św. Tomasz - tomizm Głównym pojęciami są : istnienie, punkt, zamożność, kondycja, materia, przyczyna sprawcza, przyczyna, substancja, przypadłości, istota. Cechy charakterystyczne tomizmu to: prawda , piękno i dobro to powszechne atrybuty bytu . Zło jest brakiem dobra i nie ma swej substancji. dusza ludzka jest rozumną, jednostkową formą człowieka. Połączenie duszy i ciała jest celowe, bo dusza może poznawać świat tylko poprzez zmysły ciała. człowiek posiada władze poznawcze i pożądawcze . Władze poznawcze to zależne od ciała zmysły oraz niezależny od ciała intelekt; władze pożądawcze to zależne od ciała emocje i uczucia oraz niezależna od ciała wola. Tomizm zakłada pierwszeństwo władz poznawczych nad pożądawczymi. przeznaczeniem człowieka jest poznanie najwyższego dobra - oglądanie Boga dzięki "światłu chwały" ( łac. lumen gloriae ) człowiek znajduje się na drabinie bytów pomiędzy aniołami i zwierzętami. SW. TOMASZ WIEDZA I WIARA: Odzielenie. Niektore prawdy przekraczaja rozum ale mu sie nie sprzeciwiaja -- wiara
BYT: znamy tylko rzeczy jednostkowe (substancje, byty samoistne), powszechniki istnieja w nich i moga byc wyabstrahowane, ale same substancjami nie sa (sa tez powszechniki niezalezne - idee w umysle bozym). Zlozonosc bytu: esencja (to co wspolne, definicja) + egzystencja (istnienie) , forma + materia, potencja + akt
BOG: istnienie boga nie jest prawda oczywista, wrodzona, oparta na apriorycznym rozumowaniu. Trzeba oprzec ta wiedza na doswiadczeniu (z dziel i pierwszej przyczyny). Bog istnieje samoistnie (wszytko inne zaleznie), jest poznawalny rozumowo przez negacje lub eminecje (wzmorzenie wlasciwosci istot skonczonych).
SWIAT: stworzony ex nihilo , wprost z boga, aktem woli (nie z koniecznosci), wg idei bozych, w czasie. Bog swiatem tez kieruje -- porzadek i celowosc. Pomiedzy doskonaloscia boga a czlowiekiem musza istniec istoty posrednie - czyste inteligencje (anioly).
DUSZA: jest zlaczona z cialem jak forma z materia, w sumie stanowia jedna substancje. Dusza jest rozumna i z niej wynika poznanie rozumowe, poznanie nizsze (np zmyslowe) sie w niej naturalnie zawieraja.
POZNANIE: przedmiot "wraza" w dusze swoj obraz za posrednictwem zmyslow. Nie istnieja wrodzone idee. Poprzez poznanie zmyslowe abstahujemy poznaniem rozumowym na powszechniki FILOZOFIA MORALNA: intelektualizm i teocentryzm. Poznanie boga jest najwyzsza funkcja czlowieka.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)