To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
RODZAJE PRZESTĘPSTW
Wśród przestępstw wyodrębnia się różne kategorie, zależnie od przyjętych kryteriów. Poniżej przedstawione są podstawowe i najczęściej spotykane podziały przestępstw. 1) Ze względu na wysokość grożącej kary przestępstwa dzielą się na zbrodnie i występki.
Zbrodnia to czyn zagrożony karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy od 3 lat albo karą surowszą.
Występek to czyn, za który grozi kara przekraczająca 3 miesiące pozbawienia wolności, 3 miesiące ograniczenia wolności lub grzywna.
Zbrodnie i występki są ścigane w trybie postępowania karnego i sądzone przez sądy.
Jedyną podstawą przytoczonego podziału jest wysokość kary, grożącej za dane przestępstwo. Zbrodnią jest więc każdy czyn zagrożony karą nie niższą niż 3 lata pozbawienia wolności - niezależnie od przedmiotu przestępstwa. Dlatego nie należy utożsamiać zbrodni z zabójstwem - jak to ma miejsce w języku potocznym.
2) Z uwagi na skutek, przestępstwa dzielą się na materialne i formalne lub inaczej na skutkowe i bezskutkowe.
Przestępstwo materialne to takie, na które składa się: a) działanie sprawcy, b) skutek tego działania. Wystąpienie obu elementów jest konieczne. Przestępstwa materialne stanowią zdecydowaną większość. Należy do nich kradzież, rozbój, zabójstwo, uszkodzenia ciała i in.
Natomiast przestępstwo formalne tym się odznacza, że do jego popeł- nienia dochodzi przez samo działanie sprawcy, bez względu na skutek. Wystąpienie - lub nie - skutku nie jest istotne dla bytu przestępstwa. Skutek ten może wystąpić i przestępstwo przez to nie staje się materialnym.
Przykładem przestępstwa formalnego jest nieudzielenie pomocy człowie- kowi, któremu grozi niebezpieczeństwo utraty życia (art. 164 § 1 Lk.). Samo powstrzymanie się od udzielenia pomocy, np. tonącemu - jest prze- stępstwem, choćby osoba tonąca zdołała się uratować. Innego przykładu dostarcza art. 162 k.k.: „Kto, będąc dotknięty chorobą weneryczną, naraża inną osobę na zarażenie tą chorobą, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3".
3) Ze względu na rodzaj winy sprawcy, odróżnia się przestępstwa umyślne i nieumyślne.
Elementem przestępstwa umyślnego jest umyślna wina sprawcy (w postaci zamiaru bezpośredniego lub zamiaru ewentualnego).
Przestępstwo nieumyślne popełniane jest z winy nieumyślnej (w postaci lekkomyślności lub niedbalstwa).
4) Ze względu na sposób zachowania się sprawcy, można przestępstwa podzielić na popełnione przez działanie i popełnione przez zaniechanie.
W ogromnej większości przypadków przestępstwo polega na aktywnym zachowaniu się człowieka, na pewnym działaniu. Niekiedy jednak przestępst- wem może być powstrzymanie się do aktywności, bierne zachowanie się,
(…)
… prywatnego.
Przeważająca część przestępstw jest ścigana z urzędu przez oskarżyciela publicznego, najczęściej prokuratora. Należą do nich wszystkie poważniejsze przestępstwa.
Do przestępstw ściganych z oskarżenia prywatnego (tzw. prywat- no-skargowych) należą przestępstwa popełnione na szkodę jednostki, o nie- wielkiej szkodliwości społecznej (np. obraza, naruszenie nietykalności cielesnej). W charakterze oskarżyciela występuje tu pokrzywdzony.
7) Ze względu na rodzaj dóbr chronionych przez prawo karne, rozróżnia się przestępstwa polityczne i przestępstwa pospolite.
Przestępstwa polityczne skierowane są przeciwko podstawom ustroju państwa, a sprawca działa z pobudek politycznych.
Do przestępstw pospolitych zalicza się wszystkie pozostałe przestępstwa. W tej grupie wyróżnia się przestępstwa przeciwko życiu…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)