III rok ZSG 09/10
Temat: Funkcje map w moim życiu Powierzchnię Ziemi możemy przedstawić na powierzchni kulistej (na globusie), a także na powierzchni płaskiej (na planie, bądź na mapie). Ponieważ nie jest możliwe, aby objąć wzrokiem całą powierzchnię, zachodzi potrzeba wyobrażenia na płaszczyźnie wszystkich elementów powierzchni Ziemi, których bezpośrednie poznanie byłoby w danym momencie niemożliwe. Takie właśnie możliwości daje nam mapa.
Mapa jest obrazem powierzchni Ziemi przedstawionym na płaszczyźnie. Jest ona podstawowym źródłem wiedzy o świecie, a także głównym narzędziem pracy geografa. Mapa pozwala przedstawić na powierzchni płaskiej rozmieszczenie obiektów oraz zróżnicowanie różnorodnych zjawisk zachodzących w przestrzeni. Tak, więc mapa to obraz powierzchni Ziemi lub jej części, przedstawiony na płaszczyźnie na podstawie danego odwzorowania kartograficznego, w określonej skali oraz za pomocą umownych znaków graficznych.
Mapy powstawały prawdopodobnie już wiele tysięcy lat temu. Prymitywne plany wyrysowane na korze, drewnie, skale czy skórze, jakie jeszcze do niedawna spotykano u niektórych plemion indiańskich czy eskimoskich, musiały się pojawić bardzo wcześnie, być może gdzieś u schyłku paleolitu. Najstarsze zachowane mapy pochodzą z połowy II tysiąclecia p.n.e. Później, bo w VI w. p.n.e. powstała babilońska mapa świata. Ziemia przedstawiona jest jako krąg otoczony wodami oceanu. Mapy powstawały również w Egipcie na papirusie. Olbrzymie znaczenie miały osiągnięcia Greków w dziedzinie trygonometrii, co umożliwiło dokładniejszy obrys lądów. Na przełomie II i III w. p.n.e. Eratostenes z Cyreny dokonał pomiaru długości południka ziemskiego i wykonał pierwszą mapę opartą na matematycznie określonym rzucie kartograficznym. Rewolucję w kartografii przyniosły wielkie odkrycia geograficzne w dobie renesansu. W XVII wieku powstały pierwsze mapy topograficzne, wprowadzono wówczas metodę triangulacji, a następnie pomiarów geodezyjnych. Dziś w kartografii na szeroką skalę stosuje się także fotografię lotniczą, satelitarną i teledetekcję. Mapy mają bardzo szerokie zastosowanie, są wykorzystywane w bardzo wielu dziedzinach, przez wszystkie ludy na całej Ziemi, niezależnie od ich rasy czy wyznania.
Nawet bardzo szczegółowy opis nie może dać takiego wyobrażenia o rozmieszczeniu zjawisk, jaki daje mapa. Jest ona bardzo cennym narzędziem pracy na wszystkich etapach badania, zagospodarowania, a także zmieniania powierzchni Ziemi. Ze względu na ogromne znaczenie, mapy są wykorzystywane w różnorodnych dziedzinach aktywności człowieka.
Do najbardziej pierwotnych funkcji map należy ich wykorzystanie do orientacji w terenie. I tak na przykład mapy turystyczne przeznaczone są do użytkowania przez turystów, zawierają przede wszystkim wiadomości o przedmiotach godnych zwiedzania (zabytkach przyrody i architektury, pamiątkach narodowych), drogach turystycznych (szlakach wycieczkowych, ścieżkach znakowanych, np. rowerowych) i ogólnie dostępnych środkach komunikacji (przystankach autobusowych i stacjach kolejowych), urządzeniach turystycznych (schroniskach, campingach, przystaniach wodnych). Dzięki takim informacją przed wyprawą można przeanalizować poszczególne trasy, zorientować się co nas szczególnie interesuje, a co możemy pominąć i wybrać tą, która nam najbardziej odpowiada. Przemierzając szlaki turystyczne bez map, narażamy się na możliwość pominięcia wielu godnych zobaczenia rzeczy, które są tuż obok, a my nie mamy pojęcia nawet o ich istni
(…)
… w dużej skali (1:20 000) ukazuje wielką ilość szczegółów umożliwiających łatwą orientację w terenie oraz planowanie tras turystycznych. Zawiera także dużą ilość przydatnych informacji jak: baza noclegowa, szlaki turystyczne, przystanki PKS, zabytki, rezerwaty, parki narodowe, itp. Na odwrocie znajdują się szczegółowe opisy proponowanych wycieczek jednodniowych po szlakach turystycznych, ze zdjęciami…
… odnaleźć w atlasie swoje położenie i jeśli jest taka możliwość wybrać objazd. Osobiście wożę atlas drogowy w samochodzie i już nie raz był mi niezbędny w zaistniałych powyżej sytuacjach.
Do orientacji w terenie wykorzystywane są również popularne plany miast przeznaczone do ogólnego użytku i służące zarówno mieszkańcom miasta jak i osobom przyjezdnym. Plany te wykonywane są najczęściej w skalach od 1:10…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)