To tylko jedna z 10 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
System normatywny. Istnieją różnego rodzaju wzory, by mogły być normatywne muszą mieć moc przymuszającą.
Wzory kulturowe - wzory zawierające moc przymuszającą i aparat przymuszający zawarty w sankcjach;
Społeczeństwa wytwarzają wzory normatywne i sankcjonują je.
Hipoteza normatywna - informuje do czego odnosi się wzór normatywny;
Dyspozycja - np. siedzenie na wykładach;
Norma = hipoteza + dyspozycja + sankcja Rodzaje norm społecznych: obyczaje - powstają bardzo długo, dotyczą szerokiego zakresu dziedzin życia, szerokich sfer zewnętrznych, ewoluują, zależą od położenia geograficznego, sankcją może być np. dezaprobata;
prawo - tworzone przez suwerenną władzę państwową wg. procedur: określony autor, okres ważności, ogłoszenie prawa; dotyczy zewnętrznych sfer życia; sankcje tylko negatywne (pozytywna to 10 % znaleźnego)
moralność - kryterium dobra i zła; dotyczą zachowań zewnętrznych i wewnętrznych; rzadko są spisywane; istnieje moralność dominująca (np. nie wolno zabijać); sankcje: są wymierzone spontanicznie przez społeczeństwo, wyrzuty sumienia…
religia - reguluje tą samą sferę co moralność, związane z instytucją kościelną, sferą między człowiekiem a bogiem (osobą transcendentną); pochodzą owe normy od boga, proroków, zgromadzenia… sankcje: udzielenie przez instytucje wg. procedur, niektóre kary i nagrody są transcendentne;
Prawo: Funkcja kontrolna. sposoby normatywne;
sposoby pozanormatywne
Do zmobilizowania do przestrzegania są sankcje i gratyfikacje; Bobbio wyróżnił systemy: represyjny - operują głównie zakazami i sankcjami, nastawione na ochronę porządku i bezpieczeństwa;
promocyjny - operują głównie nakazami i nagrodami, celem realizacja określonych programów społecznych;
Rozdział dóbr i ciężarów sprawiedliwość dystrybutywna - każdemu wg.:
- pracy
- pozycji
- zasług
- potrzeb
- każdemu to samo
sprawiedliwość komutatywna (wymienna) - każdemu wg. zobowiązań, które dobrowolnie przyjął;
sprawiedliwość materialna - odnosi się do rozdziału dóbr i ciężarów
sprawiedliwość proceduralna - organizowania procesu; reguły:
- zasada niezawisłości i bezstronności sądów
- zasada równości stron
- prawo do obrony
Regulacja konfliktów konflikt - sytuacja w której jedna ze stron występuje z żądaniami, które druga kwestionuje (indywidualne lub kolektywne); metody rozwiązywania:
t ryb kontraktowy - strony same rozwiązują
tryb mediacyjno-koncyliacyjny - koncyliator nie ma uprawnień władczych (tylko pomaga); strony wybierają koncyliatora, procedurę i zasadę rozwiązywania konfliktu;
(…)
…
niesprzeczność przepisów prawnych - bardzo trudno spełnić; w razie sprzeczności:
- musimy sprawdzić czy oba obowiązują
- sprawdzamy rangę (hierarchiczność) - lex superior derogat legi inferiori
- zasada chronologiczności - lex posteriori derogat legi priori
- zasada merytoryczności - lex specialis derogat legi generali
postulat wykonalności - tylko normy możliwe do wykonywania
stabilność prawa
konieczność…
…. jest cz. p. Boskiego; p. stanowione musi być zgodne z tymi prawami wyższymi; prawodawca nie ma w ogóle wiele do regulacji; nie można się sprzeciwić prawu naturalnemu;
Hugo Grocjusz - ojciec prawa międzynarodowego; próbował zerwać z boskim pochodzeniem p.n. „obowiązywanie p.n. daje się utrzymać nawet uznając, że Bóg nie istnieje lub nie troszczy się o sprawy ludzkie”; człowiek ma prawo do własności…
… organów państwa (legislatywy);
Sądy prawa nie tworzą, tylko je stosują;
Recepcja prawa rzymskiego - przejęcie tego prawa;
Sądy mogą ustalać normy jednostkowe w oparciu o normy ogólne (ustawy), a jeśli w danej kwestii nie ma normy ogólnej musi orzec, że sprawa nie kwalifikuje się do rozstrzygnięcia;
System prawa precedensowego (anglosaskiego, common law);
Obowiązuje w Anglii, Irlandii (w Szkocji…
…) to będzie łamane;
w sensie behawioralnym - jeśli prawo jest kontrolowane, organy władzy przymuszają obywateli do jego stosowania
w sensie faktycznym - te które są tworzone przez państwo
w sensie aksjologicznym (nauka o wartościach) - te, które spełniają kryteria etyczne
Aspekty obowiązywania prawa:
czasowy:
- epizodyczne - te, które mają określony czas stosowania (ust. o świadku koronnym)
- retroaktywne…
… mimo złamania prawa, może narazić na sankcję (poinformowanie małżonka, że jesteśmy po rozwodzie)
leges plus quam perfectae - sankcja karna i nieważności (bigamia)
leges imperfectae - nierealne sankcje
Inkorporacja - zebranie, usystematyzowanie, wydanie przepisów nie zmieniając treści:
chronologicznie
hierarchicznie
merytorycznie
przedmiotowo
Kodyfikacja - całościowe, względnie wyczerpujące unormowanie jakiejś…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)