Rodzaje spółek

Jednoosobowa Spółka Skarbu Państwa
Istotnym elementem w przemianach systemowych w Polsce jest komercjalizacja. W jej wyniku powstaje tzw. jednoosobowa spółka Skarbu Państwa. Procesu komercjalizacji dokonuje Minister Skarbu Państwa na wniosek organu założycielskiego, a więc dyrektora państwowego przedsiębiorstwa, rady pracowniczej lub z własnej inicjatywy. Początkowo prawna forma omawianej spółki miała jedynie stanowić przejściową, bo 2-letnią, formę organizacyjną przygotowującą państwowe przedsiębiorstwa do prywatyzacji. Jednakże, na podstawie wprowadzonej w życie Ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji, ustanowiono nieograniczony czas funkcjonowania jednoosobowych spółek Skarbu Państwa. W wyniku przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego i na podstawie przepisów ustawy, nie następuje utworzenie nowego podmiotu prawnego, a jedynie zmiana kształtu prawnego podmiotu już istniejącego. Istota tych zmian polega na zastąpieniu formy prawno – organizacyjnej prowadzenia przedsiębiorstwa państwowego inną forma organizacyjną, tj. spółką kapitałową. J.s. S.P. działa w oparciu o mienie państwowe, a jedynym akcjonariuszem (udziałowcem) jest Skarb Państwa. Na tym etapie zachowana zostaje ciągłość działalności gospodarczej i nie dochodzi do zbycia przedsiębiorstwa na rzecz innego podmiotu.
Spółka powstała w wyniku komercjalizacji może być jedynym założycielem spółki akcyjnej lub spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. W takiej spółce Skarb Państwa do czasu prywatyzacji obejmuje 100 procent akcji lub udziałów. Tak utworzona spółka przestaje być jednoosobową spółką Skarbu Państwa od momentu udostępnienia akcji osobom trzecim a udostępnianie akcji  nie może nastąpić przed upływem 2 lat od dnia wejścia w życie ustawy.
Akcje Skarbu Państwa są zbywane w drodze: przetargu publicznego, na podstawie oferty ogłoszonej publicznie lub w wyniku rokowań podjętych na podstawie publicznego zaproszenia (co najmniej w jednym dzienniku o zasięgu ogólnopolskim oraz w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa). Zbywanie akcji/udziałów spółek Skarbu Państwa w innym trybie niż publiczny wymaga zgody Rady Ministrów a naruszenie ustawowych wymogów skutkuje nieważnością czynności prawnej.
Nabywcami tych akcji mogą ostatecznie być osoby fizyczne, osoby prawne (przedsiębiorstwa państwowe, spółdzielnie, inne spółki akcyjne lub z ograniczoną odpowiedzialnością, stowarzyszenia) oraz podmioty zagraniczne. Warunkiem jest to, by osobom trzecim nie udostępnić więcej niż 49% akcji, które nie mogą dawać więcej niż 49% głosów na Walnym Zgromadzeniu.
W przypadku komercjalizacji przedsiębiorstw państwowych obowiązuje zasada sukcesji uniwersalnej, co oznacza, że powstała spółka przejmuje, jeśli ustawa nie stanowi inaczej, wszystkie stosunki prawne, których podmiotem było to przedsiębiorstwo, bez względu na charakter prawny tych stosunków - wyjątki od tej zasady muszą wynikać z wyraźnego zapisu ustawowego. W konsekwencji wierzyciele i dłużnicy przedsiębiorstwa państwowego na mocy prawa stają się także wierzycielami i dłużnikami spółki, a spółka odpowiada za wszelkie zobowiązania, również te niefigurujące w bilansie stanowiącym podstawę przekształcenia. Również wszystkie prawa przysługujące przedsiębiorstwu z chwilą wpisu spółki do rejestru przedsiębiorców przechodzą na spółkę. Wpis do Rejestru Przedsiębiorców poprzedza obligatoryjny akt komercjalizacji przedsiębiorstwa państwowego ... zobacz całą notatkę