Richard Sheppard - Problematyka modernizmu europejskiego
Modernizm - pojęcie nieokreślone, niemożliwe do jednoznacznego opisania
- niejasne ramy czasowe, powszechnie 1885-1935, jednak niektórzy sytuują go w początku 1870 roku (+Nietsche, Rimbaud), inni nawet w latach '50 XIX wieku (+ Vladimir Nabokov, William Carlos Williams)
Trzy strategie krytyków stosowane w celu „poradzenia sobie” z modernizmem:
wskazanie cech wspólnych - w latach siedemdziesiątych ta strategia przeważała w literaturze naukowej: bezkompromisowy intelektualizm, zaabsorbowanie nihilizmem, nieciągłość, pociąg do elementu dionizyjskiego, formalizm, postawa zdystansowania, użycie mitu jako arbitralnego środka porządkowania sztuki, przekonania antydemokratyczne, wyakcentowanie subiektywności, uczucie alienacji i osamotnienia, ciągle obecna groźba chaosu, nastawienie poszukiwawcze, doświadczenie panicznego przerażenia, świadomość, obserwacja, zdystansowanie, metafora jako esencja poezji; - podejście wyrwane z kontekstu, wyabstrahowane
wskazawszy jedną lub więcej domniemanych cech kluczowych modernizmu, krytycy próbowali wyostrzyć wybrane kategorie przez umieszczenie ich w jednowymiarowym kontekście historycznym, historycznoliterackim, bądź socjologicznym - modernizm ujęty jako: kontynuacja bądź sprzeciw wobec romantyzmu, reakcja przeciw estetyzmowi, odwrócenie konwencji realizmu, sprzeciw wobec ekspresjonizmu, futuryzmu i surrealizmu, prekursor postmodernizmu, produkt doświadczenia wielkomiejskiego lub wielkiej wojny, wynik przymuszania sztuki poważnej do odstąpienia funkcji utylitarnej na rzecz mediów masowej komunikacji i rozrywki - moderniści byli spadkobiercami tradycji, przeciw której się buntowali
matryca - porównywanie jednostek nie mających bezpośrednich wzajemnych związków, lecz odznaczających się podobieństwem wzorów myślenia; Modernistyczna „problematique”:
- współczesna kultura europejska doświadcza przewrotu w sferze podstawowych założeń i modeli pojęciowych, na których opierała się epoka liberalnego humanizmu
- wcześniej panowało przekonanie o harmonii jaka zachodzi między elementami materii (atomami), rzeczywistość fizykalna pozostawała w zgodzie z mechaniczną przyczynowością; w obliczu odkryć nowoczesnej fizyki (np. pola elektrycznego) zmienił się sens odbieranej rzeczywistości - rzeczywistość pojmowana jako zmienna, efemeryczna, tajemnicza
- wejście „meta-świata” w „pośrednią sferę doświadczenia” - zburzenie pozornie bezpiecznego, zdroworozsądkowego świata mieszczańskiego przez moce kosmiczne; poza rzeczywistością konwencjonalną rozciąga się królestwo dynamicznych energii (ludzie nie mają kontroli nad „meta-światem”)
- technika zaburzenia linearnego porządku przyczynowego i czasowego, projektowanie narratorów, których perspektywa jest szczególna, ograniczona, co pozbawia narrację wiarygodności; wieloperspektywizm; elastyczność lub nieuchwytność relacji między narratorem, autorem, a protagonistą
(…)
… wszechrzeczy; ludzki rozum nie jest przeceniany gdy staje wobec mocy nierozumu wewnątrz natury ludzkiej i poza nią
tendencja wewnątrz modernizmu: artyści odrzucaja nostalgię, pragnienie epifanii, transcendencji oraz estetyki zamknięcia (dadaizm)
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (2)
Dorota napisał(a):
2016-07-02 15:45:36
dlaczego nie moge zobaczyc calej notatki? ani jej pobrac????
Dorota napisał(a):
2016-07-02 15:45:25
dlaczego nie moge zobaczyc calej notatki? ani jej pobrac????