Rzeczy: (pojedynczy przedmiot materialny, całość majątku, proces, przedmiot sporu, okoliczności) -res corporales - materialne, można ich dotknąć (grunt, niewolnik itd.) -res incorporales - niematerialne, nie można ich dotknąć (uprawnienia, spadek, użytkowanie, zobowiązania), istnieją w oparciu o obowiązujące prawo
- res in commercio - w obrocie prawnym (czy znajduje się w majątku) → res in patrimonio - rzeczy znajdujące się w majątku obywatela rzymskiego -res extra commercium - nie znajdują się w obrocie prawnym
*rzecz przeznaczona do obrotu prawnego może w danym momencie nie znajdować się w niczyim majątku prywatnym
Najważniejszy podział rzeczy: a) divini iuris - rzeczy podlegające prawu boskiemu -res sacrae (święte - te które poświęcono bogom niebiańskim, np. ołtarze) -res sancte (uświęcone - oddane pod szczególną opiekę bogom, np. brama miejska, mury - nie wymagają aktu poświęcenia) -res religiosae (otoczone czcią - rzeczy poświęcone kultowi, np. trumny) b) humani iuris - rzeczy podlegające prawu ludzkiemu -res publicae (nie należą do niczyjego majątku, należą do ogółu, np. drogi publiczne, mosty, ulice, teatry, stadiony, łaźnie) -res privatae -res omnium communes (jest wspólna wszystkim, np. rzeka, morze, powietrze) -res mancipi (o największym znaczeniu, podlegają obrzędowi uchwycenia ręką, np. grunty na ziemi italskiej, prawa na gruntach wiejskich, jak: prawo drogi, przechodu, przegonu, wodociągu, niewolnicy, zwierzęta czwororożne) -res nec mancipi (słonie, wielbłądy, wszystkie pozostałe rzeczy, traditio - przekazanie, wręczenie)
*podział na res mancipi i res nec mancipi został zniesiony przez Justyniana! -res mobiles (ruchomości - można je przenieść bez zmiany istoty rzeczy) -res inmobiles (także przedmioty trwale związane z ziemią) -genus - rzeczy gatunkowe, które się waży, liczy, mierzy (pieniądze, warzywa, owoce - wszystkie rzeczy zamienne) - - rzeczy oznaczone co do gatunku, czyli rzeczy zamienne (pieniądze, ziemniaki, krowa, koń) -species - rzeczy specyficzne, oznaczone co do tożsamości (koń Rafał, ostatni koń z gatunku) -rzeczy podzielne - nie może być uszczerbku na istocie rzeczy i jej wartości -rzeczy niepodzielne - nie można ich podzielić na części bez uszczerbku dla ich istoty -rzeczy pojedyncze - stanowią całość pod względem prawnym, gospodarczym; nie można odróżnić odrębnych części, pochodzenie naturalne lub sztuczne -rzeczy złożone - składają się z rzeczy pojedynczych połączonych trwale pod względem ekonomicznym i prawnym -rzeczy zbiorowe
(…)
…, do innych służyło actio ex stipulatu. Były to powództwa „ścisłego prawa”.
Fructus - pożytki, wynikają z posiadania rzeczy, jeżeli używamy rzeczy zgodnie z jej pierwotnym zastosowaniem (mleko z krowy):
a) fructus naturales - rzeczy oddzielone od innej rzeczy wskutek normalnej eksploatacji gospodarczej stanowiące przychód z tej rzeczy, jaki daje ona bez zmiany lub zniszczenia swej istoty (dojrzałe jabłko z jabłoni) ; oddzielną rzeczą pożytki stawały się od chwili odłączenia rzeczy macierzystej. Z czasem pożytkami stały się także kopaliny!
b) fructus civiles, np. odsetki z pieniędzy pożyczonych
Przynależności - niezbędna (lub ułatwia) korzystanie z rzeczy, jest potrzebna Te rzeczy nie są częściami składowymi rzeczy głównej (klucz do drzwi wejściowych) Rodzaje władztwa nad rzeczami:
-władztwo prawne - własność i prawa…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)