RTG-opracowanie

Elementy decydujące o osłabieniu promieniowania w RTG
Osłabianie promieniowania, na które składa się zjawisko pochłaniania i rozpraszania ma kluczowe znaczenie w diagnostyce radiologicznej. Obrazy rentgenowskie oglądane na zdjęciu i podczas prześwietlania powstają dzięki zróżnicowanemu osłabianiu zależnemu od rodzaju materiału. Za pochłanianie promieniowania jest odpowiedzialne zjawisko fotoelektryczne. Im wyższa zawartość pierwiastków o dużych liczbach atomowych, tym pochłanianie większe. Tkanki miękkie zbudowane głownie z pierwiastków lekkich, takich jak wodór, węgiel czy tlen wytwarzają bardzo mało fotoelektronów. Natomiast kości zawierające wapń dużo. Dlatego w obrazie rentgenowskim występują różnice zaczernienia między np. gazem, tkankami miękkimi i tkanką kostną.
Wzajemny udział pochłaniania i rozpraszania w osłabieniu promieniowania zależy energii promieniowania i rodzaju materiału. Im wyższa energia promieniowania tym większe rozpraszanie.
Rola substancji kontrastujących w prześwietleniu RTG
Wstrzykiwany jest specjalny (widoczny w promieniach Rentgena) barwnik tzw. "kontrast", który umożliwia wykonanie szczegółowych zdjęć. Kontrast po woduje intensywne wzmocnienie określonego organu lub naczynia, czyli wtedy tk.miękkie są widoczne na zdj.RTG, podobnie jak tk.twarde.
Sposoby poprawy kontrastu obrazu przy prześwietleniu RTG.
Kontrast jest to różnica w rozróżnianiu danych obszarów. Ostro uwydatniająca się różnica, jaskrawe przeciwieństwo. Kontrast jest określony stosunkiem jaskrawości jasnych i ciemnych elementów obrazu. Kontrast może być poprawiony poprzez: jakość promieniowania (im więcej prom.rozposz, tym gorszy kontrast), zależy od str.przedmiotu, czułości błony i rodzaju folii rozpraszającej, foli wzmacniającej , oraz od parametrów toru wizyjnego.
Sposoby kontroli dawki promieniowania przyjętej przez obsługę urządzeń RTG.
Metody kontroli dawek można podzielić na aktywne i pasywne. Do przyrządów aktywnych zalicza się liczniki gazowe (komory jonizacyjne, licznik proporcjonalne i liczniki Geigera- Mullera), liczniki scyntylacyjne i półprzewodnikowe. W gabinetach stomatologicznych z RTG przyrządy aktywne stosuje się praktycznie tylko w trakcie odbioru, kiedy wykonuje się pomiar mocy dawki promieniowania RTG w wybranych miejscach. Może się zdarzyć, że stomatolog wyposaży siebie i swój personel w kieszonkowy przyrząd aktywny (najczęściej półprzewodnikowy), lecz jest to kosztowne (minimalna cena to ok. 1000 zł.) i aby wyniki były ważne ustawowo należy dokonywać corocznego wzorcowania w akredytowanym laboratorium, a koszt takiej kalibracji to około 300 zł. Występuje także obowiązek dodatkowego dokumentowania tych pomiarów. W praktyce zarówno polskiej jak i światowej rutynowa kontrola dawek oparta jest o przyrządy pasywne, które nie potrzebują zasilania energia elektryczną. Do metod pasywnych zaliczamy dawkomierze: filmowe, termoluminescencyjne, optoluminescencyjne. Każdy taki dawkomierz składa się z obudowy z klipsem oraz z elementu czułego na promieniowanie. Przy użyciu dawkomierza pasywnego wyznacza się indywidualny równoważnik dawki Hp(d). Zasada działania detektora filmowego jest taka sama jak w standardowym zdjęciu RTG czyli mierzy się zaczernienie kliszy fotograficznej po ekspozycji na promieniowanie RTG. W detektorach termoluminescencyjnych (TLD) mierzy się natężenie światła emitowanego podczas podgrzewania go w specjalistycznej aparaturze zwanej czytnikiem TL. Ilość tego światła jest proporcjonalna do zakumulowanej dawki. W detektorach optoluminescencyjnych również wykonuje się pomiar natężenia światła emitowanego, lecz świecenie wzbudza się laserem. Metoda termoluminescencyjna ma wiele zasadniczych zalet: jest najczulsza, co pozwala mierzyć na poziomie 30 mSv a nawet niższym, można zautomatyzować proces odczytu i identyfikacji osoby, detektory są wielokrotnego użytku, dawkomierz ma wygodną i małą obudowę.

(…)

… kinetyczną. Zostają zahamowane na anodzie - hamowanie elektronów zachodzi w atomie. Elektron dostaje się pomiędzy powłoki i dochodzi w pobliże jadra atomowego, gdzie następuje zmiana toru, strata energii, która zostaje zamieniona na energie promieniowania X.
Generator wysokiego napięcia
Gantra (lampa rtg, kolimator, detektory)
Stół
Konsola operatora
Komputer
Monitor
…
… sama w sobie jest rodzajem filtru (okienko). Lampa+olej+próżnia  współczynnik tłumienia 1Al. W zależności od napięcia przyspieszającego , stos się, różne filtry (przesłony) UA <60kV - 2Al , 60-90 3Al, >904Al. Parametry
duża pojemność cieplna (wirująca anoda, zastos.olejowego syst.chłodzenia)
dobra stabilizacja wysokiego napięcia na lampie i natężenia promieniowania
stabilność pracy przy dużych obciążeniach mechanicznych…
... zobacz całą notatkę