Sojusze wojskowe XXI w. - cele i zasady działania NATO (SOJUSZ PÓŁNOCNO-ATLANTYCKI)
Przyczyny powstania NATO: ZSRR nie dotrzymuje swoich zobowiązań z II WŚ, rozpad Wielkiej Koalicji. ZSRR nie rozbroił się, nie zmniejszył swoich zdolności wojskowych.
Ekspansja komunizmu. ZSRR dąży do światowej rewolucji proletariackiej. Rozpoczyna się rywalizacja ideologiczna między blokiem Zachodnim z USA na czele (kapitalizm) oraz blokiem Wschodnim z ZSRR na czele (socjalizm). Polityka radziecka skupiała się na zajmowaniu państw buforowych m.in. Turcji i Grecji, a także Polski. W wojnie domowej w Grecji USA staję przeciwko ZSRR.
ZSRR nie było zainteresowane ideą tworzenia bezpieczeństwa zbiorowego. USA chciało związać ze sobą państwa Zachodnie Europy.
Krótka geneza: Kanadyjczycy nieoficjalnie opierali swoje bezpieczeństwo na USA, w obliczu zimnej wojny chcieli doprowadzić do formalizacji tej zasady. Obawiali się ataku nuklearnego. 12.02.1947 - wydane oświadczenie CAN/USA o współpracy obronnej.
W Europe powstała Unia Zachodnia na mocy traktatu brukselskiego z 1948 roku - sojusz wojskowy państw europejskich, skierowany przeciwko Niemcom.
Przemówienie premiera Kanady w ONZ wrzesień 1947 uważa się to za podstawy NATO stowarzyszenie państw miłujących pokój sposobem na powiększenie bezpieczeństwa, oparcie o system ONZ.
Rezolucja Vandenberga (1948) - wezwanie do zawierania sojuszy wojskowych przez USA.
04.04.1949 - podpisanie Traktatu Północno - Atlantyckiego przez państw-członków Unii Zachodniej ( Belgia , Francja , Holandia , Luksemburg , Wielka Brytania ) wraz z pięcioma dodatkowymi krajami ( Dania , Islandia , Norwegia , Portugalia , Włochy ) oraz USA i Kanadę . Początkowym celem istnienia organizacji, na mocy traktatu waszyngtońskiego, była obrona militarna przed atakiem ZSRR .
ZASADY W przeciwieństwie do KNZ zasady i cele nie są zapisane wprost. Umowne zasady to:
Zasada pokojowego rozwiązywania sporów międzynarodowych (art. 1) „Zgodnie z tym, co oświadczono w Karcie Narodów Zjednoczonych, Strony zobowiązują się załatwiać wszelkie spory międzynarodowe, w które mogłyby zostać uwikłane, za pomocą środków pokojowych w taki sposób, aby pokój międzynarodowy, bezpieczeństwo i sprawiedliwość nie zostały narażone na niebezpieczeństwo, jak również powstrzymywać się w swych stosunkach międzynarodowych od użycia lub groźby użycia siły w jakikolwiek sposób niezgodny z celami NZ.”
Rezolucja w sprawie pokojowego rozstrzygania sporów i różnic między członkami NATO (1956).
Prymat metody dobrej usługi - udział podmiotu trzeciego w doprowadzeniu do rozmów, najczęściej SG.
W ramach organizacji wyróżnia się dwa rodzaje sporów prawne (mogą być poddane rozwiązaniom sądowym) i ekonomiczne (rozstrzygane w ramach organizacji wyspecjalizowanych w tej dziedzinie). Rada NATO zobowiązała SG do informowania jej o każdej sytuacji mogącej doprowadzić do powstania tego sporu.
(…)
… w regionie euroatlantyckim
zagrożenie kryzysem regionalnym na peryferiach Sojuszu
trudności socjalne, ekonomiczne oraz polityczne w regionie
walki etniczne i religijne
sprawy terytorialne
nieudane reformy
naruszanie praw człowieka
rozpad państw
istnienie broni nuklearnej poza Sojuszem
zagrożenie rozprzestrzeniania broni jądrowej
ryzyka szerszej natury tj. terroryzm, sabotaż, przestępczość zorganizowana…
… dobre usługi.
Obecnie trwają prace nad nową koncepcją strategiczną, prace rozpoczęły się w Bukareszcie w 2008 r. W Strasburgu w 2009 została przyjęta deklaracja zobowiązująca SG do przygotowania nowej koncepcji strategicznej i nowych celów, które mają być w niej zawarte. Wskazano główne zagrożenia globalne terroryzm, rozprzestrzenianie broni jądrowej, cyber-ataki oraz wyzwania dla NATO: bezpieczeństwo…
…; decyzje podejmowane na zasadzie konsensusu, kompetencje ogólne.
Komitet Planowania Obronnego - sprawy dot. planowania obrony; stali przedstawiciele p.czł.; spotkania dwa razy w roku na poziomie MON.
Grupa Planowania Nuklearnego - MON p.czł; kwestie bezpieczeństwa nuklearnego, obrony przeciw nuklearnej, przeżywalności, systemu informacji, rozprzestrzeniania broni jądrowej, kontrola zbrojeń.
Komitet…
… z najważniejszymi światowymi potęgami (Federacją Rosyjską, Chińską Republiką Ludową czy Republiką Indii).
Inne sojusze:
Organizacja Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym Układ ten nosi znamiona organizacji hegemonicznej, gdzie naczelna rola przypada Federacji Rosyjskiej. Wyraźna jest asymetria potencjału militarnego Rosji i pozostałych sygnatariuszy, zmuszonych kierować się rosyjską racją stanu. W rzeczywistości…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)