To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Ruch mas ziemnych i przyczyny jego powstawania
Do powierzchniowych ruchów mas gruntu na zboczach, uważanych w geologii dynamicznej za jeden z niszczących procesów geologicznych, zalicza się osuwiska (usuwiska). Powstają one najczęściej na zboczach dolin rzecznych, na brzegach morskich i zboczach górskich. Osuwiska skarp występują też podczas wykonywania większych wykopów, przekopów i nasypów.
W Polsce osuwiska występują najczęściej na zboczach dolin w Karpatach, nad środkową Wisłą oraz na stromym brzegu Bałtyku. Osuwiska powodują duże zniszczenie, np. dróg, pól, lasów, zbiorników wodnych, budowli hydrotechnicznych, budynków.
Osuwiska powstają w wyniku działania siły ciężkości, jeśli zostaje przekroczona równowaga między składowymi ścinającego naprężenia i oporem gruntów przeciw ścinaniu. Utratę istniejącej stateczności zbocza powodują więc nowe siły albo zmniejszenie się sił tarcia.
Najczęstsze przyczyny wystąpienia osuwisk są następujące:
upad warstw gruntu lub kierunek spękań skał zgodny z kierankiem nachylenia zbocza (naturalnego lub sztucznego),
podmycie lub podkopanie zbocza,
obciążenie zbocza lub terenu nad nim przez budowle i składy materiałów,
wypełnienie wodą szczelin lub spękań ponad zboczem,
wypór wody i ciśnienie spływowe w masie gruntowej zbocza, powstające na skutek nagłego obniżenia się poziomu wody powierzchniowej (np. zapory i obwałowania ziemne),
napór wody od dołu na górne warstwy mało przepuszczalne, powodujące zmniejszenie sił oporu na ścinanie,
nasiąknięcie gruntu wodą na skutek opadów atmosferycznych lub tajania śniegu, co powoduje pęcznienie, a tym samym zmniejszenie sił tarcia i spójności gruntu,
wietrzenie i rozluźnienie skał i gruntów, a więc niszczenie ich struktury,
istnienie wygładzonych powierzchni poślizgu na terenach starych osuwisk (np. w iłach i iłołupkach),
wstrząsy wywołane, np. lawiną, wybuchami, trzęsieniem ziemi, ruchem drogowym,
sufozją, tzn. wynoszenie z masy gruntu drobniejszych ziarn lub cząstek przez infiltrującą wodę, powodujące powstawanie kawern,
przemarzanie i odmarzanie gruntu powodujące zmianę jego struktury i wytrzymałości na ścinanie,
wypieranie gruntu (np. po odsłonięciu w wykopie gruntów plastycznych może nastąpić ich wypchnięcie przez nacisk warstw nadkładu i spowodować osuwisko skarpy),
— niewłaściwe zaprojektowanie nachylenia skarpy wykopu lub nasypu. Największe zagrożenie osuwiskami zachodzi wtedy, gdy kilka z wyżej wymienionych
czynników występuje jednocześnie.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)