i jest opracowaniem 8 wykładów. Notatka opisuje podstawowe pojęcia klasycznej socjologii: sposoby rodzenia się wiedzy, struktura pojęciowa, empiryczna kontrolowalność wiedzy, socjologii czystej od socjologii stosowanej, redukcjonizm, realizm i nominalizm socjologiczny. Dodatkowo wyjaśnia czym jest socjologia empiryczna, twarde dane, miękkie dane, metoda pozytywna, obserwacja, eksperyment, porównanie, faza teologiczna, faza metafizyczna, faza naukowa, klasyfikacja nauk wg Comte?a. Podejmuje również takie kwestie jak : różnice między socjologią, a biologią, doktryna normatywna, pozytywistyczny wzór uprawiania socjologii, analiza demokracji w stanach zjednoczonych, teoria społeczna, metoda badawcza, stan społeczny, typ społeczny. Ponadto w notatce znajdziemy odpowiedź na pytanie czym jest determinizm, holizm, ewolucjonizm, genetyzm, dyfuzja kulturowa, instytucje społeczne, rzeczywistość społeczna. Omawia także takie zagadnienia jak: społeczeństwo militarne, dialektyka, stratyfikacja społeczna, historyzm, konflikt, alienacja, ideologii, materializm historyczny, formacje społeczno ? ekonomiczne, teoria klas społecznych, świadomość klasowa, klasa w sobie, klasa dla siebie. Notatka wyjaśnia również takie zagadnienia jak: świadomość fałszywa, rozwój społeczny, metoda badawcza oraz dwa rodzaje ujęć rzeczywistości społecznej. Notatka przybliża te terminy w kontekście koncepcji takich socjologów jak: August Comte, Alexis de Tocqueville, Emil Durkheim, Herbert Spencer, Hegel, oraz Karol Marks.
WYKŁAD 1 PODSTWOWE POJĘCIA KLASYCZNEJ SOCJOLOGII
Cała wiedza socjologiczna wyrasta z wiedzy potocznej. Istnieją dwa sposoby rodzenia się wiedzy:
historycznie
z codziennych doświadczeń
Istnieją 2 kryteria stawania się wiedzy historycznej w socjologii (historiografia jako podłoże do jej tworzenia):
pewna struktura pojęciowa (społeczeństwo, integracja) - zbiór pojęć abstrakcyjnych, oderwanych od konkretnych faktów; pierwszy zastosował strukturę pojęciową A. Comte
empiryczna kontrolowalność wiedzy, którą się wypowiada - wiedza socjologiczna powinna być logicznie uporządkowana, a przez to empirycznie kontrolowalna (należy mówić o społeczeństwie tylko to, co będzie można sprawdzić) ; socjologia stara się logicznie dorównać innym naukom, ale nie jest to możliwe
Istotną kwestią dla rozwoju socjologii jest budowa odpowiednich narzędzi potrzebnych do zdobywania wiedzy o społeczeństwie.
Drogi w poszukiwaniu narzędzi socjologicznych:
realizacja postulatu metodologicznego - należy odróżniać wiedzę naukową od wiedzy wartościującej (uciec od pewnych wartości), odróżnić fakty od wartości
unikanie faktów i wartości doprowadziło naukę do redukcjonizmu (redukowano całą rzeczywistość społeczną do pewnej sfery rzeczywistości) ; przykładem redukcjonizmu jest psychologizm (redukcja do psychologii tzn. najważniejsze są psychiczne zachowania społeczne)
odróżnianie socjologii czystej od socjologii stosowanej czysta - abstrakcyjna, tworzy się modele, zakłada się, że odnosi się do wszystkich społeczeństw niezależnie od czasu i miejsca ich istnienia
socjologia stosowana - ta która wskazuje dyrektywy w określonych warunkach (jak należy postępować)
Socjologia aby uzyskać status nauki musiała posiadać właściwy tylko sobie przedmiot zainteresowania, którym jest życie społeczne. Emil Durkheim, badając jak jednostka jest uwarunkowana społecznie, udowodnił, że życie społeczne jest osobną sferą rzeczywistości. Opozycja 2 stanowisk - realizmu i nominalizmu socjologicznego realizm socjologiczny
(…)
… klasowe wyznacza ramy funkcjonowania jednostek i grup. Klasy w stosunku do siebie są antagonistyczne - konkurują o środki produkcji. Ta ich walka stanowi podstawowy element dynamiki społecznej. Marks opisywał społeczeństwo głównie pod kątem walki klas. Rola państwa - wg Marksa państwo stanowi twór zdominowany przez jedną klasę panującą, jego genezą jest właśnie chęć zaspokajania i zabezpieczenia realizacji interesów klasy panującej.
Świadomość klasowa jest związana z walką klas. Stanowi ona zespół wspólnych sposobów zapatrywania się na świat (uzależniony oczywiście od położenia klasowego). Świadomość poszczególnych jednostek i grup, to tylko konsekwencja szerszej świadomości klasowej. Nie wszystkie jednostki w danej klasie posiadają świadomość klasową - taką klasę nazywa Marks klasą…
…
Analiza demokracji w Stanach Zjednoczonych:
Ameryka (USA) jest specyficzna ze względu na uwarunkowania:
historyczno - geograficzne
USA było pustym kontynentem, „tabula rasa”
Społeczeństwo odległe od wojen i ważnych elementów wypływających z zewnątrz
Społeczeństwo było tu z założenia równe, m.in. w poziomie zamożności. Ludzie którzy tam przebywali byli emigrantami, mieli „równy start”
USA odróżniało…
… A. Tocqueville'a:
Pierwsze wzory pojęć socjologicznych stworzone zostały nieświadomie
Metoda badawcza
Tocqueville wzorował się na Monteskiuszu - przejął od niego:
determinizm (fatalizm społeczny - przekonanie, że pewne rzeczy muszą się zdarzyć)
klasyfikacje społeczne wg form ustrojowych
wzorował się na G. Guvier (paleontolog)
na wzór badań paleontologicznych wierzył, że społeczeństwo stanowi zwarty, powiązany…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)