Rzecznik Praw Obywatelskich - pozycja ustrojowa, zadania i prawne środki działania.
Rzecznik Praw Obywatelskich jest samodzielnym organem konstytucyjnym. Najwłaściwszym określeniem ustrojowego charakteru urzędu rzecznika jest uznanie go za organ ochrony prawa. Zadania rzecznika są bowiem zorientowane w znacznym stopniu na ochronę obywatela i z tego punktu widzenia są one bliższe zadaniom władzy sądowniczej. Dla pozycji ustrojowej Rzecznika Praw Obywatelskich podstawowe znaczenie mają dwie zasady:
zasada powiązania z sejmem,
zasad niezależności od pozostałych organów państwa.
Rzecznik jest powoływany przez Sejm za zgodą Senatu, na pięcioletnią kadencję. Rzecznikowi przysługuje immunitet i nietykalność - ich uchylenie należy do Sejmu, wyjątkowo jednak Rzecznik może być zatrzymany w razie ujęcia go na gorącym uczynku przestępstwa. Rzecznik nie może być posłem ani senatorem, nie może zajmować żadnego innego stanowiska, z wyjątkiem stanowiska profesora szkoły wyższej, ani wykonywać innych zajęć zawodowych, nie może należeć do partii politycznej, związku zawodowego ani prowadzić działalności publicznej nie dającej się pogodzić z godnością jego urzędu. Rzecznik może być odwołany przed upływem kadencji tylko w sytuacjach szczególnych, takich jak zrzeczenie się funkcji, trwała niezdolność do pełnienia obowiązków na skutek choroby, ułomności lub upadku sił; sprzeniewierzenie się złożonemu ślubowaniu. Rzecznik jest organem jednoosobowym (monokratycznym), a swoje zadania wykonuje przy pomocy Biura Rzecznika Praw Obywatelskich. Podstawowym zadanie Rzecznika jest stanie na straży wolności i praw człowieka i obywatela określonych w Konstytucji oraz w innych aktach normatywnych. Jego działalność ma być więc w pierwszym rzędzie zorientowana na ochronę jednostki. W aspekcie podmiotowym działalność Rzecznika dotyczy ochrony praw i wolności zarówno obywateli, jak i bezpaństwowców oraz cudzoziemców, tych ostatnich jednak tylko w zakresie tych praw i wolności, jakie im przysługują w Polsce. Ochrona ta nie ogranicza się jednak tylko do praw i wolności konstytucyjnych, ale może dotyczyć wszelkich praw i wolności, jeśli tylko były określone w akcie normatywnym, tzn. w jakimkolwiek akcie wydanym przez organ władzy publicznej i formułującym normy prawne. Realizacja powyższych zadań następuje w dwóch podstawowych formach: poprzez wystąpienia i interwencje w sprawach indywidualnych oraz poprzez wystąpienia, inicjatywy i wnioski dotyczące ogólnych problemów ochrony praw i wolności obywateli.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)