ZAJĘCIA X - REFORMA OŚWIATY JANUSZA JĘDRZEJEWICZA Z 11.03.1932 ROKU 1. Rozwój szkolnictwa w latach 1918 - 1932 : W nocy z 6 na 7 listopada 1918 powstał w Lublinie Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej z Ignacym Daszyńskim na czele. Rząd lubelski wydał Manifest, w którym zapowiedział realizację reform społecznych, a wśród nich utworzenia powszechnego, bezpłatnego i świeckiego szkolnictwa.
Unifikacja administracji szkolnej - zalążkiem naczelnej władzy oświatowej stał się Departament Wyznań R e ligijnych i Oświecenia Publicznego , który powstał w Warszawie w styczniu 1917 jako organ wykonawczy Komisji Przejściowej Tymczasowej Rady Stanu Królestwa Polskiego. W grudniu 1917 Departament przekształcił się w Ministerstwo Wyznań Rel i gijnych i Oświecenia Publicznego , którego zakres działania określił dekret Rady Regencyjnej z 7 grudnia 1917 O tymcz a sowej organizacji władz naczelnych w Królestwie Polskim . W myśl tego dekretu do nowo powstałego Ministerstwa należały - poza zarządzaniem szkolnictwem - opieka nad literaturą, nauką, sztuką, archiwami, bibliotekami, czytelniami, muzeami i teatrami. Ministerstwo WRiOP działało początkowo tylko na terenach byłego Królestwa Kongresowego, zarządzając bezpośrednio szkołami średnimi i zawodowymi. Dla nadzoru nad szkołami powszechnymi powołano do życia okręgowe inspektoraty szkolne. Trzeba było uruchomić dawne szkoły i tworzyć nowe, zapewnić warunki do powszechnego nauczania, pozyskać do pracy nauczycieli, zorganizować dokształcanie nauczycieli niewykwalifikowanych, poszerzyć organizację terenowej administracji szkolnej.
Podstawy prawne systemu kierownictwa i zarządzania szkolnictwem w całym kraju stworzyła ustawa O tymczasowym ustr o ju władz szkolnych z 4 czerwca 1920 . Ustawa powierzała ministrowi WRiOP kierownictwo naczelne i nadzór nad wychowaniem publicznym w całej Rzeczypospolitej. Dla celów administracyjnych w zakresie wychowania polecono ministrowi stworzyć okręgi szkolne, na czele których postawiono kuratorów, mianowanych przez Naczelnika Państwa. Kuratorium okręgu szkolnego, jako władza szkolna II instancji, pełniło nadzór, opiekę i kontrolę nad szkolnictwem powszechnym, średnim, ogólnokształcącym i zawodowym oraz nad wychowaniem przedszkolnym i pozaszkolnym. W okręgach powstawały inspektoraty szkolne, stanowiące władze I instancji, które nadzorowały i opiekowały się szkołami powszechnymi i przedszkolami oraz koordynowały poczynania różnych instytucji i organizacji w zakresie oświaty pozaszkolnej.
Program Praussa i Sejm Nauczycielski - w gabinecie Jędrzeja Oraczewskiego utworzonym 18 listopada 1918 tekę ministra Oświaty objął socjalista Ksawery Prauss . Po miesiącu od objęcia stanowiska Prauss wystąpił z projektem programu działalności swego resortu, zwanym „programem Praussa” . W projekcie tym jako pierwszoplanowe zadania wysunięto zjednoczenie szkolnictwa wszystkich dzielnic Polski pod jednym zarządem oraz przygotowanie projektów ustaw szkolnych, które obowiązywać będą na całym obszarze ziem polskich. Podstawą przyszłego ustroju szkolnego miała być 7-klasowa szkoła powszechna przeznaczona dla dzieci wszystkich warstw społecznych. Reforma szkolnictwa średniego ogólnokształcącego polegać miała na wydzieleniu niższych klas i połączeniu ich ze szkołami powszechnymi oraz na utworzeniu klas wyższych, 5-letnich gimnazjów kilku typów. Szczególny nacisk położono na konsekwentne przeprowadzenie zasady jedności szkolnictwa. Między szkołami powszechnymi, nawet najniżej zorganizowanymi, a szkoła
(…)
…, Uniwersytet Stefana Batorego, Uniwersytet Poznański, Politechnika Lwowska, Politechnika Warszawska, Akademia Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie, SGGW oraz Akademia Górnicza w Krakowie. Spośród szkół prywatnych do szkół akademickich zaliczono Wolną Wszechnicę Polską w Warszawie, KUL, ASP w Krakowie oraz WSH w Warszawie.
Próby zreformowania szkolnictwa - koncepcje reformy szkolnictwa, które przygotowywano…
… pedagogiki, psychologii, opieki społecznej, dziejów kultury, filozofii i sztuki, wychowania fizycznego oraz luźne wykłady lub cykle wykładów na różne tematy z różnych dziedzin życia.
- obok państwowych instytutów działały inne uczelnie, o zbliżonych celach, programach i metodach. Należały do nich: Instytut Pedagogiczny w Katowicach i wydział pedagogiczny Wolnej Wszechnicy Polskiej w Warszawie z oddziałem…
… Polskiej, zorganizowało Wyższą Szkołę Ogrodniczą i Wyższe Kursa Leśne.
- we Lwowie nadano uniwersytetowi nazwę Uniwersytetu Jana Kazimierza, a w Szkole Politechnicznej, którą w 1921 przemianowano na Politechnikę Lwowską, utworzono nowy wydział - rolniczo-lasowy. - w Krakowie powołano Komitet organizacyjny do uruchomienia Akademii Górniczej
- 13 lipca 1920 Sejm zatwierdził Ustawę o szkołach akademickich…
… naukowej”. Podobne niebezpieczeństwo dostrzegał także w instytutach pedagogicznych, które przyjmowały łatwo uniwersytecki system studiów. 5. Szkolnictwo wyższe po reformie:
Przyznano prawo nadawania niższych stopni naukowych Katolickiemu Uniwersytetowi w Lublinie i Wolnej Wszechnicy Polskiej, uruchomiono wyższe studium Nauk Społecznych i Gospodarczych w Katowicach i Wyższe katolickie Studium Społeczne…
…” na czeladnika zdolnego do samodzielnej pracy.
- ponadto przygotowaniu do pracy zawodowej służyły kursy zawodowe, zazwyczaj jednoroczne, organizowane na różnych poziomach. Większość szkół zawodowych stanowiły szkoły prywatne, w których nauka była opłacana przez uczniów, a niedostatek stypendiów, burs i internatów czynił je trudno dostępnymi.
- ustawa O pracy młodocianych i kobiet powtórzyła postanowienia…
… dla kandydatów do seminarium nauczycielskiego w wieku 12-15 lat, z ukończoną co najmniej 4-oddziałową szkołą powszechną. Preparandy znajdowały się we wsiach lub niewielkich osiedlach, miały własne internaty dla młodzieży zamiejscowej, której była przytłaczająca większość.
- seminaria nauczycielskie były organizowane na podstawie dekretu z 7 lutego 1919 o kształceniu nauczycieli szkół powszechnych. Program…
… szkolnego” była wysoko zorganizowana szkoła powszechna, publiczna, a szkoły średnie ogólnokształcące i zawodowe oparte były na programach wysoko zorganizowanej szkoły powszechnej, do której przejście nie będzie utrudniane egzaminami. Po przewrocie majowym w 1926 sanacja zajmowała się przede wszystkim utrwaleniem władzy, sprawy oświaty odsuwając na nieco dalszy plan. Przede wszystkim starała się opanować…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)