SPOŁECZNA SZKODLIWOŚĆ art. 1§2 i 115§2 Uwagi ogólne Wytłumaczenie istnienia kontratypów (W.Wolter), materialna bezprawność, czyn formalnie zakazany jedynie z powodu pewnych wyjątkowych okoliczności jest dozwolony, decyduje o tym właśnie społeczna szkodliwość Materialna bezprawność wyraża się w społecznej szkodliwości, warunkuje powstanie odpowiedniego zakazu karnego, wyznacza granice uznania czynu za karygodny, za przestępstwo, Po raz pierwszy kpk 1949, 1950, użyto pojęcia społecznego niebezpieczeństwa (przewidywał umorzenie postępowania, wyraz zasady oportunizmu procesowego), uwzględnienie jako materialnego elementu przestępstwa dopiero w art. 1§1 kk z 1969, ale rezygnacja z zasady nullum crimemn sine peculio sociali, z chęci zerwania z jej ideologicznym i politycznym, Materialna bezprawnośc wyrażana jest poprzez społeczną szkodliwość czynu, tylko czyny, których społeczna szkodliwość jest większa niż znikoma mogą być uznane za karygodne i zakwalifikowane jako przestępstwo, element definicji przestępstwa, Art. 115 § 2. Przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu sąd bierze pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia. Ustala elementy wpływające na stopień s.s., nie musi zachodzić koniunkcja, nie jest to katalog zamknięty, można to analizować w przypadku konkretnego czynu, nie wymienia warunków koniecznych uznania czynu za społecznie szkodliwy już chociażby z tego powodu, że czyn może być popełniony albo w określonej formie zamiaru, albo z naruszeniem reguł ostrożności, sprowadza się do godzenia w dobro prawne, wystarczy samo narażenie dobra prawnego na niebezpieczeństwo. Dobro prawne - wartość chroniona przez prawo karne Jego rodzaj i charakter decydują o s.s.s, pojęcie elastyczne, odzwierciedla teoretyczną podbudowę dla ochrony interesów społecznych, uzupełniło katalog praw podmiotowych Feurebacha, a czyn nie jest przestępstwem, gdy znikomy stopień, Liszt: pojęcie dobra prawnego umożliwiło sformułowanie materialnej definicji przestępstwa i bezprawia, materialna bezprawność to naruszenie lub zagrożenie dobra prawnego, wszystko co szkodliwe dla zorganizowanego w państwie społeczeństwa (formalna: naruszenie samej normy prawnej, sprzeczność czynu z normą) Wolter: naruszenie dobra podstawą bezprawności, „przedmioty realne lub idealne, z którymi związane są pewne wartości społeczne, wobec czego znajdują się pod ochroną karną” , w Nauce o przestępstwie podział: Dobra ogólne: charakteryzuje wszystkie przestępstwa, godzenie w układ stosunków odpowiadający interesom społeczeństwa, ochrona tych stosunków to ogólny przedmiot ochrony przepisów prawa,
(…)
…. § 1. Sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Art. 59 - jako przesłanka odstąpienia od wymierzenia kary, jednak sąd musi wobec sprawcy wymierzyć środek karny, tendencja stosowania środków karnych zamiast kar, w d.k.k nie było takiej możliwości
Art. 59 § 1. Jeżeli przestępstwo jest zagrożone karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 3 lat albo alternatywnie karami wymienionymi w art. 32 pkt 1-3 i społeczna szkodliwość czynu nie jest znaczna, sąd może odstąpić od wymierzenia kary, jeżeli orzeka równocześnie środek karny, a cele kary zostaną przez ten środek spełnione, nie stosuje do czynu o charakterze chuligańskim
Art. 66§1 - jako jeden z warunków zastosowania warunkowego umorzenia postępowania przy braku znaczności społecznej szkodliwości, czynem społecznie niebezpiecznym mógł być jedynie czyn obiektywnie antyspołeczny i zarazem zawiniony (M.C) Art. 66. § 1. Sąd…
… dotyczących strony podmiotowej, tylko taki może zostać uznany za społecznie szkodliwy, jest ona conditio sine qua non, im wyższa ranga dobra prawnego, tym bardziej antyspołeczny jest dany czyn, hierarchia dóbr, decydujące znaczenie dla oceny stopnia społecznej szkodliwości
Stopniowanie i wyłączenie społecznej szkodliwości
różny stopień i różna intensywność, albo znikomość, znaczność lub brak znaczności…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)