To tylko jedna z 15 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
„Polityka fiskalna w starożytności” Praca zaliczeniowa z przedmiotu
„Rozwój teorii rachunkowości” Autorzy: Katarzyna Słowik
Wojciech Wiśniewski
„Na tym świecie nie ma nic pewnego oprócz śmierci i podatków”, cytat Benjamina Franklina obrazuje jak mocno zakorzenione są podatki w świadomości społecznej. Towarzyszyły one ludzkości od zarania dziejów. Ich rozwój i ewolucja trwająca przez tysiąclecia była nierozerwalnie były z powstawaniem instytucji państwa. Dzięki tej symbiozie mogły powstawać rozwinięte cywilizacje. Przybliżenie rysu historycznego podatków w starożytnym świecie, może ułatwić zrozumienie ich istoty. Niestety z uwagi na niekompletne i fragmentaryczne źródła historyczne, które niejednokrotnie były wieloznaczne, trudno jest obecnie ustalić konkretne początki podatków. Dlatego też w niniejszej pracy przedstawione zostaną one w otoczeniu systemów finansowych jakie istniały w analizowanych krajach. W punkcie tym należy również zaznaczyć, iż początkowym stadium rozwoju podatków można je utożsamiać z daniną publiczną, którą definiuje się jako wszelką formę przejmowania wartości materialnej bądź usług przez państwo od mieszkańców, osób czasowo przebywających na jago terytorium, oraz organizacji działających bądź mających siedzibę na tym terytorium Geneza podatków łączy się ze wzrostem dobrobytu społecznego. Wytworzenie nadwyżki zasobów umożliwiało we wczesnym już zorganizowanym społeczeństwom przekazanie jej do szefa plemienia, miasta bądź wraz z rozwojem państwa władcy itp. Te z kolei przeznaczane były do zaspokojenia jego potrzeb a także warstwy najuboższej m.in. wdów i dzieci. W bardziej rozwiniętym społeczeństwie przekazywane były dla grup społecznych (kapłani, żołnierze, administracja), które nie trudniły się wytwarzaniem dóbr materialnych, ale również zaspokajali ogólne potrzeby. Prowadzi to do oczywistego wniosku, iż w starożytności podatkami obciążona była warstwa najuboższa, a zarazem najliczniejsza, główną rolę pełnili właściciele ziemscy, chłopi i rolnicy gdyż obliczenie należnego podatku z plonów i ziemi których nie dało się ukryć było najdogodniejsze. Początkowo przekazywane były one w formie dóbr materialnych. Za przykład może posłużyć tutaj starożytny Egipt, w którym daniny płacone były głównie przez rolników którzy oddawali należną państwu daninę w postaci zbiorów, z kolei rzemieślnicy przekazywali część swoich wyrobów co jak już uprzednio zostało wspomniane wykorzystywane było przez wojsko i administrację państwową.
Obecność pieniądza kruszcowego, ok. 650 - 600 r.p.n.e umożliwiła uiszczanie płatności podatkowych w formie pieniężnej, (forma ta została wprowadzona np. w starożytnym Rzymie obok łupów wojennych i danin) co koresponduje z dzisiejszą już definicją podatku jako świadczenia pieniężnego, o przymusowym, bezzwrotnym, nieodpłatnym charakterze.
(…)
… zawierano zwykle odrębną umowę. Bardzo często była jedynie ustną deklaracją dłużnika. Zdarzało się także przyjmować istnienie odsetek z mocy prawa, zwłaszcza w postępowaniach opartych na „dobrej wierze”. W Rzymie rozpowszechniona była praktyka lichwy. Wykonywali ją zawodowi lichwiarze (feneratores) oraz ekwici i senatorowie. Egzekwowanie należności było określone przez rygorystyczną procedurę egzekucyjną…
… w 594 r. p. n. e o nazwie eisphora był to progresywny podatek majątkowy o jednorazowe, powszechnym charakterze nakładany w okresach wojennych. Drugim obowiązkowym świadczeniem była tzw. liturgia, w tym przypadku najbogatsi greccy obywatel zaspokajali najważniejsze potrzeby publiczne. Głównym podmiotem opodatkowania w Grecji byli więc obcokrajowcy i tzw. metojkowie, a więc ludność nie pochodząca…
… gospodarczymi, w coraz większym stopniu wykorzystywany był przez władców jako narzędzie propagandy i budowy prestiżu. Około III w. p. n. e. pojawili się pierwsi rzymscy bankierzy (agrentari). W Rzymie w odróżnieniu od Grecji nie byli oni pogardzani. Działalnością kredytową zajmowali się głównie przedstawiciele niższej warstwy uprzywilejowanej - ekwici (jeźdźcy, rycerze). Kiedy weszła w życie ustawa zakazująca senatorom i ich synom zajmowania się handlem i transakcjami pieniężnymi, otworzyła się szansa przed ekwitami. Bo ekwici mimo iż ustępowali senatorom godnością często przewyższali ich majątkiem (mieli w rękach dochodowe urzędy państwowe). W szeregi ekwitów wchodzili głównie publicani, którzy dzierżawili od państwa podatki w prowincjach. Często łączyli oni w tym celu swoje kapitały i zakładali spółki…
…. Na jedno gospodarstwo domowe przypadał obowiązek zapłacenia 58-72 oboli z czego 10-24 oboli miało formę pańszczyzny. Obciążenia te zostały zredukowane do 15 i 39 oboli w okresie Ptolemeusza II. Pańszczyzna polegała na wspólnej pracy przy systemie nawadniania. Od pracy tej przysługiwały zwolnienia np. pracownicy świątynni, niejednokrotnie wykupywano też zwolnienia od tej pracy, co przyczyniło się do nadużyć i braku rąk…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)