Celem pracy było przedstawienie rozwoju reformacji na terenie Europy Środkowo-Wschodniej. Szczególną uwagę skupiono jednak na Siedmiogrodzie, gdzie reformacja właściwie nie hamowana przez czynniki polityczne. Chronologicznie referat obejmuje lata od początku drugiego dziesięciolecia XVI wieku, do połowy wieku XVII. Organizacja kościoła protestanckiego, skutki jego działalności to kwestie które poruszone zostały w pracy.
Referat obejmuje 10 stron, posiada bibliografię i przypisy. Zajęcia prowadzi dr Jarosław Kłaczkow.
Rozwój reformacji w Europie Środkowo-Wschodniej
Celem pracy jest przedstawienie rozwoju reformacji na terenie Europy Środkowo-Wschodniej. Jakkolwiek myśl protestancka zaistniała w całym regionie geograficznym, w referacie omówiono jej postępy na terenie ówczesnych Węgier. Szczególną uwagę skupiono jednak na Siedmiogrodzie, gdzie reformacja właściwie nie hamowana przez czynniki polityczne, jak miało to miejsce w innych krajach, miała szansę zakorzenić się wśród wszystkich warstw społecznych. Chronologicznie referat obejmuje lata od początku drugiego dziesięciolecia XVI wieku, do połowy wieku XVII. Jednak dla wyjaśnienia zaistniałych w tym okresie zjawisk, niektóre daty wykraczają poza te ramy czasowe. Przy opracowywaniu powyższego tematu opierano się głównie o publikację Pawła Skwarczyńskiego „Szkice z dziejów reformacji”, która traktuje o zjawisku reformacji na terenie Europy Środkowo-Wschodniej. Posłużono się również opracowaniem bardziej ogólnym, zasięgiem terytorialnym obejmującym przede wszystkim Europę zachodnią i środkową (John M. Tond, „Reformacja”). Pomocna była również książka Wacława Felczaka „Historia Węgier”, która pozwoliła zapoznać się przede wszystkim z sytuacją polityczną regionu. Przy opracowywaniu zagadnienia korzystano również z atlasu historycznego. Pracę rozpoczyna omówienie przyczyn reformacji i okoliczności jej zaistnienia. Następnie przedstawiony jest jej rozwój i umocnienie się. Na szerzenie się myśli reformatorskiej wpływ miała szczególna sytuacja polityczna i społeczna Węgier, co również jest zaznaczone. Organizacja kościoła protestanckiego, skutki jego działalności, to zagadnienia, które omówiono w ramach niniejszej pracy.
Reformacją nazywa się okres zapoczątkowany w 1517 przez Marcina Lutra, który w Wittenberdze ogłosił swoje tezy o odpustach, a zamknięty w 1559 roku, czyli w momencie podpisania przez Elżbietę I aktu supremacji i ponownego wprowadzenia modlitewnika protestanckiego. Nastąpiły wtedy w ustroju większości europejskich społeczności chrześcijańskich zmiany w sferze praktyk liturgicznych i nauki. Objawiało się to upadkiem autorytetu papieża i biskupów oraz uznaniem Biblii za przedmiot najwyższej rangi na wszystkich chrześcijan. Obok tego miały miejsce również inne zmiany: kulturowe, gospodarcze i polityczne. Jednakże wskazanie jednego odcinka czasu, który miałby być cezurą dla ogromu przemian kryjących się pod nazwą "reformacja" nie odpowiadałoby prawdzie historycznej. Okres ten jest częścią odbywającego się procesu, który nie posiada wyraźnego początku ani końca. Jest ściśle powiązany z przeszłością i swoim znaczeniem promieniuje na przyszłość.
W danym okresie zaistniało kilka czynników, które pozwoliły szerzyć się ruchowi reformacyjnemu. Jednym z nich jest wynalezienie i rozpowszechnienie się druku. W XVI wieku każde większe miasto europejskie miało swoja drukarnię, w wyniku czego informacja wędrowała szybko i na szeroką skalę. Nie bez znaczenia był również nurt humanizmu ni
(…)
… udział w jego wystąpieniach bracia czescy z Pragi. Powodów, dla których ruch reformacyjny rozprzestrzenił się w Europie Środkowo-Wschodniej z taką prędkością było kilka. Przede wszystkim informacja o dokonaniach Lutra rozpowszechniane były przez kupców, którzy drogą szlaków handlowych przemierzali całą Europę. Poza tym rozpowszechniali je studenci wracający do domów z uniwersytetów gdzie myśl…
…. Melanchton, najbliższy współpracownik Lutra i współtwórca reformacji prowadził korespondencję z węgierskimi magnatami, m.in. z Janosem Erdosi, który przełożył pismo święte na język węgierski. Również Jan Kalwin dobrze orientował się w sytuacji religijnej i politycznej Węgier, ale i Polski i Litwy, o czym świadczą listy wymieniane z Zygmuntem Augustem. Wskazuje to na dużą uwagę jaką zwracali wielcy…
…. Przebywający w Krakowie Węgrzy odegrali dużą rolę w szerzeniu się reformacji w swojej ojczyźnie. Drukowano tu w języku węgierskim książki religijne oraz pierwsze przekłady Pisma Świętego. Wielu Węgrów studiowało również Wittenberdze i Genewie. Ludzie kończący protestanckie uczelnie odegrali znacząca rolę w szerzeniu zaszczepionej w ich umysłach i sercach myśli we własnym kraju. Studentów narodowości…
… studentów na uczelnie protestanckie. Dekrety wydawane były już od 1520 roku. W 1523 ustalono zakaz czytania pism protestanckich, a w 1527 nakazano palenie ich. We wszystkich sprawach wiary i herezji jurysdykcja należała do sądów kościelnych, mających wsparcie władzy państwowej. Sytuacja ta zaczęła zmieniać się po bitwie pod Mohaczem (1526), w której zginał Ludwik Jagiellończyk oraz kilku biskupów…
…, do misji zakorzeniania się reformacji przyczynili się władcy, którzy przyjmując nową religię zaprowadzali ją odgórnie w swoich księstwach. Tym sposobem wprowadzili reformację książęta Hesji, Brandenburgii, Wittenbergii i Saksonii. W 1534 książę Barnim zaprowadził protestantyzm w księstwie szczecińsko-pomorskim. W 1558 ostatni mistrz kawalerów mieczowych w Inflantach, jako świecki książę uczynił w swym…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)