To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
ROZWIĄZANIE MAŁŻEŃSTWA Podstawy do rozwiązania małżeństwa: Śmierć przynajmniej jednej ze stron
Utrata przez nią conubium (na skutek utraty wolności lub obywatelstwa)
Rozwód
Utrata wolności Kończyła zarówno małżeństwo jak i manus , w razie niewoli wojennej (captivitas) późniejsze postliminium , nie powodowało wznowienia małżeństwa.
Justynian - w przypadku niewoli wojennej, druga strona mogła zawrzeć nowe małżeństwo, gdy było niepewne, czy jeniec żył i gdy od popadnięcia w niewolę minęło 5 lat. Skazanie na in metallum - na dożywotnie roboty przymusowe
Sankcja małżeństwa zawartego wbrew temu przepisowi - utrata posagu lub donatio propter nuptias. W okresie poklasycznym - w razie zaginięcia jednej ze stron. Druga mogła wstąpić w niego pod pewnymi warunkami m.in. określony upływ czasu, np. 10 lat.
W czasach chrześcijańskich - rozwiązanie małżeństwa na skutek wstąpienia do klasztoru jednej ze stron.
Utrata obywatelstwa Kończyła zarówno małżeństwo jak i manus . Jednak małżeństwo mogło dalej istnieć wg prawa peregrynów.
W prawie klasycznym istniały skutki małżeństwa rzymskiego. W prawie poklasycznym w razie deportacji jednej stron, małżeństwo pozostawało w zawieszeniu
Zmiana stanowiska w rodzinie - wpływa tylko na manus , nie na małżeństwo, chyba, że powstało powinowactwo wykluczające ważność małżeństwo np. adopcja zięcia przez teścia.
Rozwód - divortium ; rozwody nie pociągające za sobą kary (solutiones innoxiae) oraz rozwody karalne (solutiones cum poena) Repudium - jednostronne oświadczenie rozwodowe wystarczało dla rozwodu, nie wymagało żadnej specjalnej formy. Posługiwano się posłańcem ( nuntium mittere, remittere ).
W okresie poklasycznym - list rozwodowy ( libellus repudii ) Za dominatu w zachodniej części państwa - także rozwód przed świadkami
Uregulowanie rozwodu: Bez sądu - rozwód dochodził do skutku przez akt prywatny Bez określonej formy Tylko zwyczajowe formy :
usunięcie wspólnoty małżeńskiej przez jedną lub obie strony
znikało affectio maritalis , ze względu na wole rozwodu.
Rozwód jako fakt społeczny - pojmowany jako odmowa kontynuacji małżeństwa. Swoboda rozwodów - wraz z nią uznana także wolność małżeństw. Od czasów Augusta
(…)
… nie kończył manus - trzeba było dokonywać tego odrębnie poprzez:
Diffarreatio - celem było usunięcie manus powstałej przez confarreatio. Zawierała elementy formalne podobne do confarreatio, zwierała odsunięcie od kultu bóstw domowych.
Remancipatio - mąż przekazywał żonę jej poprzedniemu pater familias lub innej osobie zaufanej w drodze powierniczej. Powstawało przez to mancipium
Dominat a rozwód - zmiany…
… (12 miesięcy w czasach chrześcijaństwa) nie powinna zawierać nowego małżeństwa - względy sakralne i moralne - żałoba (tempus lugendi).
Sankcja - infamia pretorska
Cel regulacji: uniknięcie pomieszania krwi (turbatio sanguinis), niepewności co do ojcostwa narodzonego dziecka
W prawie poklasycznym rozciągnięto przepis na okres po rozwodzie, zawsze w stosunku do kobiety, czasem do mężczyzny…
… za obopólnym porozumieniem.
Divortium bona gratia - 1. (w prawie klasycznym) rozwód jednostronny lub dwustronny bez złego zamiaru wobec drugiej osoby; 2. (w prawie poklasycznym) rozwód z ważnych niezawinionych przyczyn (np. impotencja męża) lub za obopólnym porozumieniem. 3. W sensie nieścisłym były też przypadki rozwiązania małżeństwa bez rozwodu (np. niewola wojenna, wstąpienie do klasztoru).
Zmienne…
… przyczyn rozwodowych, dodano np. chorobę psychiczną, spędzenie płodu, impotencję mężczyzny. Ostateczne uregulowanie w Nowelach:
zmniejszenie liczby przyczyn rozwodowych
zaostrzenie kar za bezpodstawny rozwód oraz za danie powodu do rozwodu:
żona - między innymi traci posag i musi iść dożywotnio do klasztoru (gdy nie było przyczyn)
mąż - traci posag i donatio propter nuptias, poźniej musiał iść…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)