To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Ruchy epejrogeniczne
Ruchy epejrogeniczne - to powolne ruchy pionowe wielkich obszarów kontynentów. Powodują one przy ruchu obniżającym transgresję morza-wkraczanie morza na ląd. Ruchy wypiętrzające prowadzą do ustąpienia morza z lądu, czyli jego regresji.
Równomierne wypiętrzanie pozwala na zachowanie pierwotnego, poziomego układu warstw skalnych, a obszar o takim ułożeniu warstw ma budowę płytową. Przy wypiętrzaniu silniejszym z jego strony, powstaje monoklina, którą tworzą warstwy łagodnie nachylone w jedną stronę. Nierównomierne wypiętrzanie prowadzi również do powstania wielkopromiennych deformacji, np. niecek (warstwy skalne nachylone są ku środkowi), czy też-będących ich odwrotnością-kopuł.
Ruchy lądotwórcze prowadzą do zmiany linii brzegowej i oddzielają na przebieg procesów rzeźbotwórczych na lądach przez zmiany położenia podstawy erozji. Występowanie ruchów epejrogenicznych jest wiązane między innymi z dążeniem do zachowania równowagi mas skalnych w litosferze, z izostatyczną reakcją na zmiany obciążenia. Ruchy izostatyczne mogą obejmować również mniejsze fragmenty litosfery. Na przykład współcześnie obserwuje się izostatyczne podnoszenie się Skandynawii, która została uprzednio obniżona pod naciskiem mas lądolodu plejstoceńskiego.
Pionowe i poziome ruchy skorupy ziemskiej powodują również powstawanie pęknięć, wzdłuż których następują przesunięcia warstw skalnych; tworzą się uskoki, rowy, zręby, kotliny i zapadliska. Struktura tektoniczna powstała wskutek pionowego lub poziomego przesunięcia warstw skalnych, z przerwaniem ich ciągłości wzdłuż pęknięcia w skorupie ziemskiej, nazywa się uskokiem. Uskoki rzadko występują pojedynczo; obszar wzniesiony pomiędzy dwoma równoległymi uskokami tworzy zrąb tektoniczny, a obszar obniżony -rów tektoniczny. Obszary obniżone wzdłuż nieregularnych przebiegających uskoków tworzą kotliny i zapadliska, np. zapadlisko przedkarpackie. Jeżeli w postaci zrębu zostanie wzniesiony obszar o budowie fałdowej to powstają góry fałdowo-zrębowe.
Układy warstw skalnych: Układ płytowy Uskok Rów tektoniczny i zręby
Dowodem istnienia ruchów pionowych są zalane ujścia rzek i platformy abrazyjne znajdujące się na dużych wysokościach przy wybrzeżach klifowych. Do najważniejszych obszarów podnoszących się należą : Wybrzeże Norwegii, wybrzeża Zatoki Botnickiej, północno-wschodnie wybrzeża Azji, północno-wschodnie Chiny, Sumatra, wschodnie wybrzeża Półwyspu Indyjskiego, afrykańskie wybrzeże Morza Czerwonego, wybrzeże zatoki Meksykańskiej i wybrzeża Chile. Obszary obniżające się to : atlantyckie wybrzeże Francji. Dalmacja, północno-zachodnie wybrzeża Afryki, południowa Grenlandia, północno-zachodnie wybrzeża Ameryki południowej.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)