SOKRATES Można podejrzewać, iż Sokrates na początku swej życiowej drogi był sofistą. Próbował przemyśleć postawę sofistów i dociec, czy ten sposób myślenia ma sens. Dzieliło go od sofistów nie tylko to, Że uczył bezinteresownie, ale także cała treść nauki. Sofiści byli erudytami, którzy starali się zebrać encyklopedycznie jak najwięcej wiadomości, Sokrates zaś był logikiem, który bazował na jednej ogólnej formule. Sofiści pojmowali korzyści płynące z nauki pod względem materialnym, Sokrates odbierał je wyłącznie duchowo. Działanie jego polegało na tym, że uczył ludzi cnoty, a ściślej mówiąc, uczył ich rozumu, aby przez to doprowadzić do cnoty. Sokrates, podobnie jak sofiści i większość ludzi jego epoki, zajmował się tylko człowiekiem. Sokrates doszedł do wniosku, iż filozofia sofistów jest niebezpieczna i może być katastrofalna w skutkach. Filozofia sofistów zanegowała całą nauki greckiej . Sokrates doszedł do wniosku, iż takie stanowisko powoduje brak sensu nauki i badania świata, ponieważ należy z góry założyć, iż nie uda się dotrzeć do prawdy rzeczywistej o świecie, więc wysiłek ten nie ma sensu. Organizacja i struktura państwa
Sokrates i sofiści twierdzą, iż państwo to nieokreślony system relacji między członkami danej społeczności. Działania, które podejmujemy następują według pewnego kryterium wartości uświadomionych bądź nieuświadomionych. Nie jest obojętne, jakie kryterium przyjmiemy. Tutaj rodzi się pytanie: kryteria te są indywidualne czy ogólne? Zdaniem sofistów każdy człowiek posiada inny system wartości. System musi być tak samo indywidualny jak indywidualny dla każdego jest świat. W takim razie nie da się uniknąć konfliktu wartości, bo skoro każdy człowiek ma inny, to prędzej czy później dojdzie do konfrontacji, kto ma lepszy. Sokrates uważał, że doprowadzi to do konfliktu wszystkich ze wszystkimi. Sokrates jako pierwszy wyróżnił dobra moralne, właściwy przedmiot etyki (za to nazwano go "twórcą etyki"); był także moralistą, wynosił bowiem dobra moralne ponad wszystkie inne.
Sokrates uważał, iż umowy mogą być różne, w zależności od tego, kto i po co ją zawiera. Umowy te nie mogą kwestionować autonomii człowieka. Sokrates starał się zorientować, jakie są perspektywy Aten. Sokrates wiedział, że to jak będzie funkcjonowało Państwo zależy od tego, jak będą funkcjonowały jednostki nim kierujące. Pojawia się pytanie, jak z osób wydobyć wiedzę, jakie mają kompetencje. Używał on metody psychologicznej ( odwołanie się do poczucia uznania w człowieku). To był haczyk. Człowiek, który zostanie pochwalony nie może wymigać się od odpowiedzi, ponieważ czuje się zobowiązany. Na definicję danego obywatela odpowiadał Sokrates, wykazując najczęściej, iż jest ona bzdurą.
(…)
…, człowiek powinien zdawać sobie sprawę z tego, iż to tylko model a nie realny świat
Sokrates stosuje system pytań i odpowiedzi w celu uświadomienia człowiekowi, iż posiada jedynie wiedze pozorną. Za swoja działalność został skazany. Metoda zbijania proces stopniowego likwidowania wiedzy pozornej. Sokrates przyjmował poważnie (to nazywano "ironią" Sokratesa) i pytaniami zmuszał do wyciągania z tezy…
… konkrety. Sokrates uważa, iż za pomocą abstrakcji możemy oddzielać to co ogólne od tego, co indywidualne. Należy znaleźć wspólne mianowniki, oddzielić je od tych jednostkowych, które należy pominąć. W ten sposób zmierzamy do idealizacji. SKUTEK Sokrates buduje definicję, w obręb której wchodzą wszystkie elementy wspólne. To metoda indukcyjna od szczegółu do ogółu. Tak powstałe definicje nigdy nie będą ostateczne, ponieważ analiza ciągle zmierza do ich pogłębiania, np. kontrastując badanie sprawiedliwości z niesprawiedliwością
SOKRATYZM to skrajny moralizm, połączony ze skrajnym intelektualizmem: cnota jest dlań celem człowieka, a wiedza - generalnym środkiem.
Sokrates był zadowolony, że udało mu się znaleźć metodę na sprawdzanie kompetencji obywateli poprzez pytania o definicje. Tak uczył ludzi pokory…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)