Wykład 1 - Wprowadzenie do ekonomii
R. Milewski, „Podstawy ekonomii”, str. 17-42
definicja ekonomii - ekonomia jest nauką o procesach gospodarczych, stara się wykrywać i opisywać prawidłowości rządzące tymi procesami (prawami ekonomicznymi)
ekonomia jako nauka społeczna - ekonomia pokazuje, w jaki sposób ludzie, działający w różnych warunkach społeczno-gospodarczych, korzystają z ograniczonych zasobów, jak ich używają do prowadzenia działalności gospodarczej, jak je rozdzielają między różne, konkurencyjne wobec siebie zastosowania, a także czym się kierują dokonując tego typu wyborów; pokazuje również czy wykorzystanie ograniczonych zasobów jest efektywne, czy nie i analizuje czynniki, od których to zależy, m.in. czynniki związane z ustrojem
homo economicus - homo sapiens, który stara się zgromadzić jak najwięcej dostępnych informacji, w celu racjonalnego ich użycia z zamysłem poprawy własnego losu, bytu; mający potrzeby i starający się je zrealizować w sposób ekonomiczny (praca, dochody, nabywanie dóbr, inwestowanie
ograniczoność zasobów i jej skutki dla człowieka
zasoby - środki takie jak budynki fabryczne, maszyny, urządzenia, narzędzia, surowce i minerały, siła robocza oraz ziemia z bogactwami naturalnymi, niezbędne do produkcji towarów i usług
ziemia - wszystkie zasoby naturalne mogące być użyte w procesie produkcji
kapitał - wszystkie dotychczas wytworzone środki produkcji, które używane są do produkowania dóbr i usług materialnych
praca - fizyczna i umysłowa zdolność ludzi wykorzystywana do wytworzenia dóbr materialnych
technologia - wiedza techniczna i organizacyjna potrzebna do prowadzenia działalności gospodarczej
ograniczoność i jej skutki
ponieważ ograniczone są zasoby, ograniczona jest również liczba dóbr i usług, jakie możemy z nich wyprodukować
społeczeństwo nie jest w stanie wyprodukować i skonsumować wszystkiego co by chciało - w ekonomii nazywa się to „rzadkością ekonomiczną”
ograniczoność zmusza nas do maksymalnie wydajnego użycia ograniczonych zasobów:
wszystkie dostępne w danym czasie zasoby ekonomiczne powinny zostać w pełni wykorzystane
zasoby ekonomiczne powinny być tak zaangażowane w proces produkcji, by wytwarzały największą ilość dóbr i usług
ponieważ gospodarka nie jest w stanie dostarczyć na rynek nieskończonej ilości towarów, przed producentem i konsumentem zawsze zajdzie konieczność wyboru
korzystanie w danym czasie z określonego towaru czy usługi kosztuje nas rezygnację lub poświęcenie innego pożądanego czy upragnionego przez nas produktu
podział ekonomii na mikro i makro
(…)
… popytu na dobro X na zmianę ceny dobra substytucyjnego lub komplementarnego Y
Ecmp > 0 - dobra substytucyjne
Ecmp = 0 - dobra obojętne wobec siebie
Ecmp| < 0 - dobra komplementarne
dochodowa elastyczność podaży - reakcja popytu na zmianę dochodu
Edp < 0 - dobra podrzędne, na które popyt spada wraz ze wzrostem dochodów
Edp > 0 - dobra normalne, wzrost dochodów powoduje wzrost popytu
Edp < 1 - dobra…
… do ukształtowania się nowej ceny równowagi, równoważącej popyt z podażą
cena równowagi rynkowej - gra popytu i podaży to istota mechanizmu rynkowego - w jej trakcie ustala się cena równowagi rynkowej usuwająca z rynku nadmiar produktów lub likwidująca ich niedobór, czyszcząca rynek z niedopasowań popytu i podaży
stan nierównowagi rynkowej i mechanizm przywracania równowagi - stan nierównowagi rynkowej zachodzi…
… nabywczą konsumenta
popyt nietypowy
1. popyt doskonale nieelastyczny lub sztywny - dobra zaspokajające niezbędne potrzeby i nie mające substytutów
2. popyt doskonale elastyczny - teoretyczna sytuacja rynku doskonałego
3. popyt paradoksalny - nietypowe zachowanie się popytu:
paradoks Veblena - mimo wzrostu cen dóbr prestiżowych popyt na nie rośnie
paradoks Giffena - dobro podrzędne mimo zmiany ceny…
… przedsiębiorstw mających osobowość prawną, wspólny zarząd i jednego właściciela
powiązania pionowe - przedsiębiorstwa z pokrewnych lub uzupełniających się gałęzi przemysłu
powiązania poziome - firmy tej samej branży
konglomerat - oprócz podstawowej aktywności produkcyjnej skupia inne nie związane z nią formy aktywności
holding - spółka akcyjna posiadająca pakiety kontrolne w kilku firmach jednej branży
korzyści…
… w jednym zestawieniu
zasada jawności - budżet powinien być poddany do publicznej wiadomości
zasada równowagi budżetowej - polega a dążeniu do tego, żeby bieżące dochody z podatków i innych źródeł napływające do budżetu centralnego były wystarczające do pokrycia płatności za produkty i usługi finansowane przez rząd, płatności transferowych i inne wydatki budżetowe
dochody budżetu państwa
podatki…
… roboczą, przede wszystkim w aspekcie kwalifikacyjnym, zawodowym i regionalnym
bezrobocie związane z nadwyżką całkowitej podaży siły roboczej nad całkowitym popytem na siłę roboczą - bezrobocie wywołane osłabieniem ogólnej aktywności gospodarczej, tłumaczone jest niedostatecznym popyte na dobra, lub zbyt wysokimi płacami (tzw. bezrobocie klasyczne)
bezrobocie jawne i ukryte
bezrobocie jawne - bezrobocie…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)