To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
ŚREDNIOWIECZE I. Nazwa pogardliwa, wytworzona przez Oświecenie
Koniec średniowiecza to wynalezienie druku (1450) / zdobycie Konstantynopola (1453) / odkrycie Ameryki (1492). Początek średniowiecza to upadek zachodniego cesarstwa rzymskiego / VII (?)wiekn - początek mentalności chrześcijańskiej w świecie
POLSKA
Początek - X wiek ( 966 - początek państwa polskiego )
Koniec - połowa XVI w
II. 3 etapy średniowiecza :
Wczesne ( V - X w ) - dominacja literatury łacińskiej
Dojrzałe ( XI - XII w) - język łaciński i języki narodowe równolegle
Schyłkowe ( XIV - XV w) - „jesień średniowiecza”
III. Gatunki :
Literatura religijna
Literatura dydaktyczna
Liryka świecka
Utwory powieściowe ( EPOPEJE )
Nie wykrystalizowały się konkretnych gatunków; jeden przyswajał wiele form literackich.
Np. 2 utwory o Aleksandrze Wielkim SPECULUM PRINCIPIS (utwory z poradami dla władców) :
1. V/VI w - „O pocieszeniu, jakie daje filozofia” - DEOCJUSZ ( połączenie tradycji chrześcijańskich z antycznymi, oparty na faktach, wielokrotnie tłumaczony )
2. IX w - „Żegluga Św. Brendana” - ANONIM ( proza + liryka, łączenie historii z legendą, o życiu ascety i o podróży )
IV. Kształtowanie się języków nowożytnych narodowych - zw. z językiem, w jakim odbywa się chrystianizacja. W Polsce, Słowanie - SCS (starocerkiewny słowiański)
SCS - starocerkiewno-słowiański
IX w
Stworzony przez Cyryla i Metodego - przekładali łacinę na SCS (np. Nowy Testament)
Język liturgiczny
Podstawa - j. Macedoński
TRANSLATUS STUDI - tłumaczenia na języki narodowe (Bośnia, Francja)
W środowisku akademickim i klasztornym
Później : dwory książęce i królewskie (początkowo angielskie)
Także wyspecjalizowane ośrodki tłumaczeń (Toledo)
Literatura średniowieczna - „nieoryginalna” - wiek przekładów, tłumaczeń - kolejni twórcy nadawali swój styl i dodawali dodatkowe elementy
V. Literatura religijna
Teksty religijne, np. apokryfy ( „Akta Piotra”, „Apokalipsa Pawła”, „Widzenie Izajasza”, „Księga Henocha” ), poza tym Biblia
Poematy i epopeje biblijne
Hagiografia
Homiletyka (kazania)
Miracle ( opowieści o cudach)
Poezja (głównie maryjna)
1. „Biblia Gocka” - pierwszy przekład na j. Germański
„Kodeks prawny Alfreda” - pierwszy przekład na j. anglosaski
2. „Historia proroka Daniela”
(…)
… (kazania)
Miracle ( opowieści o cudach)
Poezja (głównie maryjna)
1. „Biblia Gocka” - pierwszy przekład na j. Germański
„Kodeks prawny Alfreda” - pierwszy przekład na j. anglosaski
2. „Historia proroka Daniela”
3. Hagiografia - 4 rodzaje
VITA = żywoty ( np. „Żywoty ojców” , „Złota legenda” )
PASSIO = opisy męczeńskie
MIRACLE = opowieści o cudach
TRANSLATIO = opowieści o przeniesieniu świętych relikwii
4…
…. Historiografia - 3 rodzaje :
- kroniki powszechne ( Otton H..)
- kroniki poszczególnych narodów - Gall, Kadłubek
- SAGI - kroniki rodów -> gł. Skandynawowie (XII - XIV w)
Budowały poczucie tożsamości narodowej, są najstarszym świadectwem języków narodowych, włączają elementy dydaktyczne i polityczne, łączą historię i legendy.
8. Liryka
- lit. satyryczna i realistyczna
- liryka skaldów ?
- liryka prowansalska…
…. Skandynawowie ), religijne. Opowieści antyczne. Opowiadały o stosunkach społecznych, a głównie - związkach ludzi z władcą, np. „Pieśń o Rolandzie”, „Pieśń o Cydzie” -
wzbogacenie wątkami miłosnymi
EPOPEJE :
Opowieści o udanych przygodach Czerpanie z utworu?
Bohater zbiorowy i indywidualny w jednym Tragizm postaci i losu
Najwybitniejsi twórcy literatury średniowiecznej :
Piotr ABELARD - autobiografia „Historia…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)