Poselskiej. Senat liczy 81 senatorów wybieranych na 6-letnią kadencję. Skład 1/3 liczby senatorów zmienia się co 2 lata. Izba Poselska liczy 200 posłów, którzy wybierani są w wyborach proporcjonalnych raz na 4 lata. Wybory do senatu przeprowadzane są normalnie od 1996 roku. Od roku 1992 co dwa lata wybierano 1/3 posłów. Do czasu wyboru pełnego składu senatu w 1996 roku nie można było odwoływać izby poselskiej, senatu nie można odwołać w ogóle. Od 2000 roku próg wyborczy dla koalicji wynosi 10, 15, 20% itd. (każda partia musi zdobyć 5% poparcia). Próg wyborczy wynosi 5%. Parlament uchwala ustawy i dekrety z mocą ustawy gdy nie ma prezydenta. Rząd czeski odpowiedzialny je
(…)
…, do senatu - większościowe, bierne prawo wyborcze od 40 roku życia. Czynne - 18 lat. Czeski system partyjny charakteryzuje się pełnym pluralizmem z wyraźne zaznaczonym podziałem na prawicę i lewicę. W kolejnych wyborach okazywało się, że języczkiem u wagi przy powoływaniu większościowych rządów zawsze były partie centrowe, które wciągane były do koalicji rządowych zarówno przez prawicę jak i lewicę…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)