To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Renesansowa filozofia przyrody Pod koniec XV wieku nastąpił zwrot od refleksji humanistycznej ku filozofii przyrody (szczególnie we Włoszech). Za bezpłodne zaczęto uważać dociekanie filologiczne, a zaczęto skłaniać się ku osiągnięciom cywilizacyjnym.
Najwybitniejsi to: Bernardo Telesio, Francesco Patrizzi, a zwłaszcza Thomaso Campanella i Giordano Bruno. Ta filozofia przyrody (nowa) podważała nie tylko średniowiecze, ale i Platona i Arystotelesa. Odcięto się od abstrakcji na rzecz bezpośrednich opisów przyrody i badań. Metodom książkowym przeciwstawia się żywioły sensualizmu. Doświadczenie obejmuje wrażliwość czuciową i wyobraźnię oprócz spostrzeżenia. Dzięki wrażliwości można dotrzeć do głównych zasad, rządzących przyrodą. Przyroda jest dynamiczną całością. Jest jednością, którą przenika jednolity czynnik (najczęściej duchowy oraz światło) jako dusza świata. Głosi się panpsychizm - wrażliwość zmysłowa jest własnością całej przyrody. Człowieka sytuuje się w przyrodzie; powinien oddziaływać na nią pod warunkiem jej znajomości. Człowiek może operować „magią naturalną”, której skuteczność opiera się nie tylko na wiedzy na wiedzy o przyrodzie ale i na powiązaniu człowieka ze światem przyrody. Wiedzę o niej próbowano wiązać z astrologią. Typowym przedstawicielem takich tendencji jest Paracelsus (1493 - 1541) był filozofem przyrody związanym z magią.
Bernardino Telesio (1509-1588) - wróg arystotelizmu, abstrakcji przeciwstawiał opis przyrody dzięki zmysłowi; głosił panpsychizm.
Ruch to zmiana spontaniczna. Podkreślał przeciwieństwa w przyrodzie - siły zimna i ciepła. Przygotował renesansowy panteizm (przez zasadę immanencji ruchu). Odszedł od dualizmu duszy i ciała. Dusza to wrażliwość ciała. Obok duszy jako wrażliwości zmysłowej jest w człowieku nieśmiertelne, indywidualne boskie tchnienie. Francesco Patrizzi (1529-1597) - nawoływał do zerwania z arystotelizmem, ale chciał powrotu do patrystyki i ksiąg okultystycznych przypisywanych Hermesowi Trzykroć Wielkiemu (Hermes Trismegistos - kapłan egipski z II/III w.).
Był sensualistą, ale podkreślał widzenie (wzrok). W aktach widzenia ukazuje się wielobarwność i piękno świata. Widzenie związane jest ze światłem, które ogarnia całą przyrodę (światło to pierwiastek życia i dynamiki). Zdaniem Patrizziego człowieka z przyrodą zespala swoisty panpsychizm ufundowany na „duszy świata”, która przenika cała przyrodę, także człowieka. Wrócił do hylozoizmu ze starożytności (przyroda to organizm żywy). Przyroda jest żywą całością. Człowiek oddziałowuje na przyrodę dzięki pokrewieństwu przez praktyki magiczne. (Nie ma więc naukowości w sensualizmie, ale też magia).
Tomasz Campanella
(…)
… wojskom hiszpańskim we Włoszech. 27 lat spedził w więzieniu w Neapolu, napisał „Miasto Słońca” - wizję utopijnej państwowości oraz „Ateismus triumfatus” czyli „Ateizm zwyciężony”. Po uwolnieniu 5 lat żył we Francji i tam zmarł. Krytykował metody arystotelizmu. Opowiadał się za sensualizmem (czuciowe poznawanie przyrody) - „mądrość intuicyjna” - odczuwanie przyrody całą wrażliwością ciała. Z odczytania…
… elitaryzm (za Platonem). Decyduje o wszystkim elita intelektualna. Wspólna własność zlikwidować ma nędzę i luksus. Rozwinął ideę komunizmu konsumpcyjnego i produkcyjnego, odwołując się do idei umiłowania wspólnoty i emocjonalnej integracji.
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)