$ 115. Środki ochrony według ius civile Ochrona o charakterze petytoryjnym na drodze sądowej Rei vindicatio - powództwo windykacyjne
- actio in rem, służąca ochronie własności kwirytarnej - właściciel może wydobyć rzecz od nieuprawnionego posiadacza
- przysługiwała tylko obywatelom rzymskim
- powód dążył do uznania jego prawa własności, wejścia w posiadanie rzeczy spornej, jeśli to było nie możliwe musiał zadowolić się pieniężnym odszkodowaniem - jeśli pozwany nie podejmował obrony tracił prawa do rzeczy
- przedmioty sporu
- res corporales - oznaczone indywidualnie
- rzeczy zbiorowe można dochodzić jednym powództwem, np. stado zwierząt
- ciężar dowodu
- spoczywał na powodzie, co było trudne, jeśli nabył rzecz w sposób pochodny
- pozwany mógł się ograniczać tylko do negacji twierdzeń powoda
- pozostawał chronionym posiadaczem dopóki powód nie udowodni swojego prawa własności - fructus
- wartość pożytków, pobieranych przez dłuższy czas może być bardzo wysoka
np. pożytki z gruntów, zwierząt
- posiadacz w dobrej wierze nie musiał zwracać fructus
- posiadacz w złej wierze musiał zwrócić fructus lub wypłacić dodatkowe odszkodowanie
- nakłady
- posiadacz mógł wstrzymać się z wydaniem rzeczy do czasu zwrotu poniesionych nakładów
- konieczne - amortyzacja, np. naprawa budynków, leczenie niewolników
- użyteczne - podnosiły wartość rzeczy lub zwiększały jej wydajność
np. zasadzenie drzew, przeszkolenie niewolników
- zbytkowne - zdobiące rzecz główną, np. malowidła, fontanny
- posiadacz w złej wierze - zwrot nakładów koniecznych
- posiadacz w dobrej wierze - zwrot nakładów koniecznych i użytecznych - właściciel nie musiał zwracać nakładów zbytkownych, posiadacz mógł zabrać ozdoby, jeśli nie były przytwierdzone na stałe
Actio negatoria - powództwo o zaprzeczenie prawa do naruszania własności
- właściciel posiadający doznaje zakłóceń przez osobę postronną
np. bezpodstawne wykonywanie służebności gruntowej poprzez przepędzanie bydła przez posesję właściciela
- na powodzie ciążył dowód dokonanego naruszenia
- dążył do sądowego stwierdzenia, że jego własność jest wolna od służebności i do zabezpieczenia przed przyszłym zakłóceniem - pozwany mógł wykazać posiadanie ewentualnego prawa do naruszenia
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)