różne ujęcia celów edukacji szkolnej (tradycyjne, opisowe, taksonomiczne:
cele ogólne, szczegółowe, operacyjne i nie operacyjne, taksonomie celów
kształcenia);
Wyróżnia się różne rodzaje celów:
-cele jednostkowe: cele, które są zorientowane na dobro i szczęście jednostki.
Kształtowanie takich kwalifikacji, które najbardziej odpowiadają szczególnym zdolnościom i
zainteresowaniom.
-cele społeczne: ujawniają narodowe, ogólne priorytety. Każde społeczeństwo rozumne chce
zapewnić uczącym się warunki normatywnego rozwoju.
Cele ogólne- wyrażają kierunki i dążenia ucznia.
Są wyrazem ogólnych intencji- wyrażają założenia, idee szkoły. Maja charakter całościowego
programu edukacyjnego. Określają istotę i kierunek programu szkoły. Wyrażone są prostym
i jasnym językiem.
-Długoterminowe
-Krótkoterminowe
Cele ogólne mają również różne poziomy ogólności
- na najwyższym poziomie mają charakter ideałów
na najniższym poziomie ogólności maja charakter zadań. Są komunikatami wskazującymi
docelowe punkty kształcenia
Cele szczegółowe: są bardziej precyzyjne, określają intencje.
Mają wartość przy planowaniu danej jednostki metodycznej. Cele szczegółowe mają być
operacyjne bądź nieoperacyjne.
Właściwości celów operacyjnych:
- Określa stan osoby uczącej się
- Wskazują konkretnie jakie umiejętności uczeń nabywa na lekcjach
- Cel opisuje zachowanie jakie nauczyciel będzie mógł dostrzec za pomocą zmysłów
- Dobrze sformułowany cel operacyjny opisze rezultat lekcji, w taki sposób, ze będzie
można powiedzieć czy lekcja była trudna czy też nie
- Cele określają standard (kto ma prezentować pożądane zachowanie) czy będzie to
student, uczeń klasy itp.
- W celu jest zawarty opis konkretnego zachowania końcowego osoby uczącej się
- Wyszczególnienie warunków, w których ma następować zachowanie
- Ograniczenia czasowe
- Określenie standardu, który posłuży do oceny wyników
CEL OGÓLNY
Pogłębić zrozumienie
przez klasę znaczenie
propagandy XX w.
Cel nieoperacyjny(szczegółowy)
Rozwinąć w dziecku
świadomość
stronniczości w
wybranych
fragmentach
Cel operacyjny
Dziecko wyszuka w
tekście propagandowym 6
zdań, które świadczą o
stronniczości
Jak formułować te cele:
- Im bardziej cel ogólny jest formułowany tym trudniej jest uchwycić tą sytuację
sprawdzaną
- Precyzyjne określenie celów pozwala sporządzić adekwatne narzędzie kontroli osiągnięć
- Cele muszą być jasne i precyzyjne niezależnie od tego czy są ogólne czy szczegółowe
Dokładność w formułowaniu celów potrzebna jest z powodów:
1. Aby można było formułować cele kształcenia
2. Aby można było oceniać nauczanie
Cel operacyjny: operacyjne cele kształcenia wyrażane są opisem zachowań jakie przejawiać
mają uczniowie po ukończeniu nauki.
Np. Cel ogólny: Zapoznać się z architekturą gotycką
Cel operacyjny: Uczeń powinien umieć rozpoznać na rysunku istotną cześć katedry.
-Można zastosować jeśli pożądany rezultat to umiejętność, którą można zaprezentować albo
jeśli wyniki nauczania można wyrazić w mowie lub piśmie
- Stosujemy w nauczaniu zindywidualizowanym
Cel nieoperacyjny:
1. Konstruujemy tam gdzie pożądane wyniki nauczania są ogólniejsze , ewolucyjne lub są
bardziej złożone
2. Nie mogą być zademonstrowane przez oderwane elementy zachowania
3 etapy operacjonalizacji
I. Określenie i nazwanie czynności, której wykonanie ma być uważane za osiągnięcie
celu.
