To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
W. Dajczak. Notatka składa się z 3 stron.
Querela inofficiosi testamenti - skarga, dla której punktem wyjścia jest pogląd, iż istnieją powinności spadkodawcy względem najbliższych tzw. officium pietatis (powinność troski). Na spadkodawcy ciąży obyczajowy obowiązek troski o najbliższych. Testement sprzeczny z troską o najbliższych jest inofficiosum czyli nieobyczajny. Spadkodawca jest osobą godziwą, przestrzegającą powinności testamentowych. Jeżeli stworzył testement jest sprzeczny z moralnością, to świadczy to tylko o tym, że nie mógł on swobodnie korzystać z rozumu, bo nie postąpił by w przeciwności z samym sobą, nie pominąłby rodziny. Testement byłby więc nieważny. Więc querela inofficiosi testamenti jest skargą, która sprowadza się do stwierdzenia nieważności testamentu nieobyczajnego sporządzonego w stanie zamroczenia. Możliwe jest więc ograniczenie zasad zdolności testowania, właściwie pozbawienie spadkodawcy tej swobody. Wtedy testament przypada spadkobiercom ustawowych. Trzeba określić kto i kiedy może skorzystać z tej skargi.
Querela inofficiosi testamenti - możliwość zakwestionowania testamentu:
Skarga czasowa, którą należało wnieść w ciągu pięciu lat od śmierci spadkodawcy. Jest to wyjątkowe dla prawa rzymskiego, dotąd skuteczność skarg nie miała żadnych ograniczeń czasowych. Trzeba z niej skorzystać szybko pod rygorem utraty.
Kto mógł skutecznie skorzystać z tej skargi? Ustalił się to nie rozwiązaniem ustawowym, a przez praktykę sądową. Skargę tę można było wnieść do sądu centumwiralnego (stu mężów), który rozpatrywał, kiedy ta skarga jest skuteczna. Zatem mogły to zrobić:
Dzieci pochodzące z małżeństwa
Rodzice - dopiero od III wieku ne.
Bracia i siostry (Konstantyn pozwolił im występować tylko wówczas, gdy testator ustanowił dziedzicem osoby niegodne szacunku - persona turpis.
W rzymskich wyobrażeniach małżonek nie jest osobą najbliższą - nie miał tego prawa.
Zachowek (pars legitima), inaczej cześć należna (portio debita) - nie otrzymali przynajmniej ¼ beztestamentowego udziału spadkowego. Pomysł ten pojawia się, kiedy najbliżsi nie dostali kwoty należnej z majątku spadkowego. Ta minimalna część, która gwarantuje skuteczność testamentu, która musi trafić do najbliższych to ¼ przypadającego im udziału spadkowego.
Poza querella inofficiosi testamenti wprowadzono w prawie justyniańskim actio ad supplendam legitimam (skarga o uzupełnienie zachowku. W roku 528 roku Jystynian stworzą tę skargę. Odtąd o unieważnienie testamentu w całości albo w części za pomocą querela inofficiosi testamwnti można się ubiegać tylko wówczas, gdy uprawnieni nic ze spadku nie dostali. Gdy otrzymali mniej niż pars legitima przysługiwało im jedynie prawo uzupełnienia zachowku. Nowela 18 z 536 roku - portio debita powiększona do 1/3 , a gdy dzieci jest więcej niż czworo - do ½. ). Instrument prawny, który służy tak naprawdę swobodzie testowania.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)