Schemat badań historycznych

SCHEMTA BADAŃ HISTORYCZNYCH (BH) Jakie czynności badacza organizuje schemat? Schemat badań historycznych przenosi badaczy do archiwum. Tam znajdują się źródła, czyli materialne ślady myśli i działania ludzkiego, które mogą dostarczyć przesłanek do wnioskowania o przeszłości. Schemat organizuje uwagę badaczy wokół przeszukiwania, analizowania i weryfikowania źródeł historycznych dotyczących przeszłej rzeczywistości edukacyjnej. Efektem tych działań ma być zbudowanie wyjaśnień składających się na teorię jednostkową, ugruntowaną w materiale źródłowym. Jakie zmienne są szacowane? Schemat BH zamiast pojęciem zmiennej operuje pojęciem faktu - faktach historycznych i dziejowych. Fakt historyczny to faktyczny stan rzeczy, zdarzenie które miało miejsce w przeszłości i do którego nie ma bezpośredniego dostępu. To czego poszukuje badacz to nie tylko fakty ale również powiązania między nimi czyli podstawa wyjaśnień naukowych. Pojęciem o szerszym zakresie niż fakt historyczny jest fakt dziejowy zwany również momentem dziejowym. Moment dziejowy to inaczej czasowy, przestrzenny i kulturowy kontekst faktu historycznego. Jest on konieczny do zrozumienia faktów historycznych. Momentem dziejowym może być epoka np. Renesansu, II Rzeczpospolitej.
Fakty historyczne są nieobserwowalne, do ich identyfikacji są potrzebne wskaźniki, które można znaleźć w źródłach pierwotnych i wtórnych. Co kieruje badaniem? Badanie w schemacie BH kieruje badanie badawcze lecz nie robi tego samodzielnie. Pytanie badawcze nie jest formułowane u progu badania - najpierw następuje gromadzenie i wstępna analiza materiałów źródłowych. Znalezienie i zweryfikowanie odpowiedzi na pytanie badawcze jest możliwe jedynie jako efekt pracy wykonanej na źródłach. Dlatego dobór źródeł jest drugim czynnikiem kierującym badaniem w schemacie BH.
Trzy typy pytań badawczych:
Faktograficzne - opisowe, dotyczą faktów;
Przyczynowe - dotyczą powiązań między faktami;
Teoretyczne - prowadzą do budowy teorii ugruntowanej w danych, czyli źródłach które pozwalają wyjaśnić badane zjawiska z przeszłości. Jakie są kryteria trafności zewnętrznej i wewnętrznej badania? Z trafnością BH należy kojarzyć krytykę źródeł: zewnętrzną - odnosi się do autentyczności źródła (można ją ustalić na podstawie wyglądu, ustalenia czasu i miejsca pochodzenia, słownictwa, stylistyki itp.); wewnętrzna - dotyczy wiarygodności źródła. Jak następuje dobór badanych do próbki? Źródła najczęściej dobiera się w sposób nielosowy celowy, kierując się ich zawartością informacyjną oraz trafnością. Jeżeli dysponujemy większą liczbą źródeł wtedy możemy dokonywać wyboru losowego we wszystkich możliwych wariantach.

(…)

… jest znalezienie dwóch lub trzech źródeł zawierających wskaźników przygotowanych do wyjaśnienia faktów historycznych)
Analiza treściowa źródła oraz porządkowanie zidentyfikowanych faktów. Kryteria porządkowania to kryteria skrzyżowane, chronologiczne z treściowymi, ew. przestrzennymi.
Tym jakościowym metodom analizy danych mogą towarzyszyć metody ilościowe zwłaszcza gdy część danych pochodzi z dawnych opracowań…
….
Uwarunkowania etyczne:
Przede wszystkim konstruować teorię jednostkową zgodnie z zasadami postępowania badawczego, maksymalizując zgodność twierdzeń z modelem rzeczywistości dziejowej.
Struktura i język raportu badania:
Jednym z najczęściej akceptowanych sposobów prezentacji wyników badań w schemacie BH jest konstruowanie narracji rozpoczyna się ona już na początku gromadzenia danych. Części składowe…
... zobacz całą notatkę