II. Opisanie istotnych warunków (dostarczone dane, urządzenia, pewne ograniczenia.)w
których czynność ma być wykonana.
III. Ustalenie kryteriów – jakości i sprawności, których spełnienie pozwoli uznac czynność
za opanowaną.
Składniki wg Davisa, Yelona, Aleksandra
1) Zachowanie końcowe (opisuje zachowanie ucznia po zakończeniu kształcenia,
wyrażone przy pomocy czasowników operacyjnych np. wybierać, gromadzić.)
2) Warunki przejawiania zachowania końcowego (syt. W której uczeń powinien
zademonstrować zachowanie końcowe) mogą dotyczyć a) pomocy, przyborów, b)
ograniczeń czasowych albo miejsca, c) sposobu przedstawiania informacji(np. na
piśmie, ustnie)
3) Standardy osiągania zachowania końcowego (minimalny poziom realizacji zadania)
Składniki Wg Guilforda (przejął Niemierko)
1) Działanie
2) Treść
3) Warunek
4) Kryterium( nie zawsze występuje)
Taksonomie celów kształcenia
Taksonomia A, B, C Niemiecko
POZIOM
KATEGORIA
CZYNNOŚCI
W
I
A
D
O
M
O
Ś
C
I
U
M
I
E
J
Ę
T
N
O
Ś
C
I
Gotowość ucznia do
przypomnienia sobie
pewnych faktów,
terminów, praw i teorii
naukowych.
A. Zapamiętanie
wiadomości
Uczeń potrafi przedstawić
wiadomości w innej formie
niż je zapamiętał,
uporządkować i streścić
B. Zrozumienie
wiadomości
C. Stosowanie wiadomości
w syt. typowych
D. Stosowanie wiadomości
w syt. problemowych
KATEGORIA CELU
OKREŚLENIA
WIELOZNACZNE
A
Wiedzieć
B
Rozumieć
C
Stosować wiadomości
D
Rozwiązywać problemy
KATEGORIA
CELE POŚREDNIE
A
Zdefiniować pojęcie
operacjonalizacji
B
Wyjaśnij etapy procesu
operacjonalizacji
C
Porównaj def.
operacjonalizacji
Opanowanie przez ucznia
umiejętności praktycznego
posługiwania się
wiadomościami wg.
podanych mu wzorów.
Opanowanie przez ucznia
umiejętności formułowanie
problemów, dokonywanie
analizy i syntezy nowych
dla niego zjawisk,
formułowanie planu
działania, tworzenia
oryginalnych przedmiotów.
CZASOWNIKI
OPERACYJNE
Nazwać, zdefiniować,
wymienić, zidentyfikować,
rozpoznać, wyliczyć.
Streścić, wyjaśnić,
zilustrować, rozróżnić.
Rozwiązać, skonstruować,
zastosować, porównać,
sklasyfikować, narysować
Dowieść, przewidzieć,
zanalizować, wykryć,
ocenić, zaproponować,
zaplanować.
CELE
OPERACYJNE(CZAS.2OS.L.POJ)
Zdefiniuj w kilku zdaniach
pojęcie operacjonalizacji wg
Niemiecki.
Wyjaśnij na podanym przez
siebie przykładzie 3 etapy
procesu operacjonalizacji
korzystając z pozycji Niemierki
„Pomiar sprawdzający w
dydaktyce”
Porównaj wskazując różnice i
podobieństwa w def.
operacjonalizacji wg. Niemiecki
i Kraszewskiego.
D
A. – uczeń wie, zna
B. – uczeń rozumie
C., D. – uczeń potrafi
Ocenić przydatność
operacjonalizacji
Oceń w 3 punktach
przydatność operacjonalizacji
w Pedagogice.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)