Fragment notatki:
Prof. Małgorzata Janicka
Mechanizmy działania rynku finansowego UE
Wykład III – Swoboda przepływu kapitału
Swoboda przepływu kapitału między krajami oznacza możliwość swobodnego dokonywania przez podmioty z tych krajów
płatności zagranicznych z wszelkich tytułów wynikających zarówno z transakcji dotyczących bilansu obrotów bieżących, jak i
bilansu obrotów finansowych.
Transakcje bieżące według MFW:
Eksport i import towarów i usług
Transfery dochodów
Transfery nieodpłatne
Transakcje finansowe według MFW:
Inwestycje bezpośrednie
Inwestycje pośrednie
Inne transakcje kapitałowe
Pochodne instrumenty finansowe
Transfery rezerw międzynarodowych
Swoboda przepływu kapitału:
Wolność przepływu kapitału została zagwarantowana w Traktacie Rzymskim
Art. 67 tego Traktatu przewidywał stopniowe znoszenie w ciągu okresu przejściowego ograniczeń w przepływie
kapitału należącego do osób zamieszkałych w państwach członkowskich i dyskryminującego traktowania ze względu
na obywatelstwo, miejsce zamieszkania lub miejsce lokaty kapitału
Ograniczenia te nie miały być znoszone stopniowo, w zakresie niezbędnym do funkcjonowania wspólnego rynku.,
w tym przypadku Traktat nie ustalił terminów poszczególnych etapów znoszenia ograniczeń
24.06.1988 roku Rafa przyjęła dyrektywę, która ustanowiła harmonogram pełnej liberalizacji przepływu kapitału:
Zniesiono wszelkie ograniczenia, tzn. zniesiono ograniczenia dotyczące transferów związanych z przepływem kapitału
(kontrola dewizowa).
Zniesiono jakiekolwiek dyskryminacyjne traktowania ze względu na obywatelstwo, miejsce zamieszkania stron, miejsce
lokaty kapitału.
Objęto nią wszelkie operacje finansowe, min kredyty krótkoterminowe, inne operacje krótkoterminowe, otwieranie
rachunków w walutach innych państw członkowskich.
Transfery kapitałowe miały być dokonywane po takim samy kursie jak transfery bieżące. Przepis ten oznaczał likwidację
podwójnego rynku finansowego, który istniał wtedy w Belgii i Luksemburgu.
Kraje członkowskie zostały także zobowiązane do możliwie najszerszej liberalizacji przepływów kapitałowych z krajami
członkowskimi (bez wymogu wzajemności).
Z wyjątkiem państw którym został przyznany okres przejściowy, dyrektywa przewidywała wprowadzenie pełnej
liberalizacji przepływu kapitału od 1 lipca 1990 roku.
Większość krajów wprowadziła jej postanowienia przed wymaganym terminem.
Zapisano też, że jeśli chodzi o swobodę przepływów kapitałowych z krajami trzecimi, państwa członkowskie będą się
starały osiągnąć ten sam poziom liberalizacji, jaki stosuje się do operacji z mieszkańcami innego państwa członkowskiego.
Nie wszystkie państwa Wspólnoty znajdowały się na tym samym poziomie rozwoju gospodarczego w momencie
uchwalenia dyrektywy.
Pełna liberalizacja przepływu kapitału mogła stanowić zagrożenie dla ich gospodarek. Aby mogły w miarę
bezproblemowo przystosować się do nowych warunków przyznano im tzw. okres przejściowy.
Indywidualne kalendarium znoszenia ograniczeń zostało ustanowione dla Hiszpanii, Grecji, Portugalii i Irlandii.
Kraj te mogły do 31.12.1992 roku kontynuować lub wprowadzić nowe ograniczenia w stosunku do tych które istniały
wcześniej.
Dla Grecji i Portugalii ustanowiono klauzulę rozszerzającą okres przejściowy poza 31 grudnia 1992 roku (nie więcej jednak
niż o trzy lata).
31.12.1992 roku wszystkie kraje Wspólnoty z wyjątkiem Grecji zniosły ograniczenia w przepływie kapitału. Grecja zyskała
czas na zniesienie istniejących restrykcji (obejmowały one operacje wiązane z rachunkami bieżącymi i
oszczędnościowymi, krótkoterminowe kredyty i pożyczki, osobiste przepływy kapitału oraz import i eksport środków
finansowych).
Grecja zniosła ostatnie ograniczenia 16.05.1994 roku.
Traktat z Maastricht - potwierdził praktycznie istniejący stan rzeczy. Nowe przepisy określiły Charakter liberalizacji jako
nieodwołalny w obrębie UE. Oznacza to, iż wyjątkiem nowelizacji Traktatu nie ma żadnej możliwości wprowadzenia w obrębie
Unii jakichkolwiek ograniczeń w tej dziedzinie.
Prof. Małgorzata Janicka
Mechanizmy działania rynku finansowego UE
Wykład III – Swoboda przepływu kapitału
Pojawiły się 2 klauzule, upoważniające państwa członkowskie do:
Stosowania odpowiednich przepisów swoich ustaw podatkowych rozróżniających podatników ze względu na ich
sytuację wynikającą z miejsca pobytu lub miejsca zainwestowania kapitału.
Podejmowania niezbędnych środków zapobiegających naruszaniu praw i przepisów krajowych, zwłaszcza w sferze
podatkowej i nadzoru prewencyjnego nad instytucjami finansowymi oraz ustalania procedur przepływu kapitału dla
celów administracyjnych lub informacji statystycznej.
Podejmowania środków uzasadnionych porządkiem lub bezpieczeństwem publicznym.
Istnieją jednak możliwości wprowadzenia pewnych ograniczeń:
Zgodnie z klauzulą ochrony - gdy taki przepływ kapitału powoduje lub grozi spowodowaniem poważnych trudności
w funkcjonowaniu unii gospodarczo – walutowej można podjąć środki ochronne na okres nie przekraczający 6
miesięcy.
Gdy w związku z sankcjami gospodarczymi podjętymi z powodów politycznych na mocy postanowień traktatu, ze
względów polityki zagranicznej i bezpieczeństwa przewiduje się działanie Wspólnoty mające na celu przerwanie lub
ograniczenie w części lub w całości stosunków gospodarczych z jednym lub kilkoma krajami trzecimi.
Ponadto uznana zostały już istniejące ograniczenia w poszczególnych krajach WE: istniejące 31.12.1993 roku na
podstawie prawa krajowego lub wspólnotowego w odniesieniu do inwestycji bezpośrednich.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)