To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
WYKŁAD VIII - 07.04.2011 II: Spór o zakres przedmiotowy terminu praworządność , czyli tego, co mówi prawo. Wyróżniamy dwa podstawowe stanowiska: Materialne - tu poddajemy analizie treść prawa, czyli oceniamy je. Gdy ocena jest negatywna, to wówczas możemy wypowiedzieć posłuszeństwo. U podłoża tego założenia leży przekonanie, iż ponad prawem jest „inny” system, np. religia, moralność, prawo fizyki, prawa natury - rozumiane jako zespół. Gdy obywatel wypowie posłuszeństwo prawu, to wówczas mamy do czynienia z „cywilnym nieposłuszeństwem”. Zapoczątkował je Amerykanin Thoreau - odmówił płacenia podatku na wojnę. Wykazał w eseju pod tym tytułem, iż obywatel nie musi przestrzegać złego prawa. Gandhi „dodał” - bierny opór. W XX w. pastor King obala segregację rasową tą metodą. Niemiecka socjolog Arentd formułuje zasady cywilnego nieposłuszeństwa. Jest ono, gdy:
- występujący przeciwko danemu prawu wie, że łamie prawo
- czyni to bezinteresownie - nie we własnej sprawie
- jest gotów ponieść karę
Współcześnie mówi się o konieczności rozszerzenia nieposłuszeństwa na urzędników - urzędnicze nieposłuszeństwo, gdyż to oni najlepiej znają błędy prawa.
Wersję chrześcijańską cywilnego nieposłuszeństwa tworzy Tołstoj, ale nie publikuje jej.
Materialne rozumienie praworządności jest ściśle związane z koncepcją szkół prawa natury . Formalne - tu zakładamy, że prawidłowo ustanowione normy prawa wiążą obywateli i urzędników niezależnie od ich treści. Obywatel i urzędnik nie mają wyboru - muszą stosować się do prawa. To mogłoby prowadzić do wynaturzeń, gdyby ktoś nieodpowiedzialny ustanawiał prawa, dlatego konieczne jest istnienie tzw. GWARANCJI PRAWORZĄDNOŚCI. I - Gwarancje przedlegislacyjne: istnienie demokratycznie kontrolowanego ciała legislacyjnego - parlamentu
a) wolne wybory
b) brak cenzury
c) wpływ obywateli na ciało legislacyjne, np. inicjatywa ustawodawcza obywatelska
istnienie zorganizowanego systemu partyjnego, odzwierciedlającego poglądy społeczeństwa
uwzględnianie praw obywatelskich i konwencji międzynarodowych, np. praw człowieka
II - Gwarancje legislacyjne - tok ustawodawczy: jawność procesu legislacyjnego
wieloszczeblowość (3 czytania w Sejmie, Senat, prezydent)
możliwość uczestniczenia obywateli - wysłuchania publiczne
III - Gwarancje polegislacyjne - możliwość uchylenia przepisów niezgodnych z Konstytucją przez niezawisły Trybunał Konstytucyjny.
PRAWO Definicje prawa: Brak jest jednej powszechnie akceptowanej definicji prawa, dlatego na potrzeby dydaktyki przyjmujemy (z góry zakładając częściową wadliwość) definicję następującą: prawo jest to zespół norm wytworzonych i akceptowanych przez organa państwowe.
(…)
…. Przestrzegamy prawa, bo ono jest. Jest to założenie idealizacyjne, gdyż większość teoretyków czyni zastrzeżenia, iż nie każde prawo musi być przestrzegane. Tą płaszczyznę nazywa się także pozytywistyczną, czyli taką, gdzie akceptuje się tylko prawo pozytywne, czyli ustanowione. Za ojca pozytywizmu prawniczego powszechnie uznaje się Johna Austina. Na początku swych wykładów o prawie sformułował on tzw…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